All posts by admin

อยากขอโทษ Yaak Kor Toht (I Want to Say I’m Sorry”)

by อี๊ด โอภากุล Eed Opakul

Below is the Live Version, posted on Facebook December 5, 2014. There is a studio version on the NEW ALBUM “How Bpen Kon Bpen Kwai” “หาวเป็นคนเป็นควาย” by Eed Opakul.   BUY IT HERE!!!

หากความเป็นฉัน ต้องทำให้เธอช้ำใจ
If my existence causes you hurt
ฉันขออภัย ในความไม่เจตนา
I apologize, but can’t really mean it
ให้เธอขมขื่น ให้เธอกล้ำกลืนน้ำตา
Go ahead and feel bitter [but] suppress the tears
ร่ำร้องโหยหา มายาจากตัวฉัน
You are asking a lie from me

หากความเป็นฉัน ต้องทำให้เธอร้าวราน
If my existence causes you grief
ฉันขอสาบาน ไม่ได้เสแสร้งแกล้งกัน
I swear I didn’t pretend with you
ฉันพร้อมขอโทษ ที่เธอต้องโกรธเคืองฉัน
At the same time, I apologize that I made you angry
แต่ฉันไม่มีวันเปลี่ยนแปลงหัวใจได้
But there is no chance I can change the heart

ถึงแม้อยากเป็น เช่นดั้งที่เธอหวังไว้
Even though I want to be the shield that you expect
แต่ฉันเป็นได้ ได้แค่เท่าที่ฉันเป็น
I can only be what I can be
เป็นความหวังดี กับเปลี่ยนใจไม่เป็น
I only wish you well, but I can’t change my mind
อย่างที่เธอเห็นๆ ฉันเป็นได้เพียงความจริง
[I’m just] as you see; I can only be real.

หากความเป็นฉัน ต้องทำให้เธอระทม
If my existence makes you depressed
ฉันเองขื่นขม ตรอมตรม ยิ่งกว่าเธอ
I’m feeling even worse than you
ยังจำได้ไหม ฉันเป็นยังไงแรกเจอ
Can you still remember how I was when we first met?
เธอคิดดูสิเธอ ใครหนอใครเปลี่ยนไป
So think and ask yourself: who was it who changed?

SOLO

หากความเป็นฉัน ต้องทำให้เธอระทม
If my existence must make you depressed
ฉันเองขื่นขม ตรอมตรม ยิ่งกว่าเธอ
I’m feeling even worse than you
ยังจำได้ไหม ฉันเป็นยังไงแรกเจอ
Can you still remember how I was when we first met?
เธอคิดดูสิเธอ ใครหนอใครเปลี่ยนไป
So think and ask yourself: who was it who changed?

ถึงแม้แยกเป็น เช่นดั่งที่เธอหวังไว้
Even though I want to be a shield like you expect
แต่ฉันเป็นได้ ได้แค่เท่าที่ฉันเป็น
I can only be what I can be
เป็นความหวังดี กับเปลี่ยนใจไม่เป็น
I only wish you well, but I can’t change my mind
อย่างที่เธอเห็นๆ ฉันเป็นได้เพียงความจริง
[I’m just] as you see; I can only be real.

เป็นความหวังดี กับเปลี่ยนใจไม่เป็น
I wish you well, but I can’t change my mind
อย่างที่เธอเห็นๆ ฉันเป็นได้เพียง อยากขอโทษ
Like you see, that’s all I can be . . . I’m really sorry

ทะเลใจ Telay Jai (Ocean Heart) COVER VERSION

Words and music by Aed Carabao แอ๊ด คาราบาว (Yuenyong Opakul) 1996; rearranged and covered by Eed Opakul อี๊ด โอภากุล (Yingyong Opakul) 2015

Note: This long radio interview with Eed Opakul about his new album begins with a remarkable cover of “Telay Jai.” In this version, many of the notes deviate from the original, but the feel is exactly the same–just fresher. (Eed Opakul is Aed Carabao’s twin brother.) Also check out my SINGABLE ENGLISH Version!

Buy Eed Opakul’s new album “หาวเป็นคนเป็นควาย””Hao Bpen Khon Bpen Kwai.” It contains 30 songs recovered (most are his own songs.)

แม้ชีวิตได้ผ่านเลยวัยแห่งความฝัน
mae chee-wít dâai pàan loie wai hàeng kwaam făn
Though [my] life is completely past the age of dreaming
วันที่ผ่านมาไร้จุดหมาย
wan têe pàan maa rái jùt măai
In the days that passed by without aim
ฉันเรียนรู้เพื่ออยู่เพียงตัวและจิตใจ
chăn rian róo pêua yòo piang dtua láe jìt jai
I learned to live only by body and mind*
เป็นมิตรแท้ที่ดีต่อกัน
bpen mít táe têe dee dtòr gan
being best friends with each other. [It’s the body and mind being best friends with each other]

เหมือนชีวิตผันผ่านคืนวันอันเปลี่ยวเหงา
mĕuan chee-wít păn pàan keun wan an bplìeow ngăo
Like life goes by day and night, lonely and desolate
ตัวเป็นของเราใจของใคร
dtua bpen kŏng rao jai kŏng krai
The body is mine, [but] the heart is whose?
มีชีวิตเพื่อสู้คืนวันอันโหดร้าย
mee chee-wít pêua sôo keun wan an hòht ráai
I have life for fighting the cruel days and nights,
คืนที่ตัวกับใจไม่ตรงกัน
keun têe dtua gàp jai mâi dtrong gan
the night when the body and mind are not completely together [the same]

คืนนั้นคืนไหน ใจแพ้ตัว
keun nán keun năi jai páe dtua
That night is the night that the heart defeats itself
คืนและวันอันน่ากลัวตัวแพ้ใจ
keun láe wan an nâa glua dtua páe jai
Night and day are scary, one is defeated
ท่ามกลางแสงสีศิวิไลซ์
tâam-glaang săeng sĕe sì-wí-lai
Amidst the city lights [amidst the  lights of civilization]
อาจหลงทางไปไม่ยากเย็น
àat lŏng taang bpai mâi yâak yen
getting lost is not difficult.

คืนนั้นคืนไหน ใจเพ้อฝัน
keun nán keun năi jai pér făn
That night is the night in which the fanciful heart,
คืนและวันฝันไปไกลลิบโลก
keun láe wan făn bpai glai líp lôhk
always daydreaming, far away, leaves Earth
ดั่งนกน้อยลิ่วล่องลอยแรงลมโบก
dàng nók nói lîw lông loi raeng lom bòhk
As if a small bird drifts and bobs, blown by the wind [until it]
พออับโชคตกลงกลางทะเลใจ
por àp chôhk dtòk long glaang tá-lay jai
unfortunately falls into the center of the sea of the heart [into the “Ocean Heart”, the title of the song]

ทุกชีวิตดิ้นรนค้นหาแต่จุดหมาย
túk chee-wít dîn ron kón hăa dtàe jùt măai
Every life struggles, people search only for a purpose
ใจในร่างกายกลับไม่เจอ
jai nai râang gaai glàp mâi jer
The spirit in the body can’t be found [doing things automatically without your mind]
ทุกข์ที่เกิดซ้ำ เพราะใจนำพร่ำเพ้อ
túk têe gèrt sám prór jai nam prâm pér
The suffering repeats because of the delirious heartt
หาหัวใจให้เจอก็เป็นสุข
hăa hŭa jai hâi jer gôr bpen sùk
Search for (your own) heart so you can meet it and be happy.

คืนนั้นคืนไหน ใจเพ้อฝัน
keun nán keun năi ท jai páe dtua
That night is the night that the heart defeats itself
คืนและวันอันน่ากลัวตัวแพ้ใจ
keun láe wan an nâa glua dtua páe jai
Night and day are scary, one is defeated.
ท่ามกลางแสงสีศิวิไลซ์
tâam-glaang săeng sĕe sì-wí-lai
Amidst the city lights
อาจหลงทางไปไม่ยากเย็น
àat lŏng taang bpai mâi yâak yen
getting lost is not difficult.

คืนนั้นคืนไหน ใจเพ้อฝัน
keun nán keun năi ท jai pér făn
That night is the night in which the fanciful heart
คืนและวันฝันไปไกลลิบโลก
keun láe wan făn bpai glai líp lôhk
always daydreaming, far away, leaves Earth
ดั่งนกน้อยลิ่วล่องลอยแรงลมโบก
dàng nók nói lîw lông loi raeng lom bòhk
As if a small bird drifts and bobs, blown by the wind [until it]
พออับโชคตกลงกลางทะเลใจ
por àp chôhk dtòk long glaang tá-lay jai
unfortunately falls into the center of the sea of the heart

แม้ชีวิตได้ผ่านเลยวัยแห่งความฝัน
mae chee-wít dâai pàan loie wai hàeng kwaam făn
Though [my] life is completely past the age of dreaming
วันที่ผ่านมาไร้จุดหมาย
wan têe pàan maa rái jùt măai
In the days that passed by without aim
ฉันเรียนรู้เพื่ออยู่เพียงตัวและจิตใจ
chăn rian róo pêua yòo piang dtua láe jìt jai
I learned to live only by body and mind*
เป็นมิตรแท้ที่ดีต่อกัน
bpen mít táe têe dee dtòr gan
being best friends with each other.**

ฉันเรียนรู้เพื่ออยู่เพียงตัวและจิตใจ
chăn rian róo puea yòo piang dtua láe jìt jai
I learned to live only by body and mind*
เป็นมิตรแท้ที่ดีตลอดกาล
bpen mít táe têe dee talot gan
being best friends together always.**

*To live only by body and mind is to live cutting off desire and want.
**It is the body and the mind who are best friends together

ผู้เฒ่า Pu Tao (Old Person)

By ยืนยง โอภากุล Yeunyong Opakul, aka แอ๊ด คาราบาว Add Carabao
Album: ท.ทหารอดทน (Taw Tahan Ot Ton) The Persevering Soldier (1983)

This album is highly recommended. BUY IT AT eThaiCD, where you can shop in English.

ลืมตามาชำเลืองดูโลก
leum dtaa maa cham-leuang doo lôhk
[Upon] opening their eyes to peek at the world,
เกิดมาเป็นทารกสามัญชนธรรมดา
gèrt maa bpen taa-rók săa-man chon tam-má-daa
[they] are born an infant who is an ordinary commoner
หากินกันจนหนังหน้าเหี่ยว
hăa gin gan jon năng nâa hìeow
[They] make a living until the skin of their face is withered
กว่าจะได้ขบเขี้ยว ก็ย่างวัยชรา
gwàa jà dâai kòp kîeow gôr yâang wai chá-raa
Before they crack a tooth, they step into old age [relatively comfortable retirement]
ฟันฟางจนจะหักหมดปาก
fan faang jon jà hàk mòt bpàak
Their poor teeth will all crack and be lost from their mouth
ตามัวจนจะมองไม่เห็น
dtaa mua jon jà mong mâi hĕn
Their eyes become blurry until they can’t see
ริ้วรอยของความลำเค็ญ
ríw roi kŏng kwaam lam-ken
The furrows of hardship
อยู่ที่เส้นเอ็นปูดโปน
yòo têe sây-ná-en bpòot bpohn
are in the protruding sinews

.. คำนึงถึงคนเฒ่าคนแก่
.. kam neung tĕung kon tâo kon gàe
Think of the old person
เมื่อครั้งเป็นพ่อแม่ยังเลี้ยงดูลูกน้อย
mêua kráng bpen pôr mâe yang líang doo lôok nói
back when they were a mother or father raising a small child
อดออมวันละนิดละหน่อย
òt om wan lá nít lá nòi
Each day saving a little [here and there],
เก็บสิบเป็นร้อยส่งลูกน้อยเล่าเรียน
gèp sìp bpen rói sòng lôok nói lâo rian
collecting 10, then 100 to send the small child to study
หวังเพียงเพื่อลูก ๆ เติบโต
wăng piang pêua lôok lôok dtèrp dtoh
hoping only for the child to grow up
ได้เป็นผู้มีการศึกษา หนทางในภายภาคหน้า
dâai bpen pôo mee gaan sèuk-săa hŏn taang nai paai pâak nâa
to be a person with an education, who will have a path in the future,
เป็นเจ้าคนนายคน
bpen jâo kon naai kon
[who will] be a boss.
ผู้เฒ่าเอย…จนเนื้อหนังหย่อนยาน
pôo tâo oie … jon néua năng yòn yaan
The poor old person . . . old until their flesh and skin is flabby
ถ้าสมบัติมโหฬาร ลูกหลานมาเอาใจ
tâa sŏm-bàt má-hŏh-laan lôok lăan maa ao jai
If they have immense wealth, their descendants come trying to please them
นะผู้เฒ่าเอย จนเนื้อหนังเหี่ยวย่น
ná pôo tâo oie jon néua năng hìeow yôn
It’s true, isn’t it: The person who is old until their flesh and skin is withered and wrinkled
ถ้าสมบัติมากล้น ยังพอมีคนเอาใจ
tâa sŏm-bàt mâak lón yang por mee kon ao jai
If their wealth is overflowing, that’s still enough to have people be trying to ingratiate themselves

2X

.. ใครเลยเคยคิดถึงผู้เฒ่า
krai loie koie kít tĕung pôo tâo
Who ever thinks of the old person,
ที่เส้นผมหงอกขาวและดวงใจอาดูร
têe sên pŏm ngòk kăao láe duang jai aa-doon
with white hair and a grieving heart?
ค้ำจุนจนลูกหลานเติบใหญ่
kám-jun jon lôok lăan dtèrp yài
They support their descendants growing up
ต่างตอบแทนน้ำใจเพียงรดน้ำดำหัว
dtàang dtòp taen nám jai piang rót náam dam hŭa
But the kindness is repaid only by pouring water on the hands [a Buddhist blessing]*
สังคมทวีความดิ้นรน สอนคนให้คิดเห็นแก่ตัว
săng-kom tá-wee kwaam dîn-ron sŏn kon hâi kít hĕn gàe dtua
The growing struggles of society teach people to think selfishly
คนเฒ่าที่ฟันหักตามัว กลัวไม่มีคนไปเผา
kon tâo têe fan hàk dtaa mua glua mâi mee kon bpai păo
The old people with broken teeth and dim eyes are afraid they won’t have anyone to burn them [for their cremation rituals]

Rohingya (International, English-language version of the song by Eed Opakul)

Rhyming translation done by Ann Norman from the song by Eed Opakul
Thai lyrics, melody, (and performance) by อี๊ด โอภากุล Eed Opakul Posted first on Facebook, December 8, 2014

NOTE: I also made some changes to make it International. Thank you to P’Eed for writing this important song and for giving permission to translate into English. For the direct translation, CLICK HERE.

The song starts 25 seconds into the video (after explaining that the Rohingya are stateless and suffering miserably):

They’re out there in boats because they don’t have a land
Drifting, clinging to their humanity
Bangladesh doesn’t care. India won’t lend a hand.
Burma stomps on them with impunity

Near the border of Thailand
They’re pushed into camps, where they wait and wait indefinitely.
You lose your humanity, given no place to stand
Even lacking nationality, Rohingya!

Rohingya Ro- Rohingya Ro-Ro-Ro Rohingya
Rohingya Ro- Rohingya Ro-Ro-Ro Rohingya

[We] have a land to walk on, a roof over our head
With two hands and two feet, we proceed
Life throws up a road block; our work won’t succeed
Though now we’re in debt, we still breathe.

We have citizenship, we vote and make our own rules
We’ve a nation, freedom, sovereignty
But what we don’t have is suffering so cruel
Our troubles can’t be compared to the. . . Rohingya!

Rohingya Ro- Rohingya Ro-Ro-Ro Rohingya
Rohingya Ro- Rohingya Ro-Ro-Ro Rohingya
So whenever you’re tired with the insanity
Remember the Rohingya and their plight
In this struggle with destiny that we all have to fight
Let’s not give up hope on humanity

SOLO

So whenever you’re tired with the insanity
Remember the Rohingya and their plight
In this struggle with destiny that we all have to fight
Let’s not give up hope on humanity

We have citizenship, we vote and make our own rules
We’ve a nation, freedom, sovereignty
But what we don’t have is suffering so cruel
Our troubles can’t be compared to the. . . Rohingya!

Rohingya Ro- Rohingya. Rohingya, Rohingya
Rohingya Ro- Rohingya. Hold on, hold on, Rohingya!
Rohingya, ask your heart to believe . . . you must believe still in humanity
And in your own! . . . Rohingya!

Summer Hill

By ยืนยง โอภากุล Yeunyong Opakul aka แอ๊ด คาราบาว Add Carabao
Album: วณิพก Wanipok (1983)
The album Wanipok, appearing two years before the band became hugely famous, is a classic and pretty much perfect. BUY IT HERE from the friendly people at eThaiCD, where you can shop in English.

This song is about the Children Village School for orphans, founded in 1978, located on the Kwae Noi river bank, later moved to Kwae Yai river bank, in Kanjanaburi. The song contains many Isaan words rather than standard Thai. The opening is patterned after a famous Thai lullaby, in which a babysitter asks the moon to give the young child a list of things, including rice, and curry; a copper ring, and elephant and a horse toys, a chair, bed, a show [lakorn] to watch, and a grandmother to take care of them.* The famous lullabye mentions the moon as a helper, and in this song the last lines asks the listener to “be the moon” and to put copper rings on the hands of each child (support the school). “Summer Hill” (the title) was first a British boarding school founded in 1921 by Alexander Sutherland Neill with the belief that the school should be made to fit the child, rather than the other way around. This Summerhill model was transplanted to Thailand. Learn more in the footnote.**

เผิ่นกะเป็นนกน้อย เจิดเวิงเทิงเวหา
Pern gà bpen nók nói jèrt werng-terng way-hăa
They are like little birds hovering in the sky
ในนภามืดมิดบ่มีจันทร์
nai ná-paa mêut mít bòr mee jan
In the darkened sky with no moon
ให้เซาจากฝันหันมาแย่งความจริง
hâi sao jàak făn hăn maa yâeng kwaam jing
So you stop dreaming, turn, and seize the reality
สู่สิ่งแนวอันนี้….คึดต่อแต่ใต้ฮ่มทานตะเวน
sòo sìng naew an née …. kéut dtòr dtàe dtâi hòm taan dtà-wayn
Facing the truth . . . someone is desperate under the sunflower

ดุจดังนกผกโผบินอยู่บนฟ้า
dùt dang nók pòk pŏh bin yòo bon fáa
Like a bird turning to fly into the sky
ในนภามืดมิดแม้แสงจันทร์
nai ná-paa mêut mít máe săeng jan
in the dark sky even with mooonlight
ตื่นจากฝันหันมามองความจริง
dtèun jàak făn hăn maa mong kwaam jing
To wake from a dream, turn, and look at the truth
ยังคงมีบางสิ่ง…รอความหวังใต้ร่มทานตะวัน
yang kong mee baang sìng … ror kwaam wăng dtâi rôm taan dtà-wan
There is still someone . . . waiting for hope under the shade of the sunflower

เด็กตัวน้อยตาแต้มรอยแห่งความหวัง
dèk dtua nói dtaa dtâem roi hàeng kwaam wăng
A small child’s eyes marked with hope
ปลุกภวังค์สาธุชนคนเห็นใจ
bplùk pá-wang săa-tú chon kon hĕn jai
arouses the subconscious of a good and empathetic person
เกิดกําพร้าไร้นํ้านมประทังกาย
gèrt gam práa rái นํ้า nom bprà-tang gaai
[The child] becomes an orphan without milk to maintain his body
หัวอกใคร…..จะบอบชํ้าเหมือนดังเด็กตัวน้อยๆ
hŭa òk krai ….. jà bòp cham mĕuan dang dèk dtua nói
Anyone’s heart . . . will be pained, like these little children.

Summer Hill, Summer Hill, Summer Hill
Summer Hill, Summer Hill, Summer Hill

เนื้อตัวผ่ายผอม ดูสาระรูปมอมแมม
néua dtua pàai pŏm doo săa-rá rôop mom-maem
[Their] body is thin, they look shabby.
ท่าทางฉายแววว่าก้าวร้าวหยาบคาย
tâa taang chăai waew wâa gâao ráao yàap kaai
[Their] manner shines out that they are aggressive and rude
จากกองหินทราย…จากกองขยะ
jàak gong hĭn saai jàak gong kà-yà
From a heap of sand and stones, from a pile of garbage.
สัมภาระประดับไว้เป็นเด็กสลัม
săm-paa-rá bprà-dàp wái bpen dèk sà-lăm
Bags adorn them, they are slum childrenn
ไม่มีมวลมิตรที่ชุ่มฉํ่า
mâi mee muan mít têe chûm chàm
They don’t have a bunch of friends to saturate [acculturate] them
ไม่มีคนฉอเลาะคอยเอาใจ
mâi mee kon chŏr lór koi ao jai
They don’t have anyone to cajole them into behaving

ริมฝั่งแควน้อย..นําเสรีภาพดังร่มไทร
rim fàng kwae-nói .. nam săy-ree pâap dang rôm-sai
On the bank of Khwae Noi River . . . bringing freedom as a blessing
บนทางสายใหญ่ รู้รับผิดชอบต่อตนเอง
bon taang săai yài róo ráp pìt chôp dtòr dton ayng
On a big path, to know responsibility for oneself
เป็นเด็กตัวน้อยในทุ่งหญ้าวัยเยาว์
bpen dèk dtua nói nai tûng yâa wai yao
They are small children in the meadow of childhood
เป็นดอกไม้เถาเหล่ากอพุทธปรัชญา
bpen dòk máai tăo lào gor pút-tá-bpràt-yaa
[You] are the flowering vine of Buddhist philosophy
ดุจดวงตะวันอันแรงกล้า
dùt duang dtà-wan an raeng glâa
Like the sun, strong and brave
ก่อเกิดสัมมาชีพสู่สังคม
gòr gèrt săm-maa chêep sòo săng-kom
Launched in an honest occupation for society

Summer Hill, Summer Hill, Summer Hill
Summer Hill, Summer Hill, Summer Hill

มาเถิดมวลมิตร ยังมีชีวิตผู้เยาว์วัย
maa tèrt muan mít yang mee chee-wít pôo yao wai
Come all you many friends and allies, there are children’s lives [out there]
รอมือมาผ่อนคลาย…ความเศร้าโศกหิวโหย
ror meu maa pòn klaai … kwaam sâo sòhk hĭw hŏi
[Just] waiting for a hand to come and relieve their sorrow and hunger
เป็นผู้กอบโกยเพื่อเด็กน้อยที่เวทนา
bpen pôo gòp goi pêua dèk nói têe way-tá-naa
[You] are a person grabbing for a child that you pity
ขอข้าวขอปลาเพื่อลูกเด็กเล็กแดง
kŏr kâao kŏr bplaa pêua lôok dèk lék daeng
Please give rice and fish to the young child
เป็นจันทร์เจ้าขาฝ่าเนินแล้ง
bpen jan jâo kăa fàa nern láeng
Be the moon to help them out
สวนแหวนทองแดงแบ่งสันติธรรม
sŭan hăe won tong daeng bàeng săn-dtì-tam
Put copper rings on the hands of each child.
kâm jun Summer Hill…..Summer Hill…..
Sustain Summer Hill . . . Summer Hill . . . .

*Approximate translation of the lullaby จันทร์เจ้า Mr. Moon

จันทร์เอ๋ยจันทร์เจ้า ขอข้าวขอแกง
Moon, Oh Mr. Moon, I’d like rice and curry
ขอแหวนทองแดง ผูกมือน้องข้า
I’d like a copper ring to put the hand of my little one
ขอช้างขอม้า ให้น้องข้าขี่
I’d like elephant and a horse [toys] that my little one can ride
ขอเก้าอี้ ให้น้องข้านั่ง
I’d like a chair for my little one to sit in
ขอเตียงตั่ง ให้น้องข้านอน
I’d like a bed so my little one can sleep
ขอละคร ให้น้องข้าดู
I’d like a show [lakorn] for my little one to watch
ขอยายชู เลี้ยงน้องข้าเถิด
I want Grandma Choo to take care of my little one
ขอยายเกิด เลี้ยงตัวข้าเอง
I want Grandma Gert to take care of me

**According to the school’s website, “Summer Hill School was founded in 1921 at a time when the rights of individuals were less respected than they are today. Children were beaten in most homes at some time or another and discipline was the key word in child rearing. Through its self-government and freedom it has struggled for more than eighty years against pressures to conform, in order to give children the right to decide for themselves. The school is now a thriving democratic community, showing that children learn to be self-confident, tolerant and considerate when they are given space to be themselves.”

หมอลำร็อค Mor-Lam Rock

By ยืนยง โอภากุล Yuenyong Opakul
รอยคำรณ Roi Kam Ron (1994)

Note: This song is genius: The Mor-Lam traditional musical style of Northeastern Thailand (a style which, in Western terms, most closely compares to rap), is glued onto 1950s Rock and Roll. Mor-Lam is similar to rap in that the words are more important than the melody. In Mor-lam the melody is flexible and follows the tones of the words, such that the melody seems to wander all around. The video is adorable. Even without understanding the words, the main message is clear from the melody and video (which is good because there is still one word not translated). This song is in the Isaan language, a dialect of Thai spoken in the Northeast, which is close to Lao. Half the words are different than standard Thai.

The whole album is wonderful and full of old-timey music. BUY IT HERE.

โอ.ละหนอ….นวล
“Oh la nor . . . nuan” [untranslatable opening to many mor-lam songs]*

..ฟังเด้อน้อง สองไผเนื้ออ่อน
.. fang dêr nóng sŏng păi néua òn
Listen up younger brothers and sisters, two people with soft skin.
ฟังหมอลำร๊อคแอนด์รอล เด้อนาง
fang mŏr lam rók aen ron dêr naang
Listen up to [this] Mor Lam Rock and roll, ladies
ข้อยบ่แอ่วเฮ็ดหยัง หัวหรั่งอเมริกา
kôr yá-bòr àew huat yang hŭa ràng may rí-gaa
I’m not serenading,** doing anything [hua-rang??]*** America
ตะวันแดงแสงแดดสาดส่อง
dtà-wan daeng săeng dàet sàat sòng
The red sun’s sunshine breaks through
ฟังข่อยแอ่วเด้อน้อง เนื้อผ่องกานดา
fang kòi àew dêr nóng néua pòng gaan-daa
Listen to me serenade you sisters, women with bright flesh
ข้อยสิมักเจ้าหลาย ข้อยบ่คลายมักหน้า
kòi sì mák jâo lăai kòi bòr klaai mák nâa
I like you a lot. I can’t get enough of your face.****
ข้อยบ่มีไผข้าง ข้อยอยู่อย่างเอกา
kòi bòr mee păi kâang kòi yôo yàang ay-gaa
I don’t have anyone beside [me]. I am lonely right now

หมอลำร๊อค ร๊อค ร๊อค ขอบอกมักเจ้า
mŏr-lam rók rók rók kŏr bòk mák jâo
Mor Lam Rock, Rock, Rock Please tell me you like me.
แม่ซิเฮ็ดหยังเล่า ข้อยรอเจ้าเมตตา
mâe sí het yàang lâo kòi ror jâo mâyt-dtaa
Mama has something to tell [me]. I wait for your kindness
โอ้แม่ส้มมะดัน กินบ่มันแสนเปรี้ยว
ôh mâe sôm má-dan · gin bòr man săen bprîeow
Oh Mama, oranges and madan. Do you eat them? They are very tart
ฟังข้อยแอ่วแว่บเดียว แหมบอกเปลี่ยววิญญา
fang kòi àew wâep dieow · hăem bòk bplìeow win-yaa
Listen to me woo you for one fleeting moment. Oh tell [this] desolate soul
พอแอ่วเพลงร๊อค ข้อยสิบอกว่ามัก
por àew playng rók kòi sì bòk wâa mák
When I court you with this rock, I say “[I] like [you]”
แม่ซิให้ตะวัก ข้อยก็กวักเรียกหา
mâe sí hâi dtà wák kòi gôr gwàk rîak hăa
Mama gestures for me. I also beckon, call for you
แม่ทำปากมุบมิม แม่กระซิบเหมือนว่า
mâe tam bpàak múp mim · mâe grà síp mĕuan wâa
Mama purses her lips. Mama whispers as if to say
ให้ข้อยนี้มา เวลาสองยาม..ก็ยอมแล้ว…
hâi kòi née maa way-laa sŏng yaam .. . gôr yom láew
Have me come [by] around midnight . . . then [she’ll] be willing

[Whole thing 2X]

..โอ.ละหนอ….นวล
“Oh la-nor . . . nuan” 

*Or possibly, “Yo  . . . Yo . . . Yo . . .  check it.” (he he . . .)
**The word “แอ่ว” means to “court”. He keeps saying he is courting the ladies with his song, so I translate this as “serenade” which means to court with a song.
*** I don’t know what this word means.
**** Literally, “I’m not relieved from liking your face”

JUST A DEMO

 

They’re out there in boats because they don’t have a land
Drifting, clinging to their humanity
Bangladesh doesn’t care. India won’t lend a hand.
Burma stomps on them with impunity

Near the border of Thailand
They’re pushed into camps, where they wait and wait indefinitely.
You lose your humanity, given no place to stand
Even lacking nationality, Rohingya!

Rohingya Ro- Rohingya Ro-Ro-Ro Rohingya
Rohingya Ro Rohingya Ro-Ro-Ro Rohingya

[We] have a land to walk on, a roof over our head
With two hands and two feet, we proceed
Life throws up a road block; our work won’t succeed
Though now we’re in debt, we still breathe.

We have citizenship, we vote and make our own rules
We’ve a nation, freedom, sovereignty
But what we don’t have is suffering so cruel
Our troubles can’t be compared to the. . . Rohingya!

Rohingya Ro Rohingya Ro-Ro-Ro Rohingya
Rohingya Ro Rohingya Ro-Ro-Ro Rohingya
So whenever you’re tired with the insanity
Remember the Rohingya and their plight
In this struggle with destiny that we all have to fight
Let’s not give up hope on humanity

SOLO

So whenever you’re tired with the insanity
Remember the Rohingya and their plight
In this struggle with destiny that we all have to fight
Let’s not give up hope on humanity

We have citizenship, we vote and make our own rules
We’ve a nation, freedom, sovereignty
But what we don’t have is suffering so cruel
Our troubles can’t be compared to the. . . Rohingya!

Rohingya Ro Rohingya. Rohingya, Rohingya
Rohingya Ro Rohingya. Hold on, hold on, Rohingya!
Rohingya, ask your heart to believe . . . you must believe still in humanity
And in your own! . . . Rohingya!

Eed Opakul อี๊ด โอภากุล

Eed Opakul อี๊ด โอภากุล (real name Yingyong Opakul ยิ่งยง โอภากุล) is a talented, interesting, and prolific Songs for Life artist, who also happens to be Aed Carabao’s identical twin! He has a sweeter voice, does more acoustic music, and covers different themes than his brother. It’s amazing! Right after his 60th birthday (in November 2014), he began writing and posting songs straight to Facebook for his Facebook friends. Needless to say, we fans were delighted. By his 61st birthday, he’d written 100 songs, then he just kept going and now has about 200 new songs. The following albums were released over that period of super-productivity:

Songs Translated:

On the Album คนบาปเพื่อชีวิต Kon Baap Peua Cheewit (A Sinner for Life)
But it HERE. At eThaiCD, he is listed as Yingyong Opakul, his real name.

3) บิลลี่ Billy
5) คนวางอิฐ Kon Wang It (A Person Who Sets Down Bricks)

On the Album คนเม้าส์เขย่าสาย Kon Mao Kayao Saai (Person, Harmonica, and Vibrating Strings)
BUY IT HERE At eThaiCD, he is listed as Yingyong Opakul, his real name.

1) คนเม้าส์เขย่าสาย Kon Mao Kayao Saai (Person, Harmonica, and Vibrating Strings)
2) เอากําลังใจมาฝาก Ow Gamlangjai Ma Fak (I Bring You Moral Support)
6) ลำนำข้างกองไฟ Lam-nam Kaang Gong Fai (A Song by the Campfire)
8) ถามกวี Taam Gawee (Ask the Poet)
9) ไอน์สไตน์ขอเอาใจช่วย Einstein Kaw Ow Jai Chuay (Einstein Wishes You Success)
11) บลูส์จ๋า Blues Ja

On the Album ยิ้มสู้ฝัน Yim Soo Fun (Smile, Fight, Dream)
BUY IT HERE Note: At eThaiCD, he is listed as Yingyong Opakul, his real name.

Disc 1
3. โรฮิงญา Rohingya (by Eed Opakul)
4. คนไม่ใช่คน Kon Mai Chai Kon (People Who Aren’t People)
5. สามัญชน Samanchon (Commoners)
7. รักขี้ลืม Rak Kee Leum (Forgetful Love) (Disc 1, Song 7)
8. รักแท้มีจริงๆ Rak Tae Mee Jing Jing (True Love Really Exists) [Or I Really Have True Love]

Disc 2
1. สหายเฟส Sahai Fayt (Facebook Friends)
3. หําหด Ham Hod (The Penis Shrinks ???!!!!) [Just Do It!!!]
5. รักเธอได้เเค่วันนี้ Rak Ter Dai Kae Wan Nee (All I Can Do is Love You Today)
8. เพื่อนแท้แค่มือเดียว Peuan Tae Kae Meu Dieow (Just One Hand from a True Friend)
13. ยิ้มสู้ฝัน Yim Soo Fun (Smile, Fight, Dream)

photo (35)

On The Album “How Bpen Kon Bpen Kwai” “หาวเป็นคนเป็นควาย”
30 recovered songs. READ THE RAVE REVIEW. You can BUY IT HERE. Note: At eThaiCD, he is listed as Yingyong Opakul, his real name.

Disc 1
1. เพื่อชีวิต Pua Chewit (For Life)
4. คนจังไร Kon Jang Rai (Accursed Person)
5. อยากขอโทษ Yaak Kor Toht (I Want to Say I’m Sorry)
11. ทะเลใจ Telay Jai (Ocean Heart) COVER VERSION
14. สุดดาว Sud Dao (To the End of the Stars!)
15. ยืนยัน Yeun Yan (Affirm)

Disc 2
1. นักสู้บลูยีนส์้ Nak Soo Bloo Yeen (Blue Jeans Fighter)
7. ต้นน้ำรำพัน Dton Naam Rampan (The Water Source Laments)
9. ควายธนู Kwai Tanu (Magic Buffao)
10. สัญญาคนสัญญาควาย Sanyaa Kon Sanyaa Kwai (Promises of People, Promises of Buffalos)
15. เอดส์ AIDS

Not yet on an album (posted straight to Facebook)

รักผลัดใบ Rak Plad Bai (Love Sheds Leaves)
จิตวิญญาณ Jit-win-yaan (Spirit)
สมาคมคนลําเค็ญ Sama Kom Kon Lam-Ken (In Association with People in Poverty)
เพลงคนเขียนเพลง Playng Kon Kian Playng (Song of the Songwriter)
แยกนี้ชื่อชีวิต Yaek Nee Keu Chewit (This Branch in the Road is Life)
เหว่ว้าวิเหวงโหวง Way-Wa We Weng-Wong (Lonely Empty)

Poems (Lyrics, no music yet)

ปาฏิหาริย์ Bpaatihaan (Miracles)
กระต่าย จันทร์ ตะวัน รัก Gradai, Jan, Dtawan, Rak (Rabbit, Moon, Sun, Love)

กบฏศาสนา Gabot Sasana (Mutiny against Religion)

by ยืนยง โอภากุล Yuenyong Opakul, aka แอ๊ด คาราบาว Aed Carabao
Album: ทุ่งฝันตะวันรอน Tung Fun Dtawan Ron (The Meadow Dreams of the Setting Sun) (2006)
English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

Note: The title of this song could also be “Rebel against Religion” or “Overthrow Religion.” I’m not sure if it is meant as a criticism or a recommendation. The videos (which are unofficial and made by fans) show the violence of many religions. I can’t find an official video, and I recommend you BUY THE ALBUM. The song has a really distinctive sound as it features a didgeridoo (a wind instrument developed by Indigenous Australians.)

ศาสดาทุกองค์คิดตรงกัน
Every prophet thinks the same
แต่ศาสนิกเหล่านั้นคิดแตกต่าง
But those followers think differently
แบ่งโลกกลบใบเดียวออกเป็นหลายข้าง
Dividing up the one globe of the world into many sides.
ข้างบนข้างล่างข้างขวาข้างซ้าย
Top, bottom, right, and left

ปรัชญาของใครให้ทางเดิน
Someone’s philosophy for walking a path
คงส่องนำความเจริญสู่จิตใจ
May illuminate and bring advancement to the mind/heart
สันติภาพวันนี้ซ่อนอยู่ที่ใด
Today peace hides somewhere,
หรือคนโลกทังใบก็ไม่เจอ
I’m guessing? [Because] people in the whole world don’t encounter it

เราจะอยู่อย่างไรบนโลกใบนี้
How will we live on this world?
หรือจะอยู่อย่างนี้รบราฆ่าแกง
Or will [we] live like this, battling and killing?
อยู่กับความชิงชัง ความหวาดระแวง
Living with hatred and suspicion
แสงพระธรรมคำดี ไม่มีความหมาย
The light of the good words of Buddha’s teachings don’t have meaning

จะไม่ที่ผู้ใดต้องแพ้พ่าย
There doesn’t need to be anyone defeated
ละไม่ควรล้มตายหมื่นแสนร้าน
And [they] shouldn’t pass away and die by the ten thousands, hundred thousands, millions
หากคนสำนึกรักสามัคคีการ
If people become aware of love they will unite
มากกว่าเมื่อวันวานที่พับผ่านมา
More than in the days that have passed before

เราต่างก็รู้ว่าเกิดมาต้องตาย
Each separate one of us knows that we are born, we die
แล้วจะมุ่งทำร้ายกันไปทำไม
So why go on aiming to attack each other?
หรืออยากให้ถึงวันที่โลกไม่มีใคร
Or [do you] want to arrive at the day that the world doesn’t have anybody [in it]?
กระทั่งโลกทั้งใบยังอันตรธาน
Until the entire world disappears?

หากทุกคนสำนึกรักสามัคคีกัน
If every person comes conscious of love and unity/harmony
บทเพลงแห่งฝันไม่แค่ฝันไป
The lyrics of the dream are not just [us] dreaming away

รักขี้ลืม Rak Kee Leum (Forgetful Love)

By อี๊ด โอภากุล Eed Opakul
Posted on Facebook November 17, 2014
On the NEW Album ยิ้มสู้ฝัน Yim Soo Fun (Smile, Fight, Dream)
This Eed Opakul album is LIMITED edition. BUY IT HERE before it is sold out.

ถึงแม่สองเราไม่ได้นอนเคียงกันทุกกลางคืน
tĕung mâe sŏng rao mâi dâai non kiang gan túk glaang keun
Even though the two of us can’t sleep beside each other every night
และตื่นบางเช้าเราอยู่ห่างคนละที่
láe dtèun baang cháo rao yòo hàang kon-lá têe
And waking some mornings, we are in separate places
ไม่ได้จุมพิตกล่อมนิทราให้ ฝันดี
mâi dâai jum-pít glòm nít-traa hâi făn dee
[We] can’t kiss to soothe [the other] to sleep for sweet dreams
ก็เพราะยามนี้เรามาห่างกัน
gôr prór yaam nee rao maa hàang gan
Because for this period we’ve come to be separated from each other
ห่างกันในวันที่ห่างไกล
hàang gan nai wan têe hàang glai
Separated from each other on the days we’re far apart

แค่หวังว่าเธอเพียงเข้าใจ ไม่เคยเหลวไหลคำโกหก
kâe wăng wâa ter piang kâo jai mâi koie lĕo lăi kam goh-hòk
I just hope you understand, [I] never tell ridiculous lies.
เพื่อปากท้องไม่มีอด จึงทุ่มเทเอาการเอางาน
pêua bpàak tóng mâi mee òt jeung tûm tay ao gaan ao ngaan
For life doesn’t hold back [get put on hold], therefore [one must] devote themselves diligently to work
แค่หวังว่าเธอเพียงเข้าใจ หน้าที่มากมายต่อเติมฝัน
kâe wăng wâa ter piang kâo jai nâa têe mâak maai dtòr dterm făn
I just hope you understand. Many duties increase the dreams
วันนี้รอนแรมต้องฝ่าฟันเพื่อกันและกัน อนาคต
wan née ron raem dtông făa făn pêua gan láe gan a-naa-kót
Today on a long trip, [we] must struggle for each other’s future

แค่หวังว่าเธอเพียงเข้าใจ หน้าที่มากมายต่อเติมฝัน
kâe wăng wâa ter piang kâo jai nâa têe mâak maai dtòr dterm făn
I just hope you understand. Many duties increase the dreams
วันนี้รอนแรมต้องฝ่าฟันเพื่อกันและกัน อนาคต
wan née ron raem dtông făa făn pêua gan láe gan a-naa-kót
Today on a long trip, [we] must struggle for each other’s future

ถึงแม้หนทางมากั้นกลางให้ห่างเธอยังทนไหว
tĕung máe hŏn taang maa gân glaang hâi hàang ter yang ton wăi
Although our path has come to be blocked so that we are distant, you still are able to bear it
หัวใจฝากไว้ให้แต่เธอชั่วชีวิต
hŭa jai fàak wái hâi dtàe ter chûa chee-wít
[My] heart is stored away for only you for all [my] life
ไม่โทรไม่ทัก งานมันหนัก ลืมทุกที่
mâi toh mâi ták ngaan man nàk leum túk têe
[I] don’t call, don’t say hello. Work is hard. [I] always forget
แต่รู้นะคนดีขี้ลืมคนนี้
dtàe róo ná kon dee kêe leum kon née
But know this, [you] kind person: The forgetful person here
ไม่เคยลืมสักวินาที มันรักเธอ
mâi koie leum sàk wí-naa-tee man rák ter
Never forgets, for even one second, he loves you.

สบายกว่า Sabai Gwaa (More Easy-Going and Comfortable)

by คาราบาว Carabao
Album: เวลคัม ทู ไทยแลนด์ Welcome to Thailand (1987)
English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ)
SUPPORT THE ARTISTS and BUY THIS ALBUM AT eThaiCD where you can shop in English!

Note: To feel “sabai” is to feel comfortable, happy, and easy-going. “Sabai” is one of those Thai words that English-speakers in Thailand start mixing into their English because English is missing a word that covers the exact same combination of concepts. This reggae tune helps convey the concept of “sabai.”

ไม่มีผลงาน ไม่มีความผิด
mâi mee pŏn ngaan mâi mee kwaam pìt
[I] don’t have accomplishments, don’t have anything [I] am guilty of
ไม่ต้องทํางาน ไม่ต้องความผิด
mâi dtông tam ngaan mâi dtông kwaam pìt
Don’t need to work, don’t need to make mistakes
และไม่ต้องรับผิดชอบ
láe mâi dtông ráp pìt chôp
And don’t have to be responsible
ใครจะอยู่ยังไง ใครจะกินอะไร
krai jà yòo yang ngai krai jà gin a-rai
Who will live how? Who will consume what?
ใครจะขี้โกงใคร หรือใครจะเอาเปรียบใคร
krai jà kêe gohng krai rĕu krai jà ao bprìap krai
Who will trick someone or who will exploit someone?
ใครจะรวยลํ้าฟ้า หรือใครจะจนติดดิน
krai jà ruay lám fáa rĕu krai jà jon dtìt din
Who is rich to the skies or who is as poor as dirt?
ไม่รู้ไม่เห็นไม่ยิน ไม่ทําอะไรดีกว่า
mâi róo mâi hĕn mâi yin mâi tam a-rai dee gwàa
Not knowing, seeing, hearing, [or] doing anything, it’s better
สบายกว่า
sà-baai gwàa
It’s more easy-going and comfortable

สบายกว่ากันเยอะเลย (สบาย…ดี)
sà-baai gwàa gan yúh loie ( sà-baai … dee )
It’s way more easy-going and comfortable (nice and comfortable)
อยู่เฉยเฉยดีกว่า
yòo chŏie chŏie dee gwàa
Living calmly and indifferently, is better
สบายกว่ากันเยอะ สบาย สบาย
sà-baai gwàa gan yúh sà-baai sà-baai
It’s way easier. Easy and comfortable
สบายกว่ากันเยอะเลย
sà-baai gwàa gan yúh loie
It’s so much more easy-going and comfortable
อยู่เฉยเฉยดีกว่า (สบาย) สบายกว่า
yòo chŏie chŏie dee gwàa ( sà-baai ) sà-baai gwàa
Living calmly and indifferently, is better. (Nice and easy) More easy-going and comfortable

ตื่นนอนตอนเช้าก็ล้างหน้าแปรงฟัน
dtèun non dton-cháo gôr láang nâa bpraeng fan
Wake up in the morning and wash your face and brush your teeth
มานั่งจู๋จี๋กัน เสียจนตะวันตกดิน
maa nâng jŏo-jĕe gan sĭa jon dtà-wan dtòk din
Come sit and flirt together, killing time until the sun sets in the west.
เป็นผัวเมียตัวอย่าง
bpen pŭa mia dtua yàang
Like being husband and wife, for instance:
ใครจะโกรธกับใคร ใครจะชอบกับใคร
krai jà gròht gàp krai krai jà chôp gàp krai
Who will be mad at who? Who will be pleased with who?
ใครจะแต่งกับใคร ใครจะหย่ากับใคร
krai jà dtàeng gàp krai krai jà yàa gàp krai
Who will marry who? Who will divorce who?
ใครเจ้าชู้กับใคร หรือใครจะหนีตามใคร
krai jâo chóo gàp krai rĕu krai jà nĕe dtaam krai
Who will cheat with who? Who will run to follow who?
บ้านเมืองไม่ยุ่ง มุ่งการมุ้งการเมา
bâan meuang mâi yûng mûng gaan múng gaan mao
I don’t mind the countryside. [I] aim only to sit under a mosquito net and get drunk
สบายกว่า
sà-baai gwàa
It’s more easy-going and comfortable

สบายกว่ากันเยอะเลย (สบาย…ดี)
sà-baai gwàa gan yúh loie ( sà-baai … dee )
It’s way more easy-going and comfortable (nice and comfortable)
อยู่เฉยเฉยดีกว่า
yòo chŏie chŏie dee gwàa
Living calmly and indifferently is better
สบายกว่ากันเยอะ สบาย สบาย
sà-baai gwàa gan yúh sà-baai sà-baai
It’s way easier. Easy and comfortable
สบายกว่ากันเยอะเลย
sà-baai gwàa gan yúh loie
It’s so much more easy-going and comfortable
อยู่เฉยเฉยดีกว่า (สบาย) สบายกว่า
yòo chŏie chŏie dee gwàa ( sà-baai ) sà-baai gwàa
Living calmly and indifferently, is better. (Nice and easy) More easy-going and comfortable
สบายดี (สบาย) สบายดี (สบาย)
sà-baai dee ( sà-baai ) sà-baai dee ( sà-baai )
I’m fine. (It’s all good.) I’m fine (It’s all good)
ไม่ต้องมีทุกข์มีโศก
mâi dtông mee túk mee sòhk
[I] don’t need to have happiness or sadness
ไม่ต้องเป็นโรคไข้โป้ง ไข้ป่า
mâi dtông bpen rôhk kâi bpôhng kâi bpàa
I don’t need a hole in the head or malaria
ปวงประชาทุกข์ทน เพราะฝนฟ้ามันแล้ง
bpuang bprà-chaa túk ton prór fŏn fáa man láeng
All the people suffer because the rain turns to drought
ถึงข้าวจะยากหมากจะแพง ไม่มีหรอกนํ้าใจคน
tĕung kâao jà yâak màak jà paeng mâi mee ròk nám jai kon
To the point that rice is difficult and betel nut is expensive. There is no human kindness.
ไม่มีแม้เสียงดนตรี ให้ยินให้ฟังหนวกหู
mâi mee máe sĭang don-dtree hâi yin hâi fang nùak hŏo
[I] don’t have even music, to deafen my ears
ให้ฉันยืนดูเฉยเฉย สบายกว่ากันเยอะ
hâi chăn yeun doo chŏie chŏie sà-baai gwàa gan yúh
So I’ll stand and watch indifferently. It’s much more easy-going and comfortable.
สบายกว่ากันเยอะ
sà-baai gwàa gan yúh
It’s much more easy-going and comfortable.
สบายกว่ากันเยอะเลย
sà-baai gwàa gan yúh loie
It’s way more easy-going and comfortable
สบายกว่า
sà-baai gwàa
Easier and more comfortable

สบายกว่ากันเยอะเลย
sà-baai gwàa gan yúh loie
It’s way more easy-going and comfortable
อยู่เฉยเฉยดีกว่า
yòo chŏie chŏie dee gwàa
Living calmly and indifferently, is better
สบายกว่ากันเยอะ สบาย สบาย
sà-baai gwàa gan yúh sà-baai sà-baai
It’s way easier. Easy and comfortable
สบายกว่ากันเยอะเลย
sà-baai gwàa gan yúh loie
It’s so much more easy-going and comfortable
อยู่เฉยเฉยดีกว่า (สบาย) สบายกว่า
yòo chŏie chŏie dee gwàa
Living calmly and indifferently, is better.

[Repeat last verse until fade out]

สหายเฟส Sahai Fayt (Facebook Friends)

By อี๊ด โอภากุล Eed Opakul
Posted on Facebook November 2014
Now on the Album ยิ้มสู้ฝัน Yim Soo Fun (Smile, Fight, Dream)
BUY IT HERE

Note: The version he sings is slightly different from the lyrics that appear at the end of the video. I mostly followed the written lyrics.

ไม่คิดว่าคนสับสนปนเหงามากมาย
I don’t think that people are so mixed up and lonely
เเล้วใครๆ ก็ได้มีเพื่อนฟรี ๆ
And anyone, whoever they are, has friends for free
มาเป็นสหายที่ไม่เคยเห็นหน้าซักที
[They] come be friends who have never seen each other’s faces even once
ไม่รู้สิ..ดีเหมือนกันมันจริงใจ
I don’t know . . . it’s good like the real thing.

* กดทั้งเเชร์กดทั้งไลค์ถูกใจไปตามอารมณ์
Push “share” and push “like” all over, as one pleases according to their mood.
เเละสุดยอดคําชมให้ความคิดเห็นอันจริงใจ
And [what’s] great [is] the praise and sincere opinions

บ้างร่ายกวีกลอนดีๆ คติสอนใจ
Some repeat good lines and poems and morals
เพื่อวันใหม่ ยังคงความหมายความสุข
For a new day still meaningful and happy
บ้างมอบดนตรีเพลงดีๆไว้คลายทุกข์
Some leave us music, good songs to relieve our suffering
เพื่อนวันใหม่ เเสนสนุกมีวิญญาณ
Friends [for] a new day, so fun and having soul/spirit

* กดทั้งเเชร์กดทั้งไล๊ค์ถูกใจไปตามอารมณ์
Push “share” and push “like” all over, as one pleases according to their mood.
เเละสุดยอดคําชมให้ความคิดเห็นอันจริงใจ
And [what’s] great [is] the praise and sincere opinions
(2X)

ว่าบ้าก็บ้าว่า ศรัทธาก็เป็นได้
Call [us] crazy, OK, then [we’re] crazy. Say you believe, that’s OK too.
เฟสบุ๊คออนไลน์ อ่านก็ได้ฟังก็ดี
On facebook you can read as you like. Listening is also nice*
เป็นตํานานของคนบ้าที่ปราถนาได้คลายเหงา
[It’s a] chronical of crazy people who want to alleviate loneliness**
ด้วยความสุขมิปนเศร้า บรรเทาทุกข์โลกวันนี้
With happiness not tinged by sadness, relieving the stress of today’s world.
มาเข้ามาเเบ่งปันสร้างสรรค์ให้ชื่นชีวี
Come get together to share and create for a happy existence
ไล๊ค์ก็ได้เเชร์ก็ดี อย่างนี้เเหละเพื่อนชั้นดี
You can “like” if you want. Sharing is also good. In this way, [being] first class friends.
เพื่อน VIP สมศักด์ศรี สหายเฟส
VIP friends receive honor. Facebook friends

* กดทั้งเเชร์กดทั้งไลค์ถูกใจไปตามอารมณ์
Push “share” and push “like” all over, as one likes according to their mood.
เเละสุดยอดคําชมเเสดงความคิดเห็นอันจริงใจ
And [what’s] great [is] the praise and sincere opinions

ไม่กดเเชร์ไม่กดไลค์ พื้นประสานอะไร block แม่งเลย
[And] if you don’t push “share”, don’t push “like”, friends, whatever the connection . . . I’ll totally block you, damn it!

*He adds something to this line not in the written lyrics. It sounds like “เพิ่มเป็นหัวใจใจดี” -> “increasingly having a good heart” ???

** OR equally likely: “I’m a legend of crazy people who want to alleviate loneliness,” that is, I’m famous among my crazy facebook friends.

โรฮิงญา Rohingya (by Aed Carabao)

Lyrics, and Melody by แอ๊ด คาราบาว Add Carabao
Posted on YouTube May 8, 2015

Note: This song addresses very recent events, specifically the discovery this week of mass graves left behind by multiple death camps where the stateless Rohingya people from Burma (Myanmar) had been held captive awaiting ransom from their relatives.

Here you can read the HUMAN RIGHTS WATCH REPORT on human trafficking of Rohingya in Thailand. Eed Opakul had already posted a song titled “Rohingya” in December 2014. Click through for “Rohingya” by Eed Opakul.

“Thank you for the illustrations from the Internet. [Video] produced by Carabao.net” – Chaiyuth Limlawan

บ่อน้ำที่แห้งแล้ง แสงแดดที่สาดส่อง
bòr náam têe hâeng láeng săeng dàet têe sàat sòng
A pond that is almost dry; [some] sunlight that breaks through
ชีวิตปลาในหนอง ล่องลอยความเป็นความตาย
chee-wít bplaa nai nŏng lông loi kwaam bpen kwam dtaai
Fish life in the swamp floats [through] existence, death.
มีหญิงชายที่หวังอยู่ ดันดิ้นสู้ชีวิตใหม่
mee yĭng chaai têe wăng yòo dan dîn sôo chee-wít mài
There are men and women who still have hope; they push and fight for a new life
ไปตายเอาดาบหน้ากันเถอะไป เสียงเพลงระลอกใหม่ของเรฟูจี
bpai dtaai ao dàap nâa gan tùh bpai sĭang playng rá-lôk mài kŏng ray foo jee
They go take the risk. A new wave of the music “Refugee”*

ดินแดนแห่งความหวัง ยังไปไม่ถึงสักที
din daen hàeng kwaam wăng yang bpai mâi tĕung sàk tee
To the land of hope, [one] keeps going, but never once arrives
กลับตกนรกอเวจี เป็นผีเฝ้าค่ายกักกัน
glàp dtòk ná-rók a-way-jee bpen pĕe fâo kâai gàk gan
[One] falls back into Hell to be spirits guarding the detention camp**
ในมือโจรเรียกค่าไถ่ มันโหดร้ายถึงปานนั้น
nai meu john rîak kâa tài man hòht ráai tĕung bpaan nán
In the hands of a thief, [one] calls for a ransom. It’s cruelty to that extent
มนุษย์หรือผีห่าซาตาน นรกหรือสวรรค์ที่เธอฉันแสวงหา
má-nút rĕu pĕe hàa saa-dtaan ná-rók rĕu sà-wăn têe ter chăn sà-wăeng hăa
[Are they] human or EXPLETIVE Satan?*** [Is it] hell or heaven that you and I seek?

โรฮิงญา โรฮิงญา โรฮิงญา …
Rohingya Rohingya Rohingya . . .

จากยะไข่ถึงสะเดา คือเรื่องเศร้าชาวโรฮิงญา
jàak yá-kài tĕung sà-dao keu rêuang sâo chaao roh-hing-yaa
From Rakhine State (Myanmar) to Sadao (Songklah Thailand). It’s the tragedy of the Rohingya people
ให้ย้อนนึกถึงอากงอาม่า อพยพหลบมาจากจีนอดีตกาล
hâi yón néuk tĕung aa gong aa mâa òp-pá-yóp lòp maa jàak jeen a-dèet gaan
It makes one think back to [our] ancestors who emigrated, fleeing China in ancient times****
จากยะไข่ถึงสะเดา คือเรื่องเศร้าชาวโรฮิงญา
jàak yá-kài tĕung sà-dao keu rêuang sâo chaao roh-hing-yaa
From Rakhine State (Myanmar) to Sadao (Songklah Thailand). It’s the tragedy of the Rohingya people
ปลุกสำนึกให้โลกตื่นตา จัดการกับปัญหาค้าทาสยุคปัจจุบัน
bplùk săm-néuk hâi lôhk dtèun dtaa jàt gaan gàp bpan-hăa káa tâat yúk bpàt-jù-ban
Rouse the awareness of the world, to get excited, and deal with this problem of the slave trade in the modern age.

Solo

โรฮิงญา โรฮิงญา โรฮิงญา …
Rohingya Rohingya Rohingya . . .

จากยะไข่ถึงสะเดา คือเรื่องเศร้าชาวโรฮิงญา
jàak yá-kài tĕung sà-dao keu rêuang sâo chaao roh-hing-yaa
From Rakhine State (Myanmar) to Sadao (Songklah Thailand). It’s the tragedy of the Rohingya people
ให้ย้อนนึกถึงอากงอาม่า อพยพหลบมาจากจีนอดีตกาล
hâi yón néuk tĕung aa gong aa mâa òp-pá-yóp lòp maa jàak jeen a-dèet gaan
It makes one think back to [our] ancestors who emigrated, fleeing China in ancient times****
จากยะไข่ถึงสะเดา คือเรื่องเศร้าชาวโรฮิงญา
jàak yá-kài tĕung sà-dao keu rêuang sâo chaao roh-hing-yaa
From Rakhine State (Myanmar) to Sadao (Songklah Thailand). It’s the tragedy of the Rohingya people
ปลุกสำนึกให้โลกตื่นตา จัดการกับปัญหาค้าทาสยุคปัจจุบัน
bplùk săm-néuk hâi lôhk dtèun dtaa jàt gaan gàp bpan-hăa káa tâat yúk bpàt-jù-ban
Rouse the awareness of the world, to get excited, and deal with this problem of the slave trade in the modern age.
ปลุกสำนึกให้โลกตื่นตา จัดการปัญหาค้ามนุษย์โรฮิงญา
bplùk săm-néuk hâi lôhk dtèun dtaa jàt gaan bpan-hăa káa má-nút roh-hing-yaa
Rouse the awareness of the world, to get excited, and deal with this problem of the human trafficking of the Rohingya.

โรฮิงญา โรฮิงญา โรฮิงญา …
Rohingya Rohingya Rohingya . . .

* Presumably a reference to the famous Carabao song “Refugee.”
** The spirits of those who die at the camp.
***The derogatory term ห่า (hàa) before the name “Satan” actually means “cholera” or other infectious disease, but I don’t think it means that here. It is just a derogatory term to put before someone’s name. It is hard to come up with an expletive in English that makes the name “Satan” sound worse than it already is. Alternatively ผีห่า (pĕe hàa) together could be the spirit that brings the plague, in which case the translation would be “Satan, Spirit of Death”.
**** It is Aed Carabao (and many other present-day Thai) whose ancestors escaped from China in ancient times.

โรฮิงญา Rohingya (by Eed Opakul)

Lyrics, melody, (and performance) by อี๊ด โอภากุล Eed Opakul
Posted first on Facebook, December 8, 2014
Now on the Album ยิ้มสู้ฝัน Yim Soo Fun (Smile, Fight, Dream)
BUY IT HERE

Note: Eed Opakul is not in the band Carabao, but when the news broke this week that mass graves of Rohingya people had been found in Thailand, I asked P’Eed if I could use a song he had already written in December 2014 about the plight of the stateless Rohingya people. Eed Opakul is a gifted Songs for Life artist and the first musician I know of to write about this tragedy. He is also Aed Carabao’s twin. And this is what it is like to be a Songs-for-Life archivist: As I was about to go live with the song translation at CarabaoinEnglish, Aed Carabao wrote a song that specifically addresses the most recent events. So . . . below is Eed Opakul’s song, which focuses on the underlying problem that no state claims the Rohingya even though they have lived in Burma (Myanmar) for at least 150 years. Here is Aed Carabao’s song by the same title.

And here is an International Version of Eed Opakul’s song in Rhyming, SINGABLE English.

Here you can read the HUMAN RIGHTS WATCH REPORT on human trafficking of Rohingya in Thailand.

The song starts 25 seconds into the video (after explaining that the Rohingya are stateless and suffering miserably):

ไม่มีดินแดนเดิน มีแต่เรือลอยลำ
mâi mee din daen dern mee dtàe reua loi lam
[They] don’t have a land to walk on, only boats adrift
เร่เข้ามา ไขว่คว้าความเป็นคน
rây kâo maa kwài kwáa kwaam bpen kon
Wandering, clutching onto humanity
อินเดียไม่เอา บังคลาเทศไม่สน
in-dia mâi ao bang-klaa-tâyt mâi sŏn
India doesn’t want them. Bangladesh doesn’t care
พม่าเข่นฆ่า แทบปี้ป่น
pá-mâa kàyn kâa tâep bpêe bpòn
Burma murders and almost stamps them to dust

แห่ง โลกมนุษย์ ณ ชายขอบแดนไทย
hàeng lôhk má-nút ná chaai kòp daen tai
In our world, right now, they are at the border of Thailand
ถูกกักขังไว้ รอผลักไสไล่ส่ง
tòok gàk kăng wái ror plàk-săi lâi sòng
Confined away [in camps in Burma], waiting to be pushed out.
หมดสิ้นหนทางไป ไม่สิ้นสุดความเป็นคน
mòt sîn hŏn taang bpai mâi sîn sùt kwaam bpen kon
Out of paths to walk down, one loses their humanity
แม้ไร้สัญชาติ โรฮิงญา
máe rái săn-châat roh-hing-yaa
Even lacking a nationality. Rohingya!

โรฮิงญา โรๆ โรฮิงญา โรๆๆ โรฮิงญา
Rohingya Ro-Ro Rohingya Ro-Ro-Ro Rohingya
โรฮิงญา โรๆ โรฮิงญา โรๆๆ โรฮิงญา
Rohingya Ro-Ro Rohingya Ro-Ro-Ro Rohingya

ยังมีแผ่นดินเดิน มีหลังคาคลุมหัว
yang mee pàen din dern mee lăng kaa klum hŭa
[We] have a land to walk on, a roof over our head
ครบสองมือสองเท้า ก้าวย่างไป
Króp sŏng meu sŏng táo gâao yâang bpai
Having two hands and two feet, we move on
ชีวิตตบอับ งานการไม่สำเร็จ
chee-wít dtòp àp ngaan gaan mâi săm-rèt
Life throws up a road block. Our work won’t succeed.
เป็นหนี้เป็นสิน ยังหายใจ
bpen nêe bpen sĭn yang hăai jai
[So now] we’re in debt. We still breathe.

มีบัตรประชาชน มีสัญชาติไทย
mee bàt bprà-chaa chon mee săn-châat tai
[We] have an ID card, [we] have Thai citizenship,
เชื้อชาติไทย อธิปไตย
chéua-châat-tai a-típ-bpà-dtai
A Thai nation, sovereignty
แต่ที่ไม่มี คือทุกข์เข็นอันโหดร้าย
dtàe têe mâi mee keu túk kĕn an hòht ráai
But what we don’t have is suffering so cruel
เทียบไม่ได้ ทุกข์คนโรฮิงญา
tîap mâi dâai túk kon roh-hing-yaa
[Our] suffering can’t be compared to the. . . Rohingya!

โรฮิงญา โรๆ โรฮิงญา โรๆๆ โรฮิงญา
Rohingya Ro-Ro Rohingya Ro-Ro-Ro Rohingya
โรฮิงญา โรๆ โรฮิงญา โรๆๆ โรฮิงญา
Rohingya Ro-Ro Rohingya Ro-Ro-Ro Rohingya

ยามที่ท้อแท้พ่ายแพ้ใจตน
yaam têe tór táe pâai páe jai dton
When you’re tired and giving up
นึกถึงคนโรฮิงญาสาหัสกว่า
néuk tĕung kon roh-hing-yaa săa hàt gwàa
Remember the Rohingya are worse off
ชีวิตคือเข้มแข็งท้าทายโชคชะตา
chee-wít keu kây-má-kăeng táa taai chôhk chá-dtaa
Life is a challenging struggle with destiny
จงมีศรัทธา ในความเป็นคน
jong mee sàt-taa nai kwaam bpen kon
One must have trust in humanity

SOLO

ยามที่ท้อแท้พ่ายแพ้ใจตน
yaam têe tór táe pâai páe jai dton
When you’re tired and giving up
นึกถึงคนโรฮิงญาสาหัสกว่า
néuk tĕung kon roh-hing-yaa săa hàt gwàa
Remember the Rohingya are worse off
ชีวิตคือเข้มแข็งท้าทายโชคชะตา
chee-wít keu kây-má-kăeng táa taai chôhk chá-dtaa
Life is a challenging struggle with destiny
จงมีศรัทธา ในความเป็นคน
jong mee sàt-taa nai kwaam bpen kon
One must have trust in humanity

มีบัตรประชาชน มีสัญชาติไทย
mee bàt bprà-chaa chon mee săn-châat tai
[We] have an ID card, [we] have Thai citizenship,
เชื้อชาติไทย อธิปไตย
chéua-châat-tai a-típ-bpà-dtai
A Thai nation, sovereignty
แต่ที่ไม่มี คือทุกข์เข็นอันโหดร้าย
dtàe têe mâi mee keu túk kĕn an hòht ráai
But what we don’t have is suffering so cruel
เทียบไม่ได้ ทุกข์คนโรฮิงญา
tîap mâi dâai túk kon roh-hing-yaa
[Our] suffering can’t be compared to the. . . Rohingya!

โรฮิงญา โรๆ โรฮิงญา โรงฮิงญา โรฮิงญา
roh-hing-yaa ro-ro roh-hing-yaa roh-hing-yaa roh-hing-yaa
Rohingya Ro-Ro Rohingya. Rohingya, Rohingya
โรฮิงญา โรๆ โรฮิงญา ศรัทธาๆ โรฮิงญา
roh-hing-yaa ro-ro roh-hing-yaa sàt-taa sàt-taa roh-hing-yaa
Rohingya Ro-Ro Rohingya. Confidence! Confidence! Rohingya!
โรฮิงญา เตือนใจว่า จงศรัทธานับถือความเป็นคน
roh-hing-yaa dteuan jai wâa jong sàt-taa náp tĕu kwaam bpen kon
Rohingya, remind your heart to believe in humanity
ของตนเอง…. โรฮิงญา!
kŏng dton ayng …. roh-hing-yaa
In the humanity of you, yourself! . . . Rohingya!

สองเฒ่าผู้ยิ่งใหญ่ Song Tao Pu Ying-yai (Two Great Old Men)

Lyrics and melody by Aed Carabao แอ๊ด คาราบาว
Album: เมดอินไทยแลนด์ Made in Thailand
This ablum is HIGHLY RECOMMENDED. Gold Version (Limited Edition) of the album Made in Thailand available; you can BUY IT HERE

Spoken:

ฮัลโหลเทสต์
han-lŏh tâyt
Hello. Testing . . .
กาลครั้งหนึ่ง ยังไม่ค่อยนานเท่าไหร่
gaan kráng nèung yang mâi kôi naan tâo rài
Once upon a time, not that long ago
มีชายชราผู้หนึ่ง
mee chaai chá-raa pôo nèung
There was an old person
ผู้ที่ทุกคนรู้จักเขาดี ในฐานะของผู้มั่งคั่ง
pôo têe túk kon róo jàk kăo dee nai tăa-ná kŏng pôo mâng-kâng
A person everyone knew well as a rich person
และชาวบ้านก็ขนานนามเขาว่า
láe chaao bâan gôr kà-năan naam kăo wâa
And the villagers called him
เฒ่าไม้เท้าทองคํา
tâo máai táo tong kam
Old Gold Cane
เมื่อล่วงลํ้าออกจากเมืองสู่ย่านเกษตรกรรม
mêua lûang ลํ้า òk jàak meuang sòo yâan gà-sàyt gam
When going out from the city to the farms,
อันเป็นที่พํานักพักอาศัยของชายชราอีกผู้หนึ่ง
an bpen têe pam-nák pák aa-săi kŏng chaai chá-raa èek pôo nèung
it so happens this is where another old man lived
ผู้ที่หลังของแกโค้งงอ
pôo têe lăng kŏng gae kóhng ngor
A person whose back was bent
จากการตรากตรําทํานาไร่มาชั่วชีวิต
jàak gaan dtràak-dtram tam naa râi maa chûa chee-wít
From enduring/persisting in farming throughout his whole life
แกคือผู้เฒ่าไม้เท้าลําไผ่
gae keu pôo tâo máai táo lam pài
He is the man Old Bamboo Cane
และนี่คือเรื่องราวของสองเฒ่าผู้ยิ่งใหญ่
láe nêe keu rêuang raao kŏng sŏng tâo pôo yîng yài
And this is the story of the two great old men

Singing:

ผู้เฒ่าไม้เท้าทองคํา
pôo tâo máai táo tong kam
The man Old Gold Cane
สร้างตึกสูงลํ้าเสียดฟ้าเสียดเมฆ
sâang dtèuk sŏong ลํ้า sìat fáa sìat mâyk
Builds skyscrapers that pierce the clouds
นั่งคิดคํานวณตัวเลข
nâng kít kam-nuan dtua lâyk
[He] sits and figures the numbers
ทุกคํ่าทุกเช้าคิดแต่เอากําไร
túk kâm túk cháo kít dtàe ao gam-rai
Every night and every morning thinking only of making profits
เฝ้าดูตาม้าตาเรือ
fâo doo dtaa máa dtaa reua
He [carefully] watches over the moves of the horse [knight] and the moves of the boat [rook].*
ความคิดเหลือเฟือเต็มห้องแอร์คอนดิชั่น
kwaam kít lĕua-feua dtem hông ae kon dì chân
His abundant thoughts filling the air-conditioned room
จิบบรั่นดีคลี่คลายความฝัน
jìp bràn-dee klêe klaai kwaam făn
Sipping brandy to make the dreaming easier
ทุกคืนทุกวันฝันถึงผลกําไร
túk keun túk wan făn tĕung pŏn gam-rai
Every night and day dreaming of profits
มีที่ดินพันหมื่นแสนไร่
mee têe din pan-mèun-săen râi
Has hundreds of thousands of acres of land
รถยนต์มากมายกว่าร้านขายรถยนต์
rót yon mâak maai gwàa ráan kăai rót yon
More cars than a car dealership
บริวารวิ่งกันสับสน
bor-rí-waan wîng gan sàp sŏn
His servants run around willy nilly
ต้องเลี้ยงผู้คนแทนฝูงวัวควาย
dtông líang pôo kon taen fŏong wua kwaai
He must raise people instead of a herd of cattle [that is, he has a herd of workers]

อีกผู้เฒ่าถือไม้เท้าลําไผ่
èek pôo tâo tĕu máai táo lam pài
The other old man carries a bamboo cane
นั่งทอดหายใจอยู่ใต้ต้นดอกจาน
nâng tôt hăai jai yòo dtâi dtôn dòk jaan
[He] sits extending the breath beneath a Dok Jaan tree,
ฝันถึงเมล็ดพืชที่หว่าน
făn tĕung má-lét pêut têe wàan
dreaming about the plant seeds that were sown
เป็นกิจการของเกษตรกร
bpen gìt-jà-gaan kŏng gà-sàyt gon
[He] is in the business of agriculture
เฝ้าดูมดหนูแมลง
fâo doo mót nŏo má-laeng
Watches over the ants, rats, and insects
จะมากลั่นแกล้งกัดกินพืชไร่
jà maa glàn glâeng gàt gin pêut râi
that pester, nibble, and eat the farm products
ปีนี้ถ้าไม่ดีดังปีกลาย
bpee née tâa mâi dee dang bpee glaai
If the yeilds this year aren’t as good as past years
ต้องขอความเห็นใจจากเฒ่าไม้ทองคํา
dtông kŏr kwaam hĕn jai jàak tâo máai tong kam
[He] must ask for mercy from Old Gold Cane
นาที่นาของผู้เฒ่าลําไผ่
naa têe naa kŏng pôo tâo lam pài
The field that Old Bamboo Cane has
เอาจํานองไว้กับผู้เฒ่าทองคํา
ao jam-nong wái gàp pôo tâo tong kam
is mortgaged with Old Gold Cane
ดอกเบี้ยบานยิ่งกว่าผลผลิต
dòk bîa baan yîng gwàa pŏn pà-lìt
Interest blooms more than produce
พอไม่ติดฝนแล้งแมลงลงกัดกิน
por mâi dtìt fŏn láeng má-laeng long gàt gin
As soon as the drought is over, the insects descend and consume

เฮ้อเฝ้าดูตามดตาแมลง
hér fâo doo dtaa mót dtaa má-laeng
Oh!! [He] watches over the moves of the ants and the moves of the insects
ดังฟ้าฝนกลั่นแกล้งไม่มีเหลือผลผลิต
dang fáa fŏn glàn glâeng mâi mee lĕua pŏn pà-lìt
As if the sky and rain is persecuting him, he has no product left!
แม่นละหรือที่ว่าฟ้าลิขิต
mâen lá rĕu têe wâa fáa lí-kìt
So THIS is what heaven has written?**
ฟ้าไม่มีชีวิตแต่คนมีจิตมีนํ้าใจ
fáa mâi mee chee-wít dtàe kon mee jìt mee nám jai
Heaven doesn’t have life, but people have a mind and a heart
เฒ่าชราคว้าไม้ไผ่ลำอ่อน
tâo chá-raa kwáa máai pài lam òn
The old man grabs the green bamboo cane
ลุกขึ้นเขียนสะท้อนความในใจ
lúk kêun kĭan din don sà-tón kwaam nai jai
[He] stands up to write [on] the small hill [on the ground] the reflections of his mind:
เรามันจนเราก็จนต่อไป
rao man jon rao gôr jon dtòr bpai
We are poor, we’ll be poor forever
ใครจะรวยเท่าใด ก็ปล่อยให้รวยเสียให้เข็ด
krai jà ruay tâo dai gôr bplòi hâi ruay sĭa hâi kèt
However rich someone is, let their wealth be ruined so they are afraid

*“เฝ้าดูตาม้าตาเรือ” “to watch over the moves of the horse and the boat” is an idiom from chess meaning “carefully”
** It means, “So this is what heaven has destined!?”


 

มาลัย Malai (Garland [of Jasmine])

by คาราบาว Carabao
Album: อเมริโกย Ameri-goy (1985)
This album is HIGHLY RECOMMENDED. Buy it HERE at eThaiCD.com, where you can shop in English.

Note: This pretty, pretty song about poor children selling garlands of jasmine in traffic was very popular at the time, and one of my favorites, but it now seems to have almost disappeared from consciousness. It took me forever to find the YouTube. One reason could be that it advocates letting children sell flowers in traffic, a position that was rethought almost immediately. (I maybe recall Khun Aed around this time reading mail before a concert and conceding there was another side to the issue he hadn’t fully appreciated.) Recently I was reminded of the song by a discussion about whether one should give money to the children begging in Thailand. Reportedly, some of these children been sold by their parents into slavery and do not even keep the money they make. It’s a difficult issue still today.

ทั้งๆ ที่ทน
táng táng têe ton
Even if you endure
ที่ทน ทุกข์ทรมาน
têe ton túk tor-rá-maan
endure every suffering
แดดเผา เสียจนดำกร้าน
dàet păo sĭa jon dam grâan
The sun burns away until [one is] black and rough
แต่ความสงสาร
dtàe kwaam sŏng-săan
Some sympathy please
มักวิ่งสวนทาง.
mák wîng sŭan taang
It often goes against the rules
สัญญาณไฟจอด
săn-yaan fai jòt
[when at] the stop light,
ออดอ้อน ทำบุญสุนทาน
òt ôn tam-bun-sŭn-taan
[they] plead [with you] to make a merit
มีดอกไม้ หอมๆตูมบาน
mee dòk máai hŏm dtoom baan
[He/she] has beautiful smelling flower buds blooming
มาลัยเป็นพวง
maa-lai bpen puang
garlands on a string
สองพวงห้าบาท.
sŏng puang hâa bàat
two strings, five baht

แสงแดดแผดร้อน
săeng dàet pàet rón
The sun’s rays are blazing hot
สอดส่อง สายตาจับจ้อง
sòt sòng săai dtaa jàp jông
Eyes peer [through the window] and gaze at you
ขาก้าวเดิน ปากป่าวร้อง
kăa gâao dern bpàak bpàao róng
legs walk along, mouth calls out
สอง มือทำงาน
sŏng meu tam ngaan
Two hands do work
เช็ดถู กระจก.
chét tŏo grà-jòk.
Wiping the window
คือน้ำใจของลูก
keu nám jai kŏng lôok
It is the kindness of the child
ผูกพัน ภาระ อันยิ่งใหญ่
pòok pan paa-rá an yîng yài
to take on this great burden/responsibility
ทดแทน คุณแม่
tót taen kun mâe
to repay the kindness of the mother*
ผู้แก่เกินไป
pôo gàe gern bpai
A person too old [to do it]
นั่งร้อย มาลัย
nâng rói maa-lai
sitting threading garlands [?]
ณ ริมฟุตบาท.
ná rim fút bàat
at the side of the footpath

ถึงจะมี จะจน
tĕung jà mee jà jon
Whether [a person] is rich or poor
ก็เป็นคน เหมือนๆกัน.
gôr bpen kon mĕuan mĕuan gan
that person is still a person just like the rest of us
ถึงจะมี จะจน
tĕung jà mee jà jon
Whether [a person] is rich or poor
ก็เป็นคน เหมือนๆกัน.
gôr bpen kon mĕuan mĕuan gan
that person is still a person the same as the rest of us
ขอเศษ สตางค์แบ่งปัน
kŏr sàyt sà-dtaang bàeng bpan
Begs for a small portion of your money,
หนูน้อย กำนัล
nŏo nói gam-nan
the child presenting you
ด้วยพวง มาลัย..
dûay puang maa-lai ..
with the garland of flowers.
คือน้ำใจ ของท่าน
keu nám jai kŏng tâan
It is the kindness of YOU [the respected person]
ผูกพัน ภาระ ยิ่งใหญ่
pòok pan paa-rá yîng yài
to take on this great burden/responsiblity
ถูกใจเขา ใช่ถูกใจใคร
tòok jai kăo châi tòok jai krai
Some people are OK with it, some are not OK with it**
คล้องพวง มาลัย
klóng puang maa-lai
The loops of garlands
คล้องไทยรวมกัน.
klóng tai ruam gan
loop Thais together.
2X

ระทมขมขื่น
rá-tom kŏm kèun
Feeling bitter and depressed
กล้ำกลืน ฝืนทนทำไป
glâm gleun fĕun ton tam bpai
[they] tolerate and force [themselves] to keep doing [it]
ในหน้าที่ ของตำรวจไทย
nai nâa têe kŏng dtam-rùat tai
In the duty of a Thai police,
ต้องอึดอัดใจ
dtông èut àt jai
[it] must feel uncomfortable
ไล่จับความจน.
lâi jàp kwaam jon
catching and expelling the poor
เพราะคนเป็นตำรวจ
prór kon bpen dtam-rùat
Because the people who are police,
ตรวจตรา ย่อมมีเหตุผล
dtrùat dtraa yôm mee hàyt pŏn
[their] inspections must be reasonable***
มาลัย ทำไป เพราะอับจน
maa-lai tam bpai prór àp jon
[One] keeps doing garlands because there is no way out
ให้ตำรวจจับโจร
hâi dtam-rùat jàp john
To have the police catch thieves
เสียยังดีกว่า.
sĭa yang dee gwàa
would be better.

สงสารเด็กน้อย
sŏng-săan dèk nói
Feel sorry for the little children
มาลัย รบกวนผู้ใหญ่
maa-lai róp guan pôo yài
The garlands annoy the adults
ผู้รับผิดชอบ
pôo ráp pìt chôp
People who are responsible
ประเทศประเทศไทย
bprà-tâyt bprà-tâyt tai
for Thailand,
ท่านคิดอย่างไร
tâan kít yàang rai
What do YOU think
ปัญหาอย่างนี้.
bpan-hăa yàang née
about problems like this?
จึงขอแนะนำว่า
jeung kŏr náe nam wâa
So [I’d] like to advise that
ลงมา ขาย มาลัยสิ
long maa kăai maa-lai sì
you come on down and sell garlands please
ท่านจะรู้ คำตอบได้ดี
tâan jà róo kam dtòp dâai dee
[Then] YOU will know well the answer
ว่าที่ท่านคิด มันผิดหรือถูก
wâa têe tâan kít man pìt rĕu tòok
whether you what you think is wrong or right
จึงขอแนะนำว่า
jeung kŏr náe nam wâa
So [I’d] like to advise that
ลงมา ขาย มาลัยสิ
long maa kăai maa-lai sì
you come on down and sell garlands please
ท่านจะรู้ คำตอบได้ดี
tâan jà róo kam dtòp dâai dee
[Then] YOU will know well the answer
ว่าที่ท่านคิด มันผิดหรือถูก
wâa têe tâan kít man pìt rĕu tòok
whether what you think is wrong or right

* “คุณ” here is not a title for the mother, but short for “บุญคุณ” meaning kindness, support, or favor.
**ใช่ sometimes means ไม่ใช่ as in “ใช่ว่า …” (“It’s not that …”). So here the sentence means ถูกใจบางคน ไม่ใช่ถูกใจคนอื่น.
*** “ตำรวจ” and “ตรวจตรา” are wordplay, so “ตรวจตรา,” which means “inspection” more generally means police actions.

กระถางดอกไม้ให้คุณ Grataang Dokmai Hai Kun (A Pot of Flowers for You)

Lyrics and melody by แอ๊ด คาราบาว Aed Carabao
Album: เวลคัมทูไทยแลนด์ Welcome to Thailand
Ask your smart speaker to play this album; conveniently the title of the album in English, then ask for other songs by this artist. The album will be available on Amazon Music, Spotify and other streaming services.

Note: According to the band’s discussion in the intro to the Carabao The Series episode for this song,  this silly song about someone who can barely sing is based on an actual incident that happened to Lek Carabao as a kid–almost exactly as told here in song. A neighbor threw a flowerpot at Lek’s band while they were practicing. (Nevertheless, it was Aed who wrote the song.) Once they had the song, they wondered who to give it to (who would believe the story with either Aed or Lek singing it?), and decided to give it to Ot. At first he sang it very beautifully and had to be coached into singing it badly, lol . . .

The title and other aspects of the song may be a play on the very popular (and very beautiful) song ดอกไม้ให้คุณ (Flowers for You) by Nga Carawan, which came out in the same year as Carabao’s “Pot of Flowers for You,” 1987. Nga Caravan’s song “Flowers for You” is translated here at Carabao in English for your comparison.

ขอให้ฉันได้ร้อง เพลง บ้าง สัก เพลง
kŏr hâi chăn dâai róng playng bâang sàk playng
Let me sing a song, just one song
ฉันไม่เคยคิดร้อง เพลง เลย สัก เพลง
chăn mâi koie kít róng playng loie sàk playng
I never thought [I would be] singing at all, not even one song
เพลง นี้เป็นเพลง แรก และเป็นเพลงสุดท้าย
playng née bpen playng râek láe bpen playng sùt táai
This song is the first song, and it’s the last song
ในชีวิต ของฉัน ที่ คุณจะได้ยินได้ฟัง
nai chee-wít kŏng chăn têe kun jà dâai yin dâai fang
of my life that you will hear [or] listen to

….ความหลังครั้งเมื่อฉัน หัด เล่น ดนตรี
…. kwaam lăng kráng mêua chăn hàt lên don-dtree
In the past, when I would practice playing music,
มีฉิ่งฉับ เป่าแตร กลอง แทร็กและนิ้งหน่อง
mee chìng chàp bpào dtrae glong tráek láe ning nông
[we’d] have little cymbals, a trumpet blowing, drums, tracking [a beat], and xylophone
พอ เลิกเรียนเพื่อนฝูงเริ่มซ้อม ดนตรี
por lêrk rian pêuan fŏong rêrm sóm don-dtree
As soon school was out, my friend would start rehearsing music
ดังตั้งแต่ ต้นซอย ยันถึง ท้ายซอย
dang dtâng dtàe dtôn soi yan tĕung táai soi
[It was] loud, from one end of the street to the other

….อ๊อดหัดเล่นดนตรี
…. ót hàt lên don-dtree
… Ot practices music
เพราะมี ใจรัก ในเสียง เพลง
prór mee jai rák nai sĭang playng
because he has love for music
เสียงดนตรีบรรเลง
sĭang don-dtree ban-layng
Music making
เป็นส่วนหนึ่ง ของชีวิตอ๊อด
bpen sùan nèung kŏng chee-wít ót
is a part of Ot’s life
เราร่วมกันบรรเลง บทเพลง
rao rûam gan ban-layng bòt playng
Together we make music/songs
กล่อมโลก ให้สดใส
glòm lôhk hâi sòt săi
to soothe the world so it’s bright and cheerful
คลายความหงอยความเหงา
klaai kwaam ngŏi kwaam ngăo
alleviating listlessness, loneliness,
ความเศร้า ความทุกข์และความโศก
kwaam sâo kwaam túk láe kwaam sòhk
depression, suffering, and sadness

ขอให้ฉันได้ร้อง เพลง บ้าง สัก เพลง
kŏr hâi chăn dâai róng playng bâang sàk playng
Let me sing a song, just one song
ฉันไม่เคยคิดร้อง เพลง เลย สัก เพลง
chăn mâi koie kít róng playng loie sàk playng
I never thought [I would be] singing at all, not even one song
เพลง นี้เขาบัง คับ ให้ฉันต้องร้อง
playng née kăo bang káp hâi chăn dtông róng
They forced me to sing this song.
ต้อง ฝึกตั้งนานเท่าใด
dtông fèuk dtâng naan tâo dai
However long I must practice,
ก็ยังร้อง ไม่ค่อย จะเป็น เพลง
gôr yang róng mâi kôi jà bpen playng
I still can’t really sing a song

อ๊อดหัดเล่นดนตรี
ót hàt lên don-dtree
Ot practices music
เพราะมี ใจรัก ในเสียง เพลง
prór mee jai rák nai sĭang playng
because he has love music
เสียงดนตรีบรรเลง
sĭang don-dtree ban-layng
Music making
เป็นส่วนหนึ่ง ของชีวิตอ๊อด
bpen sùan nèung kŏng chee-wít ót
is a part of Ot’s life.
เราร่วมกันบรรเลง บทเพลง
rao rûam gan ban-layng bòt playng
Together we make music/songs
กล่อมโลก ให้สดใส
glòm lôhk hâi sòt săi
to soothe the world so it’s bright and cheerful
คลายความหงอยความเหงา
klaai kwaam ngŏi kwaam ngăo
alleviating listlessness, loneliness,
ความเศร้า ความทุกข์และความโศก
kwaam sâo kwaam túk láe kwaam sòhk
depression, suffering, and sadness

แล้วอยู่มาวันหนึ่ง ฉัน จึงมาเข้า ใจ
láew yòo maa wan nèung chăn jeung maa kâo jai
Then there came a day that made me understand
มีกระถางต้นไม้ ปลิว ข้าม หลังคา
mee grà-tăang dtôn máai bpliw kâam lăng kaa
A potted plant blew off the rooftop
ตก ลงมา กลาง วง ตรงฉันพอดี
dtòk long maa glaang wong dtrong chăn por dee
It fell down in the middle of the group, precisely where I was
ทั้งดอก ไม้กระถาง ก้อน ดินและเสียงด่า
táng dòk máai grà-tăang gôn din láe sĭang dàa
both the chunks of flowerpot and dirt . . . also the sound of swearing

ดูเวลาก็ปา เข้าไป สองยาม
doo way-laa gôr bpaa kâo bpai sŏng yaam
It seemed the time was nearly midnight
ฉันจึงยิงคำถาม ถาม เจ้า ของดอกไม้
chăn jeung ying kam tăam tăam jâo kŏng dòk máai
And so I shot the question, asking the owner of the flowers,
ถามว่าเสียงของฉันมีแววแค่ไหน
tăam wâa sĭang kŏng chăn mee waew kâe năi
“So you think my singing has some potential?”
เสียงตอบมาไกลไกล ว่าเลิก ร้องจะดี กว่า…
sĭang dtòp maa glai glai wâa lêrk róng jà dee gwàa …
The answer from far away; “[You]’d better quit singing.”

ชีวิตสัมพันธ์ Cheewit Sampat (Related Life)

Translation from the Thai Wikipedia page for the song: “Related Life” is song prepared by Yeunyong Opakul (Aed Carabao) collaborating with Asanee Chotikul, sung and recorded with a group of Thai “Songs for Life” people as a single for charity in 1987. The song works its magic, in part, by half the song sticking close, but not exactly, to the tune from “Duan Pen.”

This song is available on the compilation album Tuk (1990) You can Buy it HERE at eThaiCD.

เจ้านกเอย เจ้าเคยอยู่บนกอไผ่
jâo nók oie jâo koie yòo bon gor-pài
You bird, you used to live in a grove of bamboo
ถู่ขันบทเพลงจากใจ ชมไพรชมพฤกษ์พนา
gòo kăn bòt playng jàak jai chom prai chom préuk-săa pá-naa
loudly call out lyrics from the heart, praising the forest, and its plants and trees
ส่งสำเนียง เสียงธรรมชาติสร้างมา
sòng săm-niang sĭang tam-má-châat sâang maa
sending the sounds of nature produced to us
ผสมเสียงเพลง พฤกษา ที่มาของเสียงดนตรี
pà-sŏm sĭang-playng préuk-săa têe maa kŏng sĭang don-dtree
Mixing the sounds of the flora with the sounds of music

* กู่เรื่องราวบอกกล่าวถึงความรู้สึก
gòo rêuang raao bòk glàao tĕung kwaam róo sèuk
Calling out a story to notify us until [we] feel
เป็นเพียงสามัญสำนึกและการห่วงหาอาทร
bpen piang săa-man săm-néuk láe gaan hùang hăa aa-ton
it’s only common sense, and a matter to be concerned about
ตอนนี้เราสิ้นเงาไม้ไม่เหมือนก่อน
dton-née rao sîn ngao máai mâi mĕuan gòn
Right now we finish off the shade. The trees aren’t like before.
ชุ่มชื่นกลับกลายเป็นร้อนเป็นแล้งระแหงระเหิด
chûm chêun glàp glaai bpen rón bpen láeng rá-hăeng rá-hèrt
Moisture changes to be heat, to be drought, cracks, and evaporation

** ความแห้งแล้งความชุ่มชื้นอย่างไหนที่เราชอบใจ
kwaam hâeng láeng kwaam chûm chéun yàang năi têe rao chôp jai
Dryness [or] moisture . . . which one makes us happy?
ความร่ำรวยความยากจนอย่างไหนที่คนชอบกัน
kwaam râm ruay kwaam yâak jon yàang năi têe kon chôp gan
Wealth [or] poverty . . . which kind do people like?
มันอยู่ที่ความสมบูรณ์ของหมู่แมกไม้ต้นสายต้นน้ำลำธาร
man yòo têe kwaam sŏm-boon kŏng mòo mâek máai dtôn săai dtôn nám lam taan
It’s in the abundance of forests and water sources,
มาจากป่าสู่เมืองจากเขาทะมึนหล่อเลี้ยงผู้คนในแท่งคอนกรีต
maa jàak bpàa sòo meuang jàak kăo tá-meun lòr líang pôo kon nai tâeng kon-grèet
coming from the jungle to the city, from the towering mountain to nourish people in concrete structures

*** ยามนี้เราจึงมาร้องเพลงร่วมร้องบรรเลงเสียงเพลงจากไพร
yaam née rao jeung maa róng playng rûam róng ban-layng sĭang playng jàak prai
Therefore at this time we come sing a song together, sing and make music from the forest
เมืองนั้นมีความศิวิไลซ์เมื่อมีป่าไม้ต้นน้ำลำธาร
meuang nán mee kwaam sì-wí-lai mêua mee bpàa máai dtôn-nám lam taan
That city has civilization when there are forests and a river source.
มีนกกาหากินบินว่อนแม่ลูกอ่อนมีนมให้ลูกกิน
mee nók gaa hăa gin bin wôn mâe lôok òn mee nom hâi lôok gin
There are crows looking for food flying in circles. A mother has milk for her child to drink

คนหากินสัตว์หากินเราไม่เบียดเบียนกันและกัน
kon hăa gin sàt hăa gin rao mâi bìat bian gan láe gan
People find food/make a living, animals find food. We don’t exploit one another
ต้นไม้งามคนงดงามงามน้ำใจไหลเป็นสายธาร
dtôn máai ngaam kon ngót ngaam ngaam nám jai lăi bpen săai taan
The plants are beautiful, people are beautiful. Beautiful kindness flows to be a stream
ชุบชีวิตทุกฝ่ายเบิกบานมีคนมีต้นไม้มีสัตว์ป่า
chúp chee-wít túk fàai bèrk baan mee kon mee dtôn máai mee sàt bpàa
Restoring life [so] each side is joyful. There are people, there are trees, there are forest animals.

ความสมดุลย์คือคุณตามธรรมชาติ
kwaam sàm-dun keu kun dtaam tam-má-châat
Balance/equilibrium is a benefit following from nature
ดินน้ำลมฟ้าอากาศเติมวาดชุบชีวิตชน
din nám lom fáa aa-gàat dterm wâat chúp chee-wít chon
Earth, water, wind, weather make up human life
หมู่ไม้พรรณอยู่กันมาหลายชั่วคน
mòo máai pan yòo gan maa lăai chûa kon
Many species of plants live together for many generations
ให้ใบให้ดอกให้ผลให้คนได้ผลประโยชน์
hâi bai hâi dòk hâi pŏn hâi kon dâai pŏn bprà-yòht
Giving leaves, flowers, and outcomes so that people receive benefits

(*, **, ***, ***, **)

ชุบชีวิตทุกฝ่ายเบิกบานมีคนมีต้นไม้มีสัตว์ป่า
chúp chee-wít túk fàai bèrk baan mee kon mee dtôn máai mee sàt bpàa
Restoring life [so] every side is joyful. There are people there are plants, there are forest animals
คนหากินสัตว์หากินเราไม่เบียดเบียนกันและกัน
kon hăa gin sàt hăa gin rao mâi bìat bian gan láe gan
People make a living, animals find food, we don’t exploit/molest each other
ต้นไม้งามคนงดงามงามน้ำใจไหลเป็นสายธาร
dtôn máai ngaam kon ngót ngaam ngaam nám jai lăi bpen săai taan
The plants are beautiful, the people are beautiful, kindness flows to be a stream
ชุบชีวิตทุกฝ่ายเบิกบานมีคนมีต้นไม้มีสัตว์ป่า
chúp chee-wít túk fàai bèrk baan mee kon mee dtôn máai mee sàt bpàa
Restoring life [so] each side is joyful. There are people, there are plants, there are forest animals

ตาตี๋ Dta Dtee (Grandfather Dtee)

By คาราบาว Carabao
Album: ประชาธิปไตย Bprachaatipbpadtai (Democracy) (1986)
This album is HIGHLY RECOMMENDED. Buy the album HERE at eThaiCD, where you can shop in English.

Note: Googling, I find a children’s song with the same alliterative words as the refrain of this song. Presumably the point of the children’s song is to learn about the letter “ต” or “dt”? In any case, the repetitive “dt” words work great with the robotic new-wave sound of this unusual Carabao song. (The whole ประชาธิปไตย Bprachatipbatai (Democracy) album is interesting. Check out the TITLE SONG HERE; it’s also new wave.)


English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

ตาตี๋ไต่ต้นตาล
dtaa dtĕe dtài dtôn dtaan
Grandfather Dtee climbs the sugar palm tree
ตาตี๋ตกตาล
dtaa dtĕe dtòk dtaan
Grandfather Dtee falls out of the sugar palm
ตอตาลตำตูด.
dtor dtaan dtam dtòot
A stump of a sugar palm bangs his bottom.
ตาตี๋ตกต้นตาล
dtaa dtĕe dtòk dtôn dtaan
Grandfather Dtee climbs the sugar palm tree
ตอตาลตำตูด
dtor dtaan dtam dtòot
A stump of a sugar palm bangs his bottom
ตายใต้ต้นตาล.
dtaai dtâi dtôn dtaan
[He] dies under the sugar palm tree.

ตาตี๋ไต่ต้นตาล
dtaa dtĕe dtài dtôn dtaan
Grandfather Dtee climbs the sugar palm tree
ตาตี๋ตกตาล
dtaa dtĕe dtòk dtaan
Grandfather Dtee falls out of the sugar palm
ตอตาลตำตูด.
dtor dtaan dtam dtòot
A stump of a sugar palm bangs his bottom.
ตาตี๋ตกต้นตาล
dtaa dtĕe dtòk dtôn dtaan
Grandfather Dtee falls out of the sugar palm
ตอตาลตำตูด
dtor dtaan dtam dtòot
A stump of a sugar palm bangs his bottom
ตายใต้ต้นตาล.
dtaai dtâi dtôn dtaan
[He] dies under the sugar palm tree.
.ตาตี๋ไต่ต้นตาล
dtaa dtĕe dtài dtôn dtaan
Grandfather Dtee climbs the sugar palm tree
ตาตี๋ตกตาล
dtaa dtĕe dtòk dtaan
Grandfather Dtee falls out of the sugar palm
ตอตาลตำตูด.
dtor dtaan dtam dtòot.
A stump of a sugar palm bangs his bottom
ตาตี๋ตกต้นตาล
dtaa dtĕe dtòk dtôn dtaan
Grandfather Dtee falls out of the sugar palm
ตอตาลตำตูด
dtor dtaan dtam dtòot
A stump of a sugar palm bangs his bottom
ตายใต้ต้นตาล.
dtaai dtâi dtôn dtaan
[He] dies under the sugar palm tree.

โบราณ ท่านกล่าวไว้ว่า
boh-raan tâan glàao wái wâa
The ancient ones told us that
ทรัพย์สินเงินตรา
sáp sĭn ngern dtraa
money and capital
เป็นของนอกกาย
bpen kŏng nôk gaai
Are worldy [are outside the body]
แต่คน ต้องกินต้องใช้
dtàe kon dtông gin dtông chái
But people must eat and [have things to] use
อย่างรายตาตี๋
yàang raai dtaa dtĕe
like in the case of grandfather Dtee
ต้องไต่ต้นตาล
dtông dtài dtôn dtaan
[He] has to climb the palm tree
ปีนตาล เอาลูกตาลสุก
bpeen dtaan ao lôok dtaan sùk
Climb the sugar palm to get the ripe sugar palm fruits.
หากินเลี้ยงลูก
hăa gin líang lôok
to make money to provide for the children,
เลี้ยงเมียเลี้ยงตัว
líang mia líang dtua
provide for the wife, provide for himself
ถึงเฒ่าชราตามัว
tĕung tâo chá-raa dtaa mua
Even if [he’s] aged with dim eyes,
หากแม้นหวาดกลัว
hàak máen wàat glua
if [he] looks like he’s scared,
คงไม่มีกิน
kong mâi mee gin
[he] probably won’t have anything to eat

ตาตี๋ตกตาล
dtaa dtĕe dtài dtôn dtaan
Grandfather Dtee climbs the sugar palm tree
ตอตาลตำตูด.
dtaa dtĕe dtòk dtaan
Grandfater Dtee falls out of the sugar palm
ตาตี๋ตกต้นตาล
dtor dtaan dtam dtòot
the stump of the sugar palm bangs his bottom
ตาตี๋ตกต้นตาล
dtaa dtĕe dtòk dtôn dtaan
Grandfather Dtee climbs the sugar palm tree
ตอตาลตำตูด
dtor dtaan dtam dtòot
A stump of a sugar palm bangs his bottom
ตายใต้ต้นตาล.
dtaai dtâi dtôn dtaan
[He] dies under the sugar palm tree.

ทรัพย์สิน โดยสุ จริต
sáp sĭn doi sùt-jà-rìt
Makes money honestly
หล่อเลี้ยงชีวิต โดยภาคภูมิใจ
lòr líang chee-wít doi pâak poom jai
makes a living while taking pride in what he does
ต้นตาล นั้นเป็นต้นไม้
dtôn dtaan nán bpen dtôn máai
That sugar palm is a tree
ลําต้นตรงใหญ่ ยอดตาลอยู่สูง
lam dtôn dtrong yài yôt dtaan yòo sŏong
with a big trunk; the top of the sugar palm is high.
ลูกตาล แขวนห้อยโตงเตง
lôok dtaan kwăen hôi dtohng-dtayng
The fruit of the sugar palm dangles
ยอดตาลโคลงเคลง
yôt dtaan klohng klayng
The top of the sugar palm sways
ตาม กระแสลม
dtaam grà-săe lom
with the wind
ตาตี๋ ไต่ตาลนานนม
Data dtĕe dtài dtaan naan nom
Grandfather Dtee has been climbing the sugar palm for ages
ให้คนได้ชม ได้ชิมลิ้มรสตาล
hâi kon dâai chom dâai chim lím rót dtaan
so people can enjoy the taste of the sugar palm

ตาตี๋ไต่ต้นตาล
dtaa dtĕe dtài dtôn dtaan
Grandfather Dtee climbs the sugar palm tree
ตาตี๋ตกตาล
dtaa dtĕe dtòk dtaan
Grandfater Dtee falls out of the sugar palm
ตอตาลตำตูด.
dtor dtaan dtam dtòot
The stump of the sugar palm bangs his bottom
ตาตี๋ตกต้นตาล
dtaa dtĕe dtòk dtôn dtaan
Grandfather Dtee falls out of the sugar palm tree
ตอตาลตำตูด
dtor dtaan dtam dtòot
The stump of the sugar palm pounds his bottom
ตายใต้ต้นตาล.
dtaai dtâi dtôn dtaan .
[He] dies under the sugar palm tree
ตาตี๋ไต่ต้นตาล
dtaa dtĕe dtài dtôn dtaan
Grandfather Dtee climbs the sugar palm tree
ตาตี๋ตกตาล
dtaa dtĕe dtòk dtaan
Grandfater Dtee falls out of the sugar palm
ตอตาลตำตูด.
dtor dtaan dtam dtòot
The stump of the sugar palm bangs his bottom
ตาตี๋ตกต้นตาล
dtaa dtĕe dtòk dtôn dtaan
Grandfather Dtee falls out of the sugar palm tree
ตอตาลตำตูด
dtor dtaan dtam dtòot
The stump of the sugar palm pounds his bottom
ตายใต้ต้นตาล.
dtaai dtâi dtôn dtaan.
He dies under the sugar palm tree

ถึงมือจะเหนียว
tĕung meu jà nĭeow
To the point that one’s fingers are sticky
มันก็เกี่ยว กับสังขาร
man gôr gìeow gàp săng-kăan
it’s all about [one’s] body
ถึงมือจะเหนียว
tĕung meu jà nĭeow
To the point that one’s fingers are sticky
มันก็เกี่ยว กับสังขาร
man gôr gìeow gàp săng-kăan
it’s all about [one’s] body
ถึงมีความชำนาญ
tĕung mee kwaam cham-naan
Even if you have expert skills
ยังเกิดอาการ พลั้งพลาด
yang gèrt aa-gaan pláng-plâat
still an error can happen
พรวด
prûat
in a hurry
ย่อมเกิดอาการพลั้งพลาด
yôm gèrt aa-gaan pláng-plâat
Naturally the conditions for a mistake arise
ไม่ใช่เรื่องประหลาด
mâi châi rêuang bprà-làat
[So] it’s not [so] strange
ถ้าพลาดพลั้งจริงๆ
tâa plâat-pláng jing jing
if a mistake actually happens.
อย่าว่าแต่คนเลยลิง
yàa wâa dtàe kon loie ling
Don’t even say only people, [also?] monkeys
ยังเคยดิ่ง พสุธา
yang koie dìng pá-sù-taa
still sometimes plummet to earth

ชีวิต เป็นอนิจจัง
chee-wít bpen a-nít jang
Life is impermanent
ถึงคราวผุพัง ยังธรรมดา
tĕung kraao pù pang yang tam-má-daa
to the point that occasions of collapse are ever common
อย่างตาตี๋ ที่กำเนิดมา
yàang dtaa dtĕe têe gam-nèrt maa
As with Gradfather Dtee, who was born
เป็นลูกท้องนา อาชีพเก็บตาล
bpen lôok tóng naa aa-chêep gèp dtaan
a country boy, his occupation to collect sugar palm.
รสหวาน น้ำตาลจากต้น
rót wăan nám dtaan jàak dtôn
Sweet sugar from the tree
หญิงชายทุกคน เข้าใจได้ดี
yĭng chaai túk kon kâo jai dâai dee
every man and women can well understand
แต่ชี วิตชายชื่อตี๋
dtàe chee-wít chaai chêu dtĕe
But the life of the man named Dtee
ไม่ถึงขวบปี ก็หลงลืมกันไป
mâi tĕung kùap bpee gôr lŏng leum gan bpai
after less than a year [they] totally forget
มีเพียง ผ้าเหลือง ผ้าขาว
mee piang pâa lĕuang pâa kăao
There is only the yellow cloth and the white cloth
ที่ชาวบ้าน พันไว้โคนต้น
têe chaao bâan pan wái kohn dtôn
That the villagers bind around the trunk of the tree
อนุ สาวรีย์คนจน
a-nú-săa-wá-ree kon jon
A poor person’s monument
[อนุ สาวรีย์คนจน]
[a-nú-săa-wá-ree kon jon]
(A poor person’s monument)
คือกันแดดกันฝน
keu gan dàet gan fŏn
It is sunproof and rainproof . . .
ก็แค่โคนต้นตาล
gôr kâe kohn dtôn dtaan
and its only the trunk of a sugar palm

REFRAIN

อย่าเพิ่งตาย Yaa Peung Dtai (Don’t Die Just Now)

Lyrics and Melody by แอ๊ด คาราบาว Aed Carabao
Originally played live April 8, 2015, at the Mini Exclusive Concert at Aed Carabao’s house for the members of Carabao.net. An excellent studio version eventually appeared on the 2023 bootleg album UFO by Add Carabao and Tamaraw (Tamaraw is a back-up band that means “Little Buffalo” in Tagalog).

The bootleg album is readily available on streaming services such as Spotify and Amazon Music.

NOTE: “A freshly recorded performance April 8, 2015, at Aed Carabao’s house in Bangkok on the occasion of Songkran, pouring water on the hands of P’Aed Carabao by members of Carabao.net.”

ฉันคิดเล่นๆ ว่าชีวิตที่ฉันใช้มา
I muse to myself that the life that I’ve used up to this point
ช่างคุ้มค่าไม่แพ้ใคร
Forget the cost! I won’t be beaten [I don’t lose to anyone]
ทั้งร้อนหนาวสุขทุกข์ร้าวราน
Both hot and cold; both happiness and pain and suffering
ผ่านมาแล้วผ่านไป
Have come already and passed on by

ไม่คิดติดค้าง กับวัยหนุ่ม วัยรุ่น อันวุ่นวาย
I’m not indebted to [my] youthful period, all hectic
เพราะที่ผ่านคือความตั้งใจ ได้เรียนรู้ถูกผิด
Because what is passed is determination. [I’]ve learned and know right and wrong
กับชีวิตอย่างโชกโชน ทั้งสุ่มเสี่ยง
From a life of difficult experience, risks taken on a whim
ดีที่ยังไม่ถึงตาย ในระหว่างทาง
It’s good that I didn’t die from it along the way.

ฉันคิดเล่นๆ เป็นคนแก่นั้นก็เข้าที
I muse to myself that I’m an old person, and that’s appropriate
หนุ่มกว่านี้เราเคยเป็น
I used to be younger than this:
คนหนุ่มสาวไม่เคยเฒ่าชรา
A young person, never before aged
แต่คนแก่กำลังเป็น
But, an old person, I currently am . . .

เมื่อตอนหนุ่มนั้น ทุ่มเทใช้วัยวันผ่านร้อนเย็น
When I was a young man, I devoted myself to using that the days that passed, hot and cold
อย่างคุ้มค่าเลือดตาแทบกระเด็น
In a worthwhile way, [and I did it] strenuously
แต่ตอนนี้แก่ ก็ขอแก่อย่างเก๋าๆ ไม่เฉาเฉื่อย
But right now I’m old. I would just like for it to be a cool/veteran kind of old, not withered and inactive.
ไม่เที่ยวตั้งกฎเกณฑ์ให้รำคาญใจใคร
Not traveling around setting out rules to annoy people

เปรียบดั่งผลไม้สุก คาต้น หมดรสหวาน รสเปรี้ยว
Compare it to a ripe fruit, all sweat and sour
รสขื่น เปลี่ยนเป็นหวานชุ่มคอ ชื่นใจ
The bitter flavor changes to be sweetness wetting the throat, joyfully.
หมดความแข็งกระด้าง หมดทั้งยาง ทั้งอยาก
All the hardness is gone, all the wants and desire,
หมดห่วง หมดหวง…หมดใย แต่ยังไม่หมดน้ำยา
All the concerns, cares, and ties are gone. But’s what’s not yet gone is my chili sauce [my mojo]*

SOLO

เปรียบดั่งผลไม้สุก คาต้น หมดรสหวาน รสเปรี้ยว
Compare it to a ripe fruit, all sweat and sour
รสขื่น เปลี่ยนเป็นหวานชุ่มคอ ชื่นใจ
The bitter flavor changes to be sweetness wetting the throat, joyfully.
หมดความแข็งกระด้าง หมดทั้งยาง ทั้งอยาก
All the hardness is gone, all the wants and desire,
หมดห่วง หมดหวง…หมดใย แต่ยังไม่หมดน้ำยา
All the concerns, cares, and ties are gone. But what’s not yet is my chili sauce [my mojo]*

ฉันคิดเล่นๆ ว่าชีวิตที่ฉันใช้มา
I muse to myself that the life I’ve already lived
ช่างคุ้มค่าไม่แพ้ใคร
Forget the cost! I don’t lose to anyone
ทั้งร้อนหนาวสุขทุกข์ร้าวราน
Both hot and cold, both happiness, pain and suffering
ผ่านมาแล้วผ่านไป
Have come already and passed on by

ไม่คิดติดค้าง กับชีวิต ผิดถูกชั่งมัน
I’m not indebted to this life. Right or wrong, so be it!
เพราะที่ผ่านวัยวานไม่หวนคืน
Because what is past and stored away will not return
ขอให้วันที่เหลืออยู่อย่างไรให้เป็นสุข ไม่สุ่มเสี่ยง
I wish for the days that are remaining, however many there are, that they will be happy. No [more] whimsical risk-taking.
ฟังเสียงตัวเองบ้างก็ดี แต่ที่สำคัญ…. อย่าเพิ่งตาย
Sometimes listening to the sound of one’s own voice is good. But [most] importantly . . . don’t die just yet.

*Or more exactly, ” . . . but what is not yet gone is the ‘น้ำยา [nam yaa]'” “Nam yaa” word-for-word translates as “liquid medicine,” and covers Chili sauce, medicinal liquids, and effective solutions such as dishwashing liquid. As a metaphor, “น้ำยา [nam yaa]” means skills, ability, and expertise, and also has a sexual connotation. If you have no น้ำยา, you are impotent. Therefore, the English word “mojo” is a close substitute for “nam yaa.”

น้ำ Naam (Water) by Add Carabao

Lyrics and Melody by Yuenyong Opakul ยืนยง โอภากุล aka Aed Carabao แอ๊ด คาราบาว

I first saw this song posted by Chaiyth Limlawan of Carabao.net who filmed a Mini Exclusive Concert by Aed Carabao, on April 2015. It does not appear on any published album and there is in fact a Carabao song by the same name (this is an Add Carabao solo song rather than a song written for the band.) My understanding was that it was written for the holiday Songkran, but this video say it was written for Princess Srindhorn’s 60th birthday on April 2nd. It is really striking, all the more impressive because each performance of it has been a one-take type situation.

สายธารแห่งป่าลำเนา ไหลมาจากเขาสู่ท้องทะเล
The stream of the forest area flows from the mountains to the open sea
โพมพันชีวิตทุ่มเท ละลายความเค็มให้เจือจาง
Involved with life and dedicated, [it] dissolves saltiness to dilute it.
ต่อสู้กับอุปสรรค์ ไม่เคยได้พัก ไม่มีใครสั่ง
Battles with obstacles, never resting; no one directs it.
ถูกกั้นสายน้ำด้วยเขื่อนขวางเกิดเป็นพลังงานสร้างโลกใหม่
Blocked by a dam, a stream becomes energy, creating a new world

ใครเป็นคนเอาอย่างน้ำบ้างเอย คงไหลลินเรื่อยไป
Whoever somewhat imitates water will probably flow continuously.
ไร้ซึ่งอารมณ์ ไร้ซึ่งหัวใจ มีแต่ไปไหลไปไหลไป
Without a particular mood or heart, just flows along, flows along
น้ำไม่มีสีและกลิ่น ที่ดำที่เหม็นเป็นสิ่งเจอปน
Water doesn’t have color or smell. Things that are black or that smell bad are things that it meets and mixes with
น้ำนั้นเป็นของทุกคน สิ่งมีชีวิตได้กินได้ใช้
Water belongs to everyone. Living things can drink, can use [it]

เต๋าให้วางตัวเหมือนน้ำ สงบเย็นไม่ขัดขืนผู้ใด
Taoism would have us behave as water: peaceful and cool, not resisting anyone
น้ำเน่าเพราะรินน้ำเกินไป ฉันขอเป็นน้ำไหลลงสู่มหาสมุทร
The water is polluted because it is siphoned off too much. I would like to be like water flowing down to the ocean.

เพราะที่สุดของมวลมนุษย์ นั้นก็คือชีวิตเป็นสิ่งมีค่า
The most important thing about humankind is that life is precious
เรามาเกิดเพราะได้เกิดมา ไม่ใช่โชคชะตาหรือธุระของใคร
We are born because we are born. It wasn’t destiny or the business of anyone
วันเวลาที่มีไม่ยาวนัก จงทำตามใจรักปรารถนา
The time we have isn’t that long. We must do [what we do] following our love and desires
น้ำเน่าเพราะเราหมดในศรัทธา ไม่เพียรหาความจริงอันเป็นสิ่งไม่ตาย
The water is polluted because [we] give up on our beliefs [and] don’t persist in searching for truth, which is a thing that doesn’t die

SOLO

เพราะที่สุดของมวลมนุษย์ นั้นก็คือชีวิตเป็นสิ่งมีค่า
The most important thing about humankind is that life is precious
เรามาเกิดเพราะได้เกิดมา ไม่ใช่โชคชะตาหรือธุระของใคร
We are born because we are born. It wasn’t destiny or the arrangements of anyone
วันเวลาที่มีไม่ยาวนัก จงทำตามใจรักปรารถนา
The time we have isn’t that long. We must do [what we do] following our love and desires
น้ำเน่าเพราะเราหมดในศรัทธา ไม่เพียรหาความจริงอันเป็นสิ่งไม่ตาย
The water is polluted because [we] give up on our beliefs [and] don’t persist in searching for truth, which is a thing that doesn’t die.

น้ำละลายความเค็มด้วยความจืด
Water dissolves saltiness with plainness
ยึดครองมหาสมุทรกุมสภาพโลกทั้งใบ
It occupies the ocean and holds [within its power] the state of the entire world
น้ำละลายความเค็มด้วยความจืด
Water dissolves saltiness with plainness
ยึดครองมหาสมุทรกำเนิดสิ่งมีชีวิต
It occupies the ocean giving birth to things that have life

อยากได้อะไรทำไมไม่บอก Yaak Dai Arai Tamai Mai Bok (If You Want Something, Why Don’t You Tell [Us]?)

By ยืนยง โอภากุล Yuenyong Opakul, aka แอ๊ด คาราบาว Aed Carabao
From the album “7 + 1” (2013), containing songs by seven prominent Songs for Life artists, plus one band. (THIS IS A REALLY! Good album. BUY IT HERE)

From the Wikipedia entry on “South Thailand Insurgency” (accessed March, 3, 2015): “The South Thailand Insurgency is an intractable conflict taking place mainly in Southern Thailand. It originated in the 1960s as an ethnic separatist insurgency in the historical Malay Patani Region,. . . but has become more complex and increasingly violent since 2001. . . .Local leaders have persistently demanded at least a level of autonomy from Thailand for the Patani region and some of the separatist insurgent movements have made a series of demands for peace talks and negotiations. However, these groups have been largely sidelined by the BRN-C, the group currently spearheading the insurgency which sees no reason for negotiations and is against talks with other insurgent groups. The BRN-C has as its immediate aim to make Southern Thailand ungovernable and has largely been successful at it. . . .Over 6,000 people have died and more than 10,000 have been injured between 2004 and 2014 in a formerly ethnic separatist insurgency, which has currently been taken over by hard-line Jihadis and pitted them against both the Thai-speaking Buddhist minority and local Muslims who have a moderate approach or who support the Thai government.”


English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

*ถ้าหมุนย้อนเวลากลับมาได้ ฉันอยากให้วันนี้เหมือนเมื่อก่อน
tâa mŭn yón way-laa glàp maa dâai chăn yàak hâi wan née mĕuan mêua gòn
If one could get time to circle on back, I would want today to be like before:
ก่อนที่เสียงปืนแตกภาคใต้ ก่อนสงครามเย็นจะลามใหม่ที่ปลายขวาน
gòn têe sĭang bpeun dtàek pâak dtâi gòn sŏng-kraam yen jà laam mài têe bplaai kwăan
Before the sound of guns splits the South, before the cold war can spread again to the tip of the ax,*
สงสารผู้คนปักษ์ใต้บ้านเรา ปักษ์ใต้บ้านเรา
sŏng-săan pôo kon bpàk dtâi bâan-rao bpàk dtâi bâan-rao
Pity the people in our Southern home, our Southern home.*

ถ้าขอโทษแทนกันนั้นทำได้ อยากขอโทษแทนเขาเพื่อไถ่ถอน
tâa kŏr tôht taen gan nán tam dâai yàak kŏr tôht taen kăo pêua tài tŏn
If one could apologize on behalf of others, I want to apologize, on their behalf, for the purpose of redemption
ถอนบาปที่ก่อกรรมทำไว้ ถอนรากกันจนเมล็ด ขยายที่ปลายขวาน
tŏn bàap têe gòr gam tam wái tŏn râak gan jon má-lét kà-yăai têe bplaai kwăan
To withdraw the sin that was commited already, to eradicate [it] all unitil the seed(s) spread(s) out to the tip of the ax**
สงสารบ้านเมือง ปักษ์ใต้บ้านเรา สินสันติสุข
sŏng-săan bâan meuang bpàk dtâi bâan rao sĭn săn-dtì sùk
So sorry for our country. Our Southern home. The end of tranquility.

**ทุกข์ที่ทับที่ถมกดทับ ช่วยกันนับช่วยกันแบแก้ไข
túk têe táp têe tŏm gòt táp chûay gan náp chûay gan bae gâe kăi
The suffering that is covered up and pressed down[?] [Let’s] help each other take account of it. Help each other bring it out, and fix it.
รวมคิดรวมแรงร่วมใจ คิดอะไรอยากอะไรให้แจงมา
ruam kít ruam raeng rûam jai kít a-rai yàak a-rai hâi jaeng maa
Lets combine our thoughts, our strength, our hearts. [If] you think something or want something, we want you to come explain it.
หาข้อสรุปด้วยเหตุด้วยผล จะได้หลุดพ้นสู่สันติสุข
hăa kôr sà-rùp dûay hàyt dûay pŏn jà dâai lùt pón sòo săn-dtì sùk
With reason, search for a conclusion, and [we] will break free towards peace.

อยากได้อะไร (สันติสุขๆ) ทำไมไม่บอก
yàak dâai a-rai (săn-dtì sùk săn-dtì sùk) tam-mai mâi bòk
If you want to get something, (peacefulness, peacefulness) why don’t you tell [us]?
อยากได้อะไร (สันติสุขๆ) ทำไมไม่บอก
yàak dâai a-rai (săn-dtì sùk săn-dtì sùk) tam-mai mâi bòk
If you want to get something, (peacefulness, peacefulness) why don’t you tell [us]?

อยากได้อะไร ทำไมไม่บอก
yàak dâai a-rai tam-mai mâi bòk
If you want something, why don’t you tell [us]?
อยากได้อะไร ทำไมไม่บอก
yàak dâai a-rai tam-mai mâi bòk
If you want something, why don’t you tell [us]?

(**,*)

ถ้าอยากได้อะไรก็บอกมา ปรารถนาอยู่กันอย่างสันติ
tâa yàak dâai a-rai gôr bòk maa bpràat-tà-năa yòo gan yàang săn dtì
If [you] want something, then say. Our mutual desire is still peace
บ้านเมืองคงไม่ยึดถือทิฐิ ศาสนาชาติพันธุ์แตกต่างกันได้
bâan meuang kong mâi yéut tĕu tít-tì sàat-sà-năa châat pan dtàek dtàang gan dâai
The country probably won’t cling to stubborn convictions. The religions of ethnic groups can be different from each other.
เราอยู่รวมกันได้ ทั้งแบ่งปันกันได้ ขอให้บอกมา
rao yòo ruam gan dâai táng bàeng bpan gan dâai kŏr hâi bòk maa
We can live together. We can portion everything out. Please tell us.

อยากได้อะไร ขอให้บอกมา
yàak dâai a-rai kŏr hâi bòk maa
[You] want something, [we’d] like you to tell [us]
อยากได้อะไร ให้บอกมา
yàak dâai a-rai hâi bòk maa
[You] want something, please tell [us]

(สันติสุขๆ)
(săn-dtì sùk săn-dtì sùk)
(peacefulness, peacefulness)
(สันติสุขๆ)
(săn-dtì sùk săn-dtì sùk)
(peacefulness, peacefulness)
(สันติสุขๆ)
(săn-dtì sùk săn-dtì sùk)
(peacefulness, peacefulness)

* The band แฮมเมอร์ Hammer, has a very famous song called “ปักษ์ใต้บ้านเรา” (“Our Southern Home”) that came out in 1980. Add uses the same phrase here, perhaps to evoke that song? The band members of Hammer are Muslim Pakistanis, born in Bangkok, who then moved to the South of Thailand. Add wrote songs for Hammer immediately before starting Carabao,
**The shape of Thailand on a map is like an ax, so I think this is a geographical reference. The Southern part of Thailand is the handle of the ax. The tip of the ax would be way across the country. So maybe, this is about the conflict spreading geographically.

For an even better (stunning) song on this theme, check out ตอบหนูที Dap Nu Tee (Please Answer the Child). Watch out! It’s really sad.

 

ทับหลัง Tap Lang (The Lintel)

by แอ๊ด คาราบาว Aed Carabao ( ยืนยง โอภากุล Yuenyong Opakul)
Album: ทับหลัง Tap Lang (The Lintel) (1988)
English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

The Backstory: The “Tap Lang” or “Lintel,” is a cultural artifact from Thailand: a stone slab with a relief of a sleeping Pra Narai (Vishnu) belonging over the door of a 12th temple. It was stolen from Thailand in 1960 and was later discovered in a museum in Chicago. The temple it came from was being restored, and Carabao wrote this anthem as part of popular protests for the return of the artifact. The campaign was successful and the stone slab was returned in time for the opening of the historical park in 1998. The video tells the story.  In this protest song, Michael Jackson is used as a symbol of America. The message of “Tap Lang” is, “We Thais have a piece of our own culture which is even more important to us, so take back Michael Jackson and give us the stolen artifact!” (For a Carabao song that positively references Michael Jackson check out “Dtang Kamoi” (Suffering Starvation).

Ironically, in order to translate this song, I had to learn a word in English: A “lintel” is a horizontal structure that spans an opening, such as over a door or window, in this case a door.

แท่งเหลี่ยม ทับหลัง
tâeng lìam táp lăng
The lintel rectangular slab
คือความหวังของคนไทย ต่ออเมริกา
keu kwaam wăng kŏng kon tai dtòr a-may-rí-gaa
Is the hope of Thais negotiating with America
เราขอเอาคืน ของของเราเขาเอาไป
rao kŏr ao keun kŏng kŏng rao kăo ao bpai
We are asking for the return of something of ours they seized
เอาของเราไป ของคนไทยไปทําไม
ao kŏng rao bpai kŏng kon tai bpai tam-mai
Why did they take something belonging to the Thai people?
เฮลิคอปเตอร์มาทําศึก ถึงเวียดนาม
hay-lí-kóp-dtêr maa tam sèuk tĕung wîat-naam
The helicopters came to make war on Vietnam.
ตั้งฐานบนแดนไทย ขนเอาไปทุกสิงทุกอย่าง
dtâng tăan bon daen tai kŏn ao bpai túk sĭng túk yàang
[They] set up a base on Thai soil, to transport away every kind of thing

คิดจะมาขอ ตั้งฐานต่อในเมืองไทย
kít jà maa kŏr  dtâng tăan dtòr nai meuang tai
[They] think they will come request to set up a military base in Thailand
คิดจะมาง้อ ตั้งฐานทัพในเมืองไทย
kít jà maa ngór  dtâng tăan táp nai meuang tai
[They] think they will come make up with us, and set up a military base in Thailand
เมืองพระนารายณ์ ทรงหายไปกับทับหลัง
meuang prá naa-raai song hăai bpai gàp táp lăng
The city of Phra Narai is lost with the lintel
ฝังในศักดิ์ศรี ที่คนไทยมิเคยลืมเลือน
făng nai sàk sĕe têe kon tai mí koie leum leuan
Embedded with the honor/glory of Thai people, never fading

นารายณ์ นารายณ์ นารายณ์ นารายณ์
naa-raai naa-raai naa-raai naa-raai
Narai Narai Narai Narai
นารายณ์ นารายณ์ นารายณ์ ทับหลัง
naa-raai naa-raai naa-raai táp lăng
Narai Narai Nari Lintel

นารายณ์บรรทม ความชื่นชมในชนชาติ
The sleeping Narai is the appreciation of [our own] nationality
นารายณ์บรรทมเราชื่นชมไทยเป็นชาติ
naa-raai ban-tom rao chêun chom tai bpen châat
Naria sleeps. We appreciate Thailand being a nation.
มีประวัติศาสตร์ บนแผ่นดินแดนขวานทอง
mee bprà-wàt sàat bon pàen din daen kwăan tong
[We] have history on the territory of the Golden Axe*
คล้องใจไทยทุกรุ่นสืบชาติตระกูลวัฒนธรรม
klóng jai tai túk rûn sèup châat dtrà-goon wát-tá-ná-tam
Tying in every Thai heart [as we] discover the cultural of our ancestors

นารายณ์ทับหลัง ไปอยู่ยังชิคาโก้
naa-raai táp lăng bpai yòo yang chí kaa gôh
The Narai lintel went off to and still resides in Chicago
นารายณ์ทับหลัง ตั้งอยู่ยังชิคาโก้
naa-raai táp lăng dtâng yòo yang chí kaa gôh
The Narai lintel remains still in Chicago
เป็นแท่นหินพันโล ให้เด็กถามเอามาจากไหน
bpen tâen hĭn pan loh hâi dèk tăam ao maa jàak năi
It’s a thousand kilo stone alter. Have children ask where it came from.
ไม่สนหรอกพระนารายณ์ ไม่ใช่ไมเคิล แจ็คสัน
mâi sŏn ròk prá naa-raai mâi châi mai-kern jàek-săn
[They] aren’t interested in Pra Narai. [He’s] not Michael Jackson.

ฮา ฮา ฮา ฮา (ฮา ฮา ฮา ฮา)
Ha ha ha ha (Ha ha ha ha)
ฮา ฮา ฮา ฮา (ฮา ฮา ฮา ฮา)
Ha ha ha ha (Ha ha ha ha

เอาไมเคิล แจ็คสันคืนไป
ao mai-kern jàek-săn keun bpai
Take Michael Jackson back,
(เอาพระนารายณ์คืนมา)
Give [us] back Phra Narai!
(ao prá naa-raai keun maa )
5X

เพราะเราต่างกัน แตกต่างกันตรงหัวใจ
prór rao dtàang gan dtàek dtàang gan dtrong hŭa jai
Because we differ;  we differ precisely at the heart
เพราะเราต่างกัน ต่างกันตรงความเข้าใจ
prór rao dtàang gan dtàang gan dtrong kwaam kâo jai
Because we differ; we differ precisely in our understanding
ทับหลังนารายณ์ ไทยใช้เหนี่ยวรั้งความดี
táp lăng naa-raai tai chái nìeow ráng kwaam dee
Thais use the Narai lintel for harnessing goodness [merit/luck]
แต่คุณมีประดับบารมี สะสมสิ่งนี้เป็นรสนิยม
dtàe kun mee bprà-dàp baa-rá-mee sà-sŏm sìng née bpen rót ní-yom
But you have a grand decoration. [You] acquire this thing just because of taste/fashion

คิดคนละทาง ไม่มีทางสร้างสันติ
kít kon-lá taang mâi mee taang sâang săn dtì
Thinking of every path, there is no way for peace.
คิดคนละทาง ไม่มีทาง ไม่มีทาง
kít kon-lá taang mâi mee taang mâi mee taang
Thinking of every path, there is no way! There is no way!
เทพีสันติภาพ ยืนหลับในไร้จุดหมาย
tay pee săn dtì pâap yeun làp nai rái jùt măai
The Statue of Liberty stands sleeping without meaning
แค่ทับหลังนารายณ์ คุณยังทับหลังคนไทย
kâe táp lăng naa-raai kun yang táp lăng kon tai
Only the Narai Lintel . . . you are still a lintel of the Thai people

เอาไมเคิล แจ็คสันคืนไป
ao mai-kern jàek-săn keun bpai
Take back Michael Jackson!
(เอาพระนารายณ์คืนมา)
Give [us] back Phra Narai!
(ao prá naa-raai keun maa )

*Googling, I see in cartoons, the shape of Thailand on a map being compared to a “golden axe”

 


This album is highly recommended. You can BUY IT at eThaiCD, where you can shop in English.
 

เดินทัพทางไกล Dern Tap Taang Glai (March Troops a Long Distance)

By ยืนยง โอภากุล Yuenyong Opakul, aka แอ๊ด คาราบาว Aed Carabao
Album: กันชนหมา ‎Gan Chon Ma (Bumper Dog) (2012)
BUY THE ALBUM!! which is HIGHLY RECOMMENDED

English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

อยู่ที่ใจ เรามีกระบี่ บุตรซามูไร ไร้กระบวนท่า
yòo têe jai rao mee grà-bèe bùt saa-moo-rai rái grà-buan tâa
In our hearts, we have a have a sword. A samurai child without technique/tricks[?]
ขุนเขาทะเล มีอาจขวางหน้า
kŭn kăo tá-lay mee àat kwăang nâa
A great mountain and ocean block the way.
ที่คือศรัทธา แลกมาด้วยความมุ่งมั่น
têe keu sàt-taa lâek maa dûay kwaam mûng mân
What [we] believe in, trade to get it using [one’s] determination

หากวันนั้น ยอมแพ้แต่แรก
hàak wan nán yom páe dtàe râek
If in that day [I/we] surrendered right away
วันนี้เราคง เป็นคนหมดฝัน
wan née rao kong bpen kon mòt făn
Today [I/we] probably would be a person without hope
รู้แจ้งทำจริง อดทนอดกลั้น
róo jâeng tam jing òt ton òt glân
Understand clearly, do [something] truly, with patience
จึงมีรางวัล ตอบแทนเป็นกำลังใจ
jeung mee raang-wan dtòp taen bpen gam-lang jai
Consequently, there is a prize. The reward is strength of spirit.

ทะเลที่ลึก ขุนเขาสูงชัน
tá-lay têe léuk kŭn kăo sŏong chan
The ocean that is deep, the huge steep mountain,
ขอบฟ้าแห่งฝัน นั้นเราจะไป
kòp fáa hàeng făn nán rao jà bpai
the horizon of your dreams, to that [place] we will go
หนทางถูกต้อง แม่นยำจำขึ้นใจ
hŏn taang tòok dtông mâen yam jam kêun jai
The correct way accurately learn until you know it by heart
มารวมเดินทัพทางไกล มีชัยชนะรอเรา
ma ruam dern táp taang glai mee chai chá-ná ror rao
Come together, marching [as] troops a long distance; [we] have a victory waiting for us

อยู่ที่ใจ เรามีกระบี่ บุตรซามูไร ไร้กระบวนท่า
yòo têe jai rao mee grà-bèe bùt saa-moo-rai rái grà-buan tâa
In our hearts, we have a have a sword. A samurai child without technique/tricks[?]
ขุนเขาทะเล มีอาจขวางหน้า
kŭn kăo tá-lay mâi àat kwăang nâa
A great mountain and ocean blocks the way.
ที่คือศรัทธา แลกมาด้วยความมุ่งมั่น
têe keu sàt-taa lâek maa dûay kwaam mûng mân
What [we] believe in, trade to get it using [one’s] determination

หากวันนั้น ยอมแพ้แต่แรก
hàak wan nán yom páe dtàe râek
If in that day [I/we] surrendered right away
วันนี้เราคง เป็นคนหมดฝัน
wan née rao kong bpen kon mòt făn
Today [I/we] would probably be a person without hope
รู้แจ้งทำจริง อดทนอดกลั้น
róo jâeng tam jing òt ton òt glân
Understand clearly; do [things] truly, with patience
จึงมีรางวัล ตอบแทนเป็นกำลังใจ
jeung mee raang-wan dtòp taen bpen gam-lang jai
Consequently, there is a prize. The reward is strength of spirit.

ทะเลที่ลึก ขุนเขาสูงชัน
tá-lay têe léuk kŭn kăo sŏong chan
The ocean that is deep, the huge, steep mountain,
ขอบฟ้าแห่งฝัน นั้นเราจะไป
kòp fáa hàeng făn nán rao jà bpai
the horizon of your dreams, to that [place] we will go
หนทางถูกต้อง แม่นยำจำขึ้นใจ
hŏn taang tòok dtông mâen yam jam kêun jai
The correct way accurately learn until you know it by heart
มารวมเดินทัพทางไกล มีชัยชนะรอเรา
ma ruam dern táp taang glai mee chai chá-ná ror rao
Come together marching [as] troops a long distance; [we] have a victory waiting for us

เดินทัพทางไกล มีชัยชนะรอเรา
Dern táp taang glai mee chai-chá-ná ror rao
March troops a long distance; there is a victory waiting for us.


 

Support the artist and BUY THIS ALBUM from the friendly people at eThaiCD.com

ทุ่งฝันตะวันร้อน Tung Fun Dtawan Ron (The Meadow Dreams of the Sunset)

by  ยืนยง โอภากุล Yuenyong Opakul, aka แอ๊ด คาราบาว Aed Carabao
Album: ทุ่งฝันตะวันรอน Tung Fun Dtawan Ron (The Meadow Dreams of the Sunset) (2006)

Note: Also see the rhyming SINGABLE ENGLISH translation!

English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

ถ้าหลับฝันเป็นความจริง คงตามเก็บไม่ได้หมด
tâa làp făn bpen kwaam jing kong dtaam gèp mâi dâai mòt
If a sleeping dream is real, you [still] probably can’t totally capture it
ถ้าหลับฝันนั้นเป็นฝัน จากผลผลิตของกาลนอน
tâa làp făn nán bpen făn jàak pŏn pà-lìt kŏng gaan non
If that dream is a dream, [it] comes as the product of sleeping
แต่ฝันเมื่อยามตื่น ใครเคยเชยชมมาก่อน
dtàe făn mêua yaam dtèun krai koie choie chom maa gòn
But dreams when we wake up, who before has ever [managed to] touch or caress them?
ทุ่งฝันตะวันรอน งดงาม ประทับใจ
tûng făn dtà-wan rón ngót ngaam bprà-táp jai
The meadow dreams of the sunset – beautiful and impressive

ชีวิตเป็นความจริง มีบางสิ่งที่ยิ่งใหญ่
chee-wít bpen kwaam jing mee baang sìng têe yîng yài
Life is real. It has some things that are great.
ความรักและเห็นใจ โลกทั้งใบยังต้องการ
kwaam rák láe hĕn jai lôhk táng bai yang dtông gaan
Love and empathy, the entire world still needs
ฝันถึงโลกใบนี้ มีแต่ความรักเบ่งบาน
făn tĕung lôhk bai née mee dtàe kwaam rák bàyng baan
Dream of this world here, having only love blossoming
มีแต่ชีวิตแบ่งปัน ครองฝันในใจตน
mee dtàe chee-wít bàeng bpan krong făn nai jai dton
Having only life shared out, occupying the dreams in one’s heart

จงเก็บทุ่งฟันไว้เถิด ถนอมรักทั้งดอกผล
jong gèp tûng făn tèrt tà-nŏm rák táng dòk pŏn
You should keep a field of dreams stored away, preserve the love of a whole harvest [preserve a harvest of love]
ดอกฝันในใจตน คือผลพวงแห่งรัก
dòk făn nai jai dton keu pŏn puang hàeng rák
The dream flowers in one’s heart are the consequence of love
ความรักอันยิ่งใหญ่ ฉันอยากให้คนทุกคน รู้จัก
kwaam rák an yîng yài chăn yàak hâi kon túk kon róo jàk
A great love, I want everyone to know
โลกที่มีแต่ดอกรัก คนมีแต่ดอกฝัน
lôhk têe mee dtàe dòk rák kon mee dtàe dòk făn
A world that had only the flowers of love, people having only the flowers of dreams

ถ้าฝันเป็นความจริง สิ่งเดียวที่ฉัน มุ่งมั่น
tâa făn bpen kwaam jing sìng dieow têe chăn mûng mân
If dreams were real, the one thing I would be concerned with
จะเปลี่ยนทุ่งทานตะวัน เป็นทุ่งฝันแห่งผองชน
jà bplìan tûng taan dtà-wan bpen tûng făn hàeng pŏng chon
Would be to change a field of sunflowers to be a field of dreams of all people
โลกไม่มีใบที่สอง คนก็เกิด แค่หนึ่งหน
lôhk mâi mee bai têe sŏng kon gôr gèrt kâe nèung hŏn
There is no Earth number 2. People are born just one time
ขอความฝันในใจคน จงเบ่งบานด้วยดอกฝัน
kŏr kwaam făn nai jai kon jong bèng baan dûay dòk făn
I wish that the dreams in people’s hearts should be blooming with dream flowers
ขอดอกฝันในใจคน จงเป็นบานเต็มทุ่งฝัน
kŏr dòk făn nai jai kon jong bpen baan dtem tûng făn
May the dream flowers in people’s hearts blossom throughout a whole dream meadow
ทุ่งฝันตะวันรอน
tûng făn dtà-wan ron
The meadow dreams of the sunset
ทุ่งฝันตะวันร้อน
tûng făn dtà-wan ron
The meadow dreams of the sunset
ทุ่งฝันตะวันรอน
tûng făn dtà-wan ron
The meadow dreams of the sunset
ทุ่งฝันตะวันรอน
tûng făn dtà-wan ron
The meadow dreams of the sunset

แง้มใจ Ngem Jai (An Opening in the Heart)

by แอ๊ด คาราบาว Add Carabao
Album: ทำมือ Tam Meu (Hand-Made)(1989)

This album is HIGHLY Recommended and is available at eThaiCD, where you can shop in English. The song แง้มใจ Ngem Jai is also available on the album The Best of Aad Carabao at eThaiCD.

Note: To take one’s heart and put it in another’s heart is a Thai saying (so you can see each other’s perspective.) This idea also comes up in the song กันชนหมา Gan Chon Ma (Bumper Dog), where you take the heart of a dog and put it in a person, to see things from the dog’s perspective. The word for “crack” in this song is like when you crack a door open a little bit.

…เอาดวง ใจ ของเขา
… ao duang jai kŏng kăo
Take his/her heart
ใส่ดวง ใจ ของเรา
sài duang jai kŏng rao
put it in my heart
เราจะรู้ ว่าเขา
rao jà róo wâa kăo
I will know
คิดกะเรา ยัง ไง
kít gà rao yang ngai
how they consider me
คิดอย่างโง้น อย่างงี้
kít yàang ngóhn yàang ngée
Thinking this way or that way,
คิดเอาเองเรื่อยไป
Kít ao ayng rêuay bpai
Always assuming
ไม่ว่าใจ ของใคร
mâi wâa jai kŏng krai
No matter whose heart
ย่อมอยากให้ใคร เข้าใจ
yôm yàak hâi krai kâo jai
[you]’d want to have someone understand
เห็นใจ
hĕn jai
[they can] empathize

เอาดวง ใจ ของเรา
ao duang jai kŏng rao
Take my heart
ใส่ดวง ใจ ของเขา
sài duang jai kŏng kăo
Put it in his/her heart
เขาจะรู้ ว่าเรา
kăo jà róo wâa rao
they will know
คิดกะเขา ยัง ไง
kít gà kăo yang ngai
how I consider them
คิดอย่างโง้น อย่างงี้
kít yàang ngóhn yàang ngée
Thinking this way or that way
คิดเอาเอง เรื่อย ไป
Kít ao ayng rêuay bpai
Always assuming
เปิดประตู หัวใจ
bpèrt bprà-dtoo hŭa jai
Open the door of [your] heart
ให้ความจริง มันแง้ม ออกมา
hâi kwaam jing man ngáem òk maa
So that the truth, peaks out the crack

(คิดดู ก็เบื่อ
kít doo gôr bèua
([You] contemplate and are sick
เหลือที่จะคิด
lĕua têe jà kít
of all your thoughts
นี่แหละ ชีวิต
nêe làe chee-wít
[So] this is life . . .
คิดสั้น คิดยาว
kít sân kít yaao
[You] think short-term, think long-term
คิดไป ก็ป่วย การที่ จะคิด
kít bpai gôr bpùay gaan têe jà kít
you keep thinking, and get sick [from] what you will think
คิดถูก คิดผิด
kít tòok kít pìt
[whether] you’re thinking right or wrong
ก็คิด ไป คนเดียว)
gôr kít bpai kon dieow )
You [just] keep thinking it by yourself

เปิดใจ ให้กว้าง
bpèrt jai hâi gwâang
Open the heart wide
เราจะได้ เป็นสุข
rao jà dâai bpen sùk
We will be happy
ใจมี แต่ทุกข์
jai mee dtàe túk
The heart that only has suffering
เป็นใจคับ ใจแคบ
bpen jai káp jai kâep
is a narrow heart
ก็ลด ตัว ลงหน่อย
gôr lót dtua long nòi
Get down
มาจับเข่าคุย กัน
maa jàp kào kui gan
and a heart-to-heart talk*
จะโกรธ กันรัก กัน
jà gròht gan rák gan
If you are angry with each other [or] love each other
ก็บอก กันตรง ตรง
gôr bòk gan dtrong dtrong
then tell each other directly/honestly

เอาดวง ใจ ของเรา
ao duang jai kŏng rao
Take my heart
ใส่ดวง ใจ ของเขา
sài duang jai kŏng kăo
Put it in his/her heart
เขาจะรู้ ว่าเรา
kăo jà róo wâa rao
They will know how I
คิดกะเขา ยัง ไง
kít gà kăo yang ngai
consider them.
คิดอย่างโง้น อย่างงี้
kít yàang ngóhn yàang ngée
Thinking this way or that way
คิดเอาเอง เรื่อย ไป
Kít ao ayng rêuay bpai
Always assuming
เปิดประตู หัวใจ
bpèrt bprà-dtoo hŭa jai
Open the door of [your] heart
ให้ความจริง มันแง้ม ออกมา
hâi kwaam jing man ngáem òk maa
So that the truth peaks out the crack

เปิดใจ ให้กว้าง
bpèrt jai hâi gwâang
Open the heart wide
เราจะได้ เป็นสุข
rao jà dâai bpen sùk
We will be happy
ใจมี แต่ทุกข์
jai mee dtàe túk
The heart that only has suffering
เป็นใจคับ ใจแคบ
bpen jai káp jai kâep
is a narrow heart
ก็ลดตัวลงหน่อย
gôr lót dtua long nòi
Get down
มาจับเข่าคุยกัน
maa jàp kào kui gan
and have a heart-to-heart talk*
จะโกรธ กันรัก กัน
jà gròht gan rák gan
If you are angry with each other [or] love each other
ก็บอก กันตรง ตรง
gôr bòk gan dtrong dtrong
then tell each other directly/honestly

…เอาดวงใจของเขา
… ao duang jai kŏng kăo
Take his/her heart
ใส่ดวงใจของเรา
sài duang jai kŏng rao
put in my heart
เราจะรู้ ว่าเขา
rao jà róo wâa kăo
I will know how they
คิดกะเรายังไง
kít gà rao yang ngai
consider me
คิดอย่างโง้นอย่างงี้
kít yàang ngóhn yàang ngée
Thinking this way or that way,
คิดเอาเองเรื่อยไป
Kít ao ayng rêuay bpai
Always assuming.
ไม่ว่าใจของใคร
bpèrt bprà-dtoo hŭa jai
Open the door of [your] heart
ให้ความจริงมันแง้ม ออกมา
hâi kwaam jing man ngáem òk maa
So that the truth peaks out the crack

เอาดวงใจของเรา
ao duang jai kŏng rao
Take my heart
ใส่ดวงใจของเขา
sài duang jai kŏng kăo
Put it in his/her heart
เขาจะรู้ว่าเรา
kăo jà róo wâa rao
They will know how I
คิดกะเขายังไง
kít gà kăo yang ngai
consider them.
คิดอย่างโง้น อย่างงี้
kít yàang ngóhn yàang ngée
Thinking this way or that way
คิดเอาเอง เรื่อย ไป
Kít ao ayng rêuay bpai
Always assuming
เปิดประตู หัวใจ
bpèrt bprà-dtoo hŭa jai
Open the door of [your] heart
ให้ความจริง มันแง้ม ออกมา
hâi kwaam jing man ngáem òk maa
So that the truth peaks out the crack.

*”ก็ลดตัวลงหน่อย มาจับเข่าคุยกัน” literally means, “And lower your body and come grab your knees and talk with each other.” So I am imagining that they are sitting the way that Thai people can “sit” but most Westerners can’t. Which is “resting on one’s haunches” except with feet flat on the floor, and arms stretched out resting on the knees. And the “จับเข่าคุยกัน” part (“grab your knees and talk with each other”) is a saying that together means “have a heart to heart.”

ความจริง Kwam-jing (Truth)

by  ยืนยง โอภากุล Yuenyong Opakul, aka แอ๊ด คาราบาว Aed Carabao
Album: ทุ่งฝันตะวันรอน Tung Fun Dtawan Ron (The Meadow Dreams of the Setting Sun) (2006)
The Gold Edition of the album includes the original ablum plus a live concert. BUY IT HERE.
English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

Note: This is song contrasts “Truth/Reality” (kwam-jing) with “Beleif/Faith” (kwam-chêua). To me, as a Westerner, it sounds like song that beautifully summarizes the arguments for atheism. But recall that most Thais are Buddhist and Buddhism is not a theistic religion. So atheism isn’t quite the same thing in Thailand. Therefore, a better way to frame this might be: here are some very eloquent observations on the topic of “truth” and “belief” from a humanist and (presumably) a Buddhist.

ถึงแม่ความจริงเขาว่าเป็นสิ่งไม่ตาย
tĕung mâe kwaam jing kăo wâa bpen sìng mâi dtaai
Even though truth, they say, is something that doesn’t die
แต่คนทั้งหลายนก็ชอบอยู่กับความเชื่อ
dtàe kon táng lăai gôr chôp yòo gàp kwaam chêua
Still many various people like to live with faith
และมักทุ่มเทเวลา ทั้งหมดที่เหลือให้กับสิ่งนั้น
láe mák tûm tay way-laa táng mòt têe lĕua hâi gàp sìng nán
and are likely to devote all their remaining time to that thing

สุดท้ายความจริงจึงกลายเป็นสิ่งลอกลวง
sùt táai kwaam jing jeung glaai bpen sìng lôk luang
In the end, truth seems to be an illusion
เมื่อคนทั้งปวงเขาคิดว่าไม่สำคัญ
mêua kon táng bpuang kăo kít wâa mâi săm-kan
when no one one thinks its important*
ความเชื่อ ทั้งหมด บดบัง ความคิดความฝันที่ควรมี
kwaam chêua táng mòt bòt bang kwaam kít kwaam făn têe kuan mee
All the faith eclipses the thinking and dreaming [one] should have

ทุกวินาทีที่โลกหมุนรอบตัวเอง
túk wí-naa-tee têe lôhk mŭn rôp dtua ayng
Every moment that the world revolves around itself
พาสรรพสิ่งและคนทุกคนเคลื่อนที่
paa sàp-pá-sìng láe kon túk kon klêuan têe
carrying everything and every person along,
ความจริงคือความสมดุล สมบูรณ์พอดี . . . เพื่อ คน
kwaam jing keu kwaam sŏm-dun sŏm-boon por dee . . . pêua kon
truth is a balanced, perfect fit . . . for people

คนคิดกันไปเมื่อโลกไร้ไดโนเสาร์
kon kít gan bpai mêua lôhk rái dai-noh-săo
People all thought when the world was without dinosaurs
พระเจ้าเท่านั้น คือผู้ยิ่งใหญ่คับฟ้า
prá jâo tâo nán keu pôo yîng yài káp fáa
[that] God is just a great person in the sky,
และเขียนความเชื่อ เป็นคำสอนศาสนาขึ้นมาเอง
láe kĭan kwaam chêua bpen kam sŏn sàa-sà-năa kêun maa ayng
And [they] wrote the faith as religious teachings arising from themselves

จากนั้นความเชื่อของชนทีเชื่อต่างกัน
jàak nán kwaam chêua kŏng chon tee chêua dtàang gan
From there, the beliefs of people who believe separate from each other
แก่งแย่งแข่งขันชิงว่าตัวดีตัวเก่ง
gàeng yâeng kàeng kăn ching wâa dtua dee dtua gèng
[They] compete, contest, and fight [over] what is good and excellent
เสียงกลองสงครามก็ได้เวลาบรรเลงสะบัดชัย
sĭang glong sŏng-kraam gôr dâai way-laa ban-layng sà-bàt chai
So let the war drums sound when it’s time to play for victory

ทุกวินาทีทีคนหมุนรอบตัวเอง
túk wí-naa-tee tee kon mŭn rôp dtua ayng
Every moment that people revolve around themselves
ก็มักหลงคิดว่าตนวิเศษว่าใคร
gôr mák lŏng kít wâa dton wí-sàyt wâa krai
[they] are likely to fall into thinking that they are more special than anyone
ในเรียนรู้ความจริงแท้ที่โลกเพื่อแผ่ไวแก่คน
nai rian róo kwaam jing táe têe lôhk pêua pàe wai gàe kon
It’s in the study of genuine truth that the world spreads out for a person

เมื่อความจริงมีอยู่ว่าคนเรา
mêua kwaam jing mee yòo wâa kon rao
While the truth is here, we people
หลงทางไปศรัทธาความเชื่อผิดผิด
lŏng taang bpai sàt-taa kwaam chêua pìt pìt
lose our way trusting in wrong beliefs
ถึงได้ลืมความรัก ความเอื้อเพื่อที่คน ควรมีให้แก่ กัน
tĕung dâai leum kwaam rák kwaam êua pêua têe kon kuan mee hâi gàe gan
To the point that we forget love and the charity that people should have towards each other

ถึงแม่ความจริงเขาว่าเป็นสิ่งไม่ตาย
tĕung mâe kwaam jing kăo wâa bpen sìng mâi dtaai
Even though truth, they say, is something that doesn’t die
แต่คนทั้งหลายนก็ชอบอยู่กับความเชื่อ
dtàe kon táng lăai gôr chôp yòo gàp kwaam chêua
Still many various people like to live with faith
และมักทุ่มเทเวลา ทั้งหมดที่เหลือให้กับสิ่งนั้น
láe mák tûm tay way-laa táng mòt têe lĕua hâi gàp sìng nán
and are likely to devote all their remaining time to that thing

จากนั้นความเชื่อของชนทีเชื่อต่างกัน
jàak nán kwaam chêua kŏng chon tee chêua dtàang gan
From there, the beliefs of people who believe separate from each other
แก่งแย่งแข่งขันชิงว่าตัวดีตัวเก่ง
gàeng yâeng kàeng kăn ching wâa dtua dee dtua gèng
[They] compete, contest, and fight [over] what is good and excellent
เสียงกลองสงครามก็ได้เวลาบรรเลงสะบัดชัย
sĭang glong sŏng-kraam gôr dâai way-laa ban-layng sà-bàt chai
So let the war drums sound when its time to play for victory

ทุกวินาทีที่โลกหมุนรอบตัวเอง
túk wí-naa-tee têe lôhk mŭn rôp dtua ayng
Every moment that the world revolves around itself
พาสรรพสิ่งและคนทุกคนเคลื่อนที่
paa sàp-pá-sìng láe kon túk kon klêuan têe
carrying everything and every person along,
ความจริงคือความสมดุล สมบูรณ์พอดี . . . เพื่อ คน
kwaam jing keu kwaam sŏm-dun sŏm-boon por dee . . . pêua kon
truth is a balanced, perfect fit . . . for people

ทุกวินาทีทีคนหมุนรอบตัวเอง
túk wí-naa-tee tee kon mŭn rôp dtua ayng
Every moment that people revolve around themselves
ก็มักหลงคิดว่าตนวิเศษว่าใคร
gôr mák lŏng kít wâa dton wí-sàyt wâa krai
[they] are likely to fall into thinking that they are more special than anyone
ในเรียนรู้ความจริงแท้ที่โลกเพื่อแผ่ไวแก่คน
nai rian róo kwaam jing táe têe lôhk pêua pàe wai gàe kon
It’s in the study of genuine truth that the world spreads out to people


*When all the people think it’s not important.

น้ำท่วม Nam Tuam (Flood)

by แอ๊ด คาราบาว Aed Carabao ( ยืนยง โอภากุล Yuenyong Opakul)
Album: ทับหลัง Tap Lang (The Lintel) (1988)

Note: The music of this song is especially “Thai sounding.”


English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

น้ำท่วมใครว่าดีกว่าฝนแล้ง
nám tûam krai wâa dee gwàa fŏn láeng
Floods, people say, are better than drought
ฉันว่าน้ำแห้งให้ฝนแล้งเสียยังดีกว่า
chăn wâa nám hâeng hâi fŏn láeng sĭa yang dee gwàa
I say [when] the water dries up to the point of ruinous drought it’s still better
น้ำท่วมปีนี้ทุกคนล้วนมีแต่คราบน้ำตา
nám tûam bpee née túk kon lúan mee dtàe krâap nám dtaa
The floods this year [cause] everyone only tears
ต้องหนีน้ำขึ้นบนหลังคา น้ำตาหลั่งเคล้าสายชล
dtông nĕe nám kêun bon lăng kaa nám dtaa làng kláo săai chon
[We] must escape the rising water on rooftops. The tears flow to mix with the stream of water

น้ำท่วมใต้ฝุ่นกระหน่ำซ้ำสอง
nám tûam dtâi fùn grà-nàm sám sŏng
The southern floods pound the dust once more
เสียงพายุก้องเหมือนเสียงของมัจจุราชบ่น
sĭang paa-yú gông mĕuan sĭang kŏng mát-jù râat bòn
The sound of the resounding storm is the voice of the God of Death grumbling
น้ำท่วมที่ไหน ก็ต้องเสียใจด้วยกันทุกคน
nám tûam têe năi gôr dtông sĭa jai dûay gan túk kon
Wherever there is flood, [we] must feel sorry together, every one,
เพราะต้องพบกับความยากจน
prór dtông póp gàp kwaam yâak jon
because [we] must face impoverishment
ทุกคนหมดเนื้อสิ้นตัว
túk kon mòt néua sîn dtua
every person, every body.

ปักษ์ใต้เราถูกน้ำท่วมเหมือนกัน
bpàk dtâi rao tòok nám tûam mĕuan gan
Our Southern region has been flooded similarly
ตั้งแต่ประจวบคีรีขันธ์เหมือนกันไปทุกครอบครัว
dtâng dtàe bprà-jùap kee-ree kăn mĕuan gan bpai túk krôp krua
From Prachuap Khiri Khan Province, similarly every family
สวนยางก็ล่ม ไร่นาก็จมเสียหายไปทั่ว
sŭan yaang gôr lôm râi naa gôr jom sĭa hăai bpai tûa
The rubber farms collapse, also the fields are everywhere submerged and ruined.
ทุกคนทุกครัวหมดตัว หมดตัวกันแล้วแก้วตา
túk kon túk krua mòt dtua mòt dtua gan láew gâew dtaa
Every person, every family is broke. All are broke now, [my] darling.
[THIS VERSE 2X]

น้ำท่วมสร้างความผิดหวังชอกช้ำ
nám tûam sâang kwaam pìt wăng chòk chám
The floods create disappointment and pain
ชีวิตเช้าค่ำอยู่กับน้ำท่วมมาจากป่า
chee-wít cháo kâm yòo gàp nám tûam maa jàak bpàa
Life from morning to night is lived with flooding coming from the forest
คนอยู่เมืองดอนจงช่วยอาทรเมืองใต้สักครา
kon yòo meuang don jong chûay aa-ton meuang dtâi sàk kraa
People living in the highland cities should care and help the Southern cities in this instance,
จงมาช่วยกันซับน้ำตา น้ำตาปักษ์ใต้บ้านเรา
jong maa chûay gan sáp nám dtaa nám dtaa bpàk dtâi bâan-rao
should come together to help mop up the tears, the tears of the Southern part of our home


This album is highly recommended. You can BUY IT at eThaiCD, where you can shop in English.
 

ถึกควายทุย ภาค 9 Tuk Kwai Tuey Pak 9 (Tuk, The Buffalo with Unusual Horns, Part 9)

by ยืนยง โอภากุล (Yuenyong Opakul aka แอ๊ด คาราบาว Add Carabao)
Album: ทับหลัง Tap Lang (The Lintel) (1988)
This album is highly recommended. You can BUY IT at eThaiCD, where you can shop in English.

Note: This is part 9 of the Tuk Kwai Tui series of songs stretching across the albums. Manohk, the protagonist of the saga, is mentioned in the last line of this song. To follow the trail of Tuk Kwai Tuey songs at this site from part 1 CLICK HERE. Or PROCEED to Tuk Kwai Tuey Part 10, the final song in the series.

นักปราชญ์ผู้ยิ่งใหญ่แต่โบราณ
nák bpràat pôo yîng yài dtàe boh-raan
The great philosophers from ancient times
มิได้บอกเลยว่า
mí dâai bòk loie wâa
never said that
ชีวิตยั่งยืนเป็นอมตะ
chee-wít yâng-yeun bpen a-má-dtà
life lasts forever
สิ่งที่เกิดมาล้วนต้องแตกดับ
sìng têe gèrt maa lúan dtông dtàek dàp
All things that are born must pass away
สรรพสิ่งป่นสลาย
sàp-pá-sìng bpòn sà-lăai
Everything crumbles, disintegrates,
กลายเป็นผงธุลี
glaai bpen pŏng tú-lee
becomes dust
กระดูกกองดังภูเขา
grà-dòok gong dang poo kăo
bones as [also] the mountain
น้ำตาแห่งความจำพราก
nám dtaa hàeng kwaam jam prâak
The tears of memory separate [from us] and depart,
มากมายดังท้องทะเล
mâak maai dang tóng tá-lay
many, like the open sea
สิ่งที่หลงเหลืออยู่มีเพียงชื่อ
sìng têe lŏng lĕua yòo mee piang chêu
The thing that remains in existence is only the name
ใครเลยจะรอดพ้นวัฏจักร
krai loie jà rôt pón wát-dtà-jàk
Who, ever, can escape this cycle?

การเกิดเป็นธรรมชาติ
gaan gèrt bpen tam-má-châat
Birth is [a] natural [property]
ของสรรพสิ่ง
kŏng sàp-pá-sìng
of everything
การสิ้นสุดเป็นธรรมดา
gaan sîn sùt bpen tam-má-daa
The ending is natural
การต่อสู้เป็นส่วนหนึ่งของชีวิต
gaan dtòr sôo bpen sùan nèung kŏng chee-wít
Struggling is a part of life
เพื่อรักษาชีวิต
pêua rák-săa chee-wít
to maintain/protect existence
การอยู่ร่วมกันเป็นสังคม
gaan yòo rûam gan bpen săng-kom
To be living together is society
เพื่อความเสมอภาค
pêua kwaam sà-mĕr-pâak
for equality/balance
มะโหนกคือนักสู้
má nòhk keu nák sôo
Manohk is a fighter
ผู้เริ่มจากสองมือเปล่า
pôo rêrm jàak sŏng meu bplào
A person who started from two empty hands


กระท่อมกัญชา Gratom Ganja (Ganja Hut)

By ยืนยง โอภากุล Yuenyong Opakul
รอยคำรณ Roi Kam Ron (1994)

 Note: This one is a cover, I am pretty sure. I don’t see an official YouTube, but google the title and you will find it. And there is an even better version from a recent rehearsal just posted by Lek Carabao on his “Lek Carabao Solo” facebook page. https://www.facebook.com/video.php?v=842803295780450&set=vb.654431111284337&type=2&theater

And FYI: This whole album is really great, containing this old-fashioned lounge singer style of music.

English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

แดน..นี้มีต้นกัญชา..ปกคลุมแน่นหนา ใบกัญชาป่านนี้สะพรั่ง
daen .. née mee dtôn gan-chaa .. bpòk klum nâen năa bai gan-chaa bpàan née sà-prâng
This land . . . here has marijuana plants . . .spread all over, tightly packed . . . the ganja even now is blooming
เวียงวังทองกะล่องกระท่อมพังๆ ดีกว่าเวียงราชวัง ไม่หวังจะแรมไกล
wiang wang tong gà lông grà-tôm pang pang dee gwàa wiang râat-chá-wang mâi wăng jà raem glai
A golden palace and a dilapidated hut . . . that’s better than the palace, where I wouldn’t hope of staying
ฟังเสียงไฟไหม้บ้องกัญชา ช่างชวนสุขา เป็นเพลงพากล่อมขวัญเราให้
fang sĭang fai mâi bông gan-chaa châang chuan sù-kăa bpen playng paa glòm kwăn rao hâi
I listen to the sound of the boiling [burning] ganja bong Let it invite [one] to pleasure. Calm my kwan* for me [or a calming present for me]
ฟังเพลินดี ดังปี่พระอภัย มือป้องจากบ้องคู่ใจ จะเป็นหรือตายไม่ห่วงกังวล
fang plern dee dang bpèe prá a-pai meu bpông jàak bông kôo jai jà bpen rĕu dtaai mâi hùang gang-won
The sound entertains me like the forgiving monk’s flute. The bong user and the bong are soulmates, not worrying whether they live or die.
เวียงวังทองหรือจะมาสู้กระท่อมฉันอยู่ ทัดทูไม่หวังสักคน
wiang wang tong rĕu jà maa sôo grà-tôm chăn yòo tát too mâi wăng sàk kon
A gold walled palace, or keep fighting for the hut I live in. Tatoo doesn’t hope for a person [?]
มีกัญชาสุขกว่ามีคู่กมล ถึงหากฉันจนก็ยังสุขล้นไม่หวังใคร..ปอง
mee gan-chaa sùk gwàa mee kôo gà-mon tĕung hàak chăn jon gôr yang sùk lón mâi wăng krai.. bpong
Having ganja is happier than having a soulmate, to the point that if I’m poor, I’m still overflowing with happiness, not hoping for anyone . . . bong.
มองเห็นไฟไหม้ บ้องเป็นควัน ดังหนึ่งเมฆสวรรค์ มีตะเกียงดังเหมือนจันทร์ส่อง
mong hĕn fai mâi bông bpen kwan dang nèung mâyk sà-wăn mee dtà-giang dang mĕuan jan sòng
I see the fire burning. The bong is smoking like a cloud of heaven. Have a lamp like the moon shining
ยามจะนอนก่ายกอดประคอง มีคู่ สุดรักคือบ้อง ชวนให้ฉันปองคือบ้องกัญชา
yaam jà non gàai gòt bprà-kong mee kôo sùt rák keu bông chuan hâi chăn bpong keu bông gan-chaa
When it is time to sleep and cuddle, I have love of my life, it’s a bong. Inviting me to come and get it, it’s a ganja bong.

*If the “calm my kwan” interpretation is right, a “kwan” “is an invisible spirit that lives within each person . . . responsible for psychological and spiritual well-being. Losing your “khwan” (ขวัญหาย) is thought to cause health or mental problems.” (From Thai2English program).

นายขนมต้ม Naai Kanom Dtom (Mr. Kanom Dtom)

by ยืนยง โอภากุล Yuenyong Opakul
Album: เดอะแมนซิตี้ไลอ้อน The Man City Lion (1996)
Sorry this album isn’t currently available at eThaiCD.com

Note: Mr. Kanom Dtom was a real person, a legendary Thai boxer born in 1850 (from Thai Wikipedia).

English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

ชีวิตลำเค็ญ
chee-wít lam-ken
A life lived in poverty
จำเป็นต้องมีวิชา
jam bpen dtông mee wí-chaa
It is necessary to have a subject of knowlege
ทุ่มเทกายา รบศึกพม่าสุดใจ
tûm tay gaa-yaa róp sèuk pá-mâa sùt jai
[One] dedicates [one’s] body to battling Burma with [one’s] whole heart
มันเกิดความแค้น ที่อัดฝังแน่น
man gèrt kwaam káen têe àt făng nâen
It brings about an anger that [one] presses down and buries tightly
หนอลูกผู้ชาย
nŏr lôok pôo chaai
Isn’t that right, guy?
พ่อแม่พี่สาวเราตาย
pôr mâe pêe săao rao dtaai
Our parents and elder sister have died
ด้วยปลายคมดาบศัตรู
dûay bplaai kom dàap sàt-dtroo
by the sharp tip of the enemy sword
ครูสอนเชิงมวย
kroo sŏn cherng muay
Teacher instructs in the field of boxing
ก็เพียงชายพเนจร
gôr piang chaai pá-nay-jon
Just a wandering man
นกไร้รังนอน
nók rái rang non
The bird lacks a nest to sleep in
เฝ้าสอน ให้ข้าเรียนรู้
fâo sŏn hâi kâa rian róo
Looks after and instructs so [this] slave* learns
ดูเจ้าเด็กวัด ฝึกหัดชกมวย
doo jâo dèk wát fèuk hàt chók muay
See and take measure of the boy practicing boxing
ตำราต่อสู้
dtam-raa dtòr sôo
A treatise on fighting
ชาวบ้าน บ้านกุ่มต่างรู้
chaao bâan bâan-gùm dtàang róo
The people of Baan Kum, each one knows
ว่าฟ้าส่งแชมป์ มาเกิด
wâa fáa sòng chaem maa gèrt
that the sky has sent a champion to be born

แม่ช่อมะขาม
mâe chôr má-kăam
Mother [you are] a bouquet of tamarind
ความงามของบ้าน ป่าโมก
kwaam ngaam kŏng bâan bpàa-môhk
The beauty of Bpamohk
ผู้คอย ร่วมทุกข์ร่วมโศก
pôo koi rûam túk rûam sòhk
People will wait [with you and] share any suffering or sadness.
คนรัก สุดแสนประเสริฐ
kon rák sùt săen-bprà-sèrt
[My] lover, you are extremely precious
คออกศึกครั้งนี้ หากแม้เสียที
òk sèuk kráng née hàak máe sĭa tee
Nevertheless, [I’m] off to war this time
ไม่เสียชาติเกิด
mâi sĭa châat gèrt
I won’t quit [fail?] the country of my birth
เจ้าจงรับรู้ข้าเถิด
jâo jong ráp róo kâa tèrt
You must acknowledge me
ข้ารักเจ้าหมดหัวใจ
kâa rák jâo mòt hŭa jai
I love you with my whole heart

แก่งแย่งชิงดี
gàeng yâeng ching dee
Fight well
ยังมีอยู่ทุกสังคม
yang mee yòo túk săng-kom
[You] still have of all society
นายขนมต้ม
naai kà-nŏm dtôm
Mr. Kanom Dtom
พบความขมขื่นมากมาย
póp kwaam kŏm kèun mâak maai
Meets with a lot of bitterness
mee dtàe cherng muay têe dâai dtòr chêep
Has only boxing to further oneself and make a living
ให้พอรอดตาย
hâi por rôt dtaai
So as soon as you survive [escape death]
ชีวิตของลูกผู้ชาย
chee-wít kŏng lôok pôo chaai
the life of this guy
ผู้กลายมาเป็นตำนาน
pôo glaai maa bpen dtam naan
becomes a legend

*The word “ข้า” means slave, but it also a pronoun that is commonly used for “I” or “me.”

ขี้เมากะเพราแตะ Kee Mow Graprow Dtae (The Drunken Basil Flip-Flops)

Lyrics and Music by ยืนยง โอภากุล Yuenyong Opakul
English translation of lyrics below (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ)
Album: ยืนยงตั้งวงเล่า Yuenyong Dtang Wong Lao (Yuenyong Has a Storytelling Circle), 2006

Some back story: Guys getting together in a drinking circle and blasting Carabao and other similar music, while the wife cooks for the guests, is, or at least was at the time, a thing. So the artist is commenting on a practice peripherally associated with his own music! As the song itself advertises: This story of stir-fried basil quite clearly stir [fries] for women’s rights! The title of this album ยืนยงตั้งวงเล่า Yuenyong Dtang Wong Lao (Yuenyong Has a Storytelling Circle) plays on the term “drinking circle,” changing it (by one tone) to a story-telling circle.

Translation note: The word “degree,” in addition to being an academic degree, refers to the alcohol percentage in drinks. For example “35 degree” means the drink has 35% alcohol content. So a degree party is just a drinking party.

* วงเหล้ามีเรื่องเล่ามากมาย หญิงชายสดับฟังทางนี้
wong láo mee rêuang lâo mâak maai yĭng chaai sà-dàp fang taang née
A drinking group has lots of stories to tell. Men and women, listen up
อุทาหรณ์สอนกันด้วยดีกรี มันจะดีไม่ดีให้แยกแยะเอาเอง
u-taa-hŏn sŏn gan dûay dee-gree man jà dee mâi dee hâi yâek yáe ao ayng
The examples teach along with the degree.* [Whether] it’s good or bad, you decide.

ขี้เมาตั้งวงเหล้าเบียร์ ศรีภรรเมียคอยทำกับแกล้ม
kêe mao dtâng wong lao bia sripaan-ra mia koi tam gàp glâem
The drunk gathers a circle to drink beer and alcohol. The wife waits to make food for the party [food that goes with alcohol]
ของตายต้องถั่วทอดยำแหนม ชวนเพื่อนมาร่วมแจมปาร์ตี้ดีกรี
kŏng dtaai dtông tùa tôt yam năem chuan pêuan maa rûam jaem bpaa-dtêe dee-gree
Dying to have stir-fried peanuts with pork, [he] invites friends to come together for a degree party**

พูดคุยสนุกสนานเสียงดัง ชามช้อนกะละมังก็เปลี่ยนเป็นเครื่องดนตรี
pôot kui sà-nùk-sà-năan sĭang dang chaam chón gà lá mang gôr bplìan bpen krêuang don-dtree
Happily talking and being loud, [someone] lifts up a bowl and it changes to be a musical instrument
ร้องเพลงเพื่อชีวิตชีวี พงษ์สิทธิ์ คำภีร์ คาราวาน คาราบาว
róng playng pêua chee-wít chee-wee pong sìt kam pee kaa-raa-waan kaa-raa-baao
Singing Songs for Life [by] Pongsit Kamphee, Caravan, [and] Carabao

ขี้เมาไม่เข้าใครออกใคร พูดวนอยู่ได้กะอีเรื่องเก่าๆ
kêe mao mâi kâo krai òk krai pôot won yòo dâai gà ee rêuang gào gào
The drunks are impartial. They can keep talking in circles together about old problems
เขาถึงบอกใครได้ผัวขี้เหล้า ต้องทนทั้งขี้เมา ขี้โม้ ขี้คุย
kăo tĕung bòk krai dâai pŭa kêe lao dtông ton táng kêe mao kêe móh kêe kui
They even say whoever takes a drunken husband must endure all the alcoholism, bragging, and boasting

ภรรยาก็หน้าตาชื่นบาน คอยสนองบริการแม่ครัวหัวป่าก์
pan-rá-yaa gôr nâa dtaa chêun baan koi sà-nŏng bor-rí-gaan mâe krua hŭa-bpàa
The wife, also, with a happy expression, waits to serve as a gourmet cook.
ทำกับแกล้มกับข้าวกับปลา ให้กินแกล้มสุราอย่างไม่มีบกพร่อง
tam gàp glâem gàp kâao gàp bplaa  hâi gin glâem sù-raa yàang mâi mee bòk prông
Making snacks to go with the alcohol, dishes to go with rice, and fish, so they have something to eat with the liquor so there isn’t any lack.
นี่แหละวัฒนธรรมไทย ไปลามาไหว้ อิ่มใจอิ่มท้อง
nêe làe wát-tá-ná-tam tai bpai laa maa wâi ìm jai ìm tóng
Yes, that’s Thai culture! [One] is able to to come and go, with a full heart, full stomach.
โด่งดังจนฝรั่งหัวทอง บินมาแต่งนวลน้องเมียไทยโอท็อป
dòhng dang jon fà-ràng hŭa tong bin maa dtàeng nuan nóng mia tai oh tóp
Celebrating until the golden-headed Farang flies over to marry a fair OTOP Thai wife.***
พงษ์เทพ กระโดนชำนาญ ร้องเพลงมั๊นมันขี้เมาช๊อบชอบ
pong tâyp grà dohn cham-naan róng playng mán man kêe mao chop chôp
Pongthep Kradonchamnan [Song for Life musician]**** sings the song that the drunks like.
กินเหล้าไม่ต้องการคำตอบ
gin laŏ mâi dtông gaan kam dtòp
Drink and you don’t need to answer.
เอาจอกไปนำยกแก้วไปนำ
ao jòk bpai nam yók gâew bpai nam
Take a glass to toast
คนละกรื๊บสองกรื๊บ
kon-lá gréup sŏng gréup
Everyone downing it in two gulps

เมียเป็นช้างเท้าหลัง ผัวเป็นช้างเท้าหน้า
mia bpen cháang táo-lăng pŭa bpen cháang táo nâa
Wives are the hind legs of the elephant [they are the followers]. The husbands are the front legs of the elephant [the leaders]
ตกเย็นเป็นต้องก๊งสุรา พอผัวเมาได้ท่า ภรรยาก็ได้ที
dtòk yen bpen dtông góng sù-raa por pŭa mao dâai tâa pan-rá-yaa gôr dâai tee
From early afternoon they must be drinking liquor. Every time the husband gets a chance, the wife is like, “OK, fine.”

กับข้าวหมดเกลี้ยงทั้งบ้าน
gàp kâao mòt glîang táng bâan
The toppings to go with rice are completely gone
วงสุราชื่นบานยังเซ้าซี้
wong sù-raa chêun baan yang sáo-sée
The happy drinking circle still begs from the refrigerator.
ในตู้เย็นก้ไม่เหลือสักอย่าง
nai dtôo yen gôr mâi lĕua sàk yàang
But there is nothing left of any kind of food
ยังร้องสั่งอยากกินโน่นกินนี่
yang róng sàng yàak gin nôhn gin nêe
Still they call out, ordering that they want to eat this and they want to eat that.
ไม่เคยเลยไม่เคยคิดทรพี ที่ทำไปเพราะนึกถึงศักดิ์ศรี
mâi koie loie mâi koie kít tor-rá-pee têe tam bpai prór néuk tĕung sàk sĕe
They never think of the spoon that makes it because they think only of [their own] glory.
เมียทั้งดีแสนดี ใยผัวเอาแต่เมามาย
mia táng dee săen dee  yai pŭa ao dtàe mao maai
The wife is totally good, very good, connected to a husband who only wants to be very drunk.
เอากะเพราสักจาน
ao gà prao sàk jaan
[We’ll] have just one more plate of basil stir fry.
จะเอากะเพราอีกจาน
jà ao gà prao èek jaan
[We’d] like just one more plate of basil stir fry.
เอากะเพราสักจานสิ
ao gà prao sàk jaan sì
[We’ll] take another plate of basil stir fry, please!
บอกว่าจะเอากะเพราอีกซักจาน
bòk wâa jà ao gà prao èek sák jaan
[They] say, “I’ll have just one more plate!”

วงเหล้ามีเรื่องเล่ามากมาย หญิงชายสดับฟังทางนี้
wong láo mee rêuang lâo mâak maai yĭng chaai sà-dàp fang taang née
A drinking group has lots of stories to tell. Men and women, listen up
ขี้เมาตั้งวงเหล้าเบียร์ ศรีภรรเมียคอนทำกับแกล้ม
u-taa-hŏn sŏn gan dûay dee-gree man jà dee mâi dee hâi yâek yáe ao ayng
The examples teach along with the degree. [Whether] it’s good, or bad you yourself decide.

ขี้เมาร้องจะเอากะเพราผัด ภรรยาก็ไม่ขัดรีบลุกไปคลุกให้
kêe mao róng jà ao gà prao pàt pan-rá-yaa gôr mâi kàt rêep lúk bpai klúk hâi
The drunk calls out, “I’ll have some basil stir fry!” The wife doesn’t refuse, [she] hurries to get up and throw it together
แถมเพื่อนผัวร้องสำทับให้ฉับไว กะเพราเนื้อกะเพราไก่
tăem pêuan pŭa róng săm-táp hâi chàp wai gà prao néua gà prao gài
In addition, the husband’s friends call out, reiterating to bring quickly [both] basil beef and basil chicken
เพราอะไรได้ทุกอย่าง
prao a-rai dâai túk yàang
Any kind of basil dish. . . Every kind!
แม่ครัวกระหยิ่มยิ้มพิมพ์ใจ
mâe krua grà-yìm yím pim jai
The cook is pleased to smile and impress.
มื้อนี้ที่แค้นหลาย จะได้ชำระสะสาง
méu née têe káen lăai jà dâai cham-rá sà-săang
This anrgy meal will clean-up every last thing.
เธอบรรจงมีดหั่นรองเท้ายาง ให้ผัวกินดูบ้างเผื่อจะได้สติ
ter ban-jong mêet hàn rong táo yaang hâi pŭa gin doo bâang pèua jà dâai sà-dtì
She carefully takes a knife and cuts the flip-flops [rubber sandals] for her husband to eat [and] watches to see if they will notice

นี่คือเรื่องราวกะเพราผัด ที่ค่อนข้างแจ่มชัดผัดเพื่อสิทธิสตรี
nêe keu rêuang raao gà prao pàt têe kôn kâang jàem chát pàt pêua sìt-tí sàt-dtree
This is the story of stir-fried basil that quite clearly stir [fries] for women’s rights
ระวังเด้อขี้เมาชอบกดขี่ สักวันจะเจอดีขี้เมากะเพราแตะ
rá-wang dêr kêe mao chôp gòt kèe sàk wan jà jer dee pàt kêe mao gà prao dtàe
Watch out! The alcoholic who likes to oppress will one day encounter the drunken basil stir-fried flip-flops
เรื่องราวกะเพรารองเท้าแตะ ที่ท่านต้องแยกแยะผัดชอบชั่วดี
rêuang raao gà prao rong táo dtàe têe tâan dtông yâek yáe pàt chôp chûa dee
The story of the basil flip-flops, it is up to you to distinguish whether frying it up is good or bad
ระวังเด้อขี้เมาชอบกดขี่ สักวันจะเจอดี ผัดขี้เมากะเพราแตะ
rá-wang dêr kêe mao chôp gòt kèe sàk wan jà jer dee pàt kêe mao gà prao dtàe
Watch out! The alcoholic who likes to oppress will one day encounter the drunken basil stir-fried flip-flops

*A pun. Aside from being an academic thing, a “degree” is the alcohol percentage in drinks. For example “35 degree” means the drink has 35% alcohol content.
** Because “degree” refers to the percentage of alcohol in drinks, a “degree party” is just another word for drinking party.
*** OTOP is a sustainable development program, and the acronym stands for “One Tamboon (town), One Product.” The song is joking that a woman expected by Thai culture to always feed the guests, is a special product of Thailand. “Farang” are of course, the non-Thais, especially Westerners.
**** Learn more about artist Phongthaep Kradonchamnan in the Backstage section of Carabao in English.

กัญชา Ganja (Marijuana)

By ยืนยง โอภากุล Yuenyong Opakul aka Add Carabao, and ปรีชา ชนะภัย Preecha Chanopai, aka Lek Carabao
Album: แป๊ะขายขวด Bpae Kaai Kuat (1982)

“Ganja” is a Top 100 Carabao song for its cool atmospherics and stunning vocals (especially in one live version). There is both a Thai and an English version, and they are not the same. In Thai, this song is billed as an anti-drug song. Similar to the Drunken Uncle of the first album, the addict on this second album becomes more and more listless and disconnected until at “the end of the road, . . . he dies of ganja.” The band’s English-language version is not quite as compelling  as the Thai version because of distracting language problems, but interestingly, their foreign-language version isn’t quite so negative, and at the end of the song, the protagonist merely “pass[es] out from sweet ganja.” Recall that easily 10 percent of the early Carabao songs were banned. I suspect this is Carabao’s “Strawberry Fields Forever”: Musically, it sure sounds like a drug song, but there is plausible deniability. What do you make of it?

Here are the two versions: Thai:

ค่ำคืนนี้ยังมีดวงดาวเจิดจ้า
kâm keun née yang mee duang dao jèrt jâa
This night there are still stars shining brightly
คราบท้องฟ้ายังดูสดใส
krâap tóng fáa yang doo sòt săi
The sky looks so clear
สุดส่วนของขอบฟ้ากว้างไกล
sùt sùan kŏng kòp fáa gwâang glai
to the end of the wide horizon
ไม่มีวันใดมืดมิดสนิทนาน………………………
mâi mee wan dai mêut mít sà-nìt naan ………………………
There’s never a night the darkness is close for long [English version here says, “Never before so stoned for so long”]
ฮูว์……..
hoo. . .
Hoooo

คราบรอยยิ้มยังแต้มเติมตามใบหน้า
krâap roi yím yang dtâem dterm dtaam bai nâa
Smiles still spread across each face
กลิ่นกัญชาโชยมาแต่ไกล
glìn gan-chaa choi maa dtàe glai
The scent of ganja drifts from afar
ชั่วชีวิตคิดสั้นทำไม
chûa chee-wít kít sân tam-mai
Why think of hurting yourself?
เสพสิ่งจูงใจ ให้ร้ายแก่ตัวเราเอง
sàyp sìng joong jai hâi ráai gàe dtua rao ayng
Partaking in temptations just endangers yourself
ฮะ……………..
Ha . . . .

* จดจำไว้ในความทรงจำ
jòt jam wái nai kwaam song jam
Bear in mind
ความบอบช้ำของตัวเราเอง
kwaam bòp chám kŏng dtua rao ayng
the injury is to ourselves,
ล่วงถลำกล้ำกลืนฤทธิ์ยา
lûang tà-lăm glâm gleun rít yaa
[when] the action [of the drug] takes affect
ปรารถนา……สรรค์สร้างสิ่งใด
bpràat-tà-năa …… săn sâang sìng dai
Desire/imagination . . . . can create anything you want! [Here, the English version says “Yes, indeed . . . Anything you want”]

** เจ็บจำไหมในความเลื่อนลอย
jèp jam măi nai kwaam lêuan loi
Can you remember your pain it in the hallucination?
จิตเสื่อมถอยน้อยคนเห็นใจ
jìt sèuam tŏi nói kon hĕn jai
When your mind degenerates, few will sympathize[English version says “Thoughts that fade feel sympathize.”]
หมดเรี่ยวแรงท้อใจท้อกาย
mòt rîeow raeng tór jai tór gaai
Your energy is used up, dispirited, tired
ท้อถอยไป…..ถอยหลังเข้าคลอง
tór tŏi bpai ….. tŏi lăng kâo klong
deteriorating . . . you’re moving backwards.

[Whole thing 2X]

คราบรอยยิ้มยังแต้มเติมตามใบหน้า
krâap roi yím yang dtâem dterm dtaam bai nâa
The smiles are still spread across each face
สูบกัญชาหลอกหลอนจิตใจ
sòop gan-chaa lòk lŏn jìt jai
Smoking ganja [leads to a] haunted mind
ชั่วชีวิตคิดสั้นทำไม
chûa chee-wít kít sân tam-mai
Why think of hurting yourself?
เส้นทางสุดท้าย นอนตายใต้ต้นกัญชา
sên taang sùt táai non dtaai dtâi dtôn gan-chaa
The end of the road: lie down and die. Die from ganja

 

(To find the English version, google “Carabao Ganja”)

English version by Carabao (their translation; not mine):

As tonight the stars they shine so bright
Golden flame lights up the sky
In the edge of the distant night
Never before so stoned for so long . . . .

Hundred smiles are on your face tonight
Smell of ganja blows from far
Tell me why life is so short?
It is so bad, yet makes you feel so good

Deep inside your memory
Feeling tired and so weak
And it serves your need so well
Yes indeed . . . whatever you want

Is this feeling really nice
Thoughts that fade, feel sympathize
And your power gone away
And left alone . . . Retreat go home!

Deep inside your memory
Feeling tired and so weak
And it serves your need so well
Yes indeed . . . whatever you want

Is this feeling really nice
Thoughts that fade, feel sympathize
And your power gone away
And left alone . . . Retreat go home!

Hundred smiles still mark your face tonight
Smoke ganja your crazy mind
Tell me why life is so short
And in the end, pass out with sweet ganja

มะโหนก (ถึกควายทุย ภาค ๖) Manohk [Tuk Kwai Tuey Pak 6] (Manohk [Tuk, The Buffalo with Unusual Horns, Part 6])

by คาราบาว Carabao
Album: อเมริโกย Ameri-goy (1985)
This album is HIGHLY RECOMMENED. Buy it HERE at eThaiCD.com, where you can shop in English.

Note: The sixth song in the Tuk Kwai Tuey series of 10 songs, spanning ten albums. Five of the Tuk Kwai Tuey songs are among the Top 100 Carabao songs. For a full appreciation of this song, see the Tuk Kwai Tui songs 1 through 5, beginning with part 1. Or just check out the song that immediately precedes this one: Bua Loy. Nohk’s real name is Manohk, the title of this song. Thais often shorten names into nicknames by using only the end of a name (rather than using only the beginning of a name as in English). Check at the bottom of the translation for some strange trivia relating to this song. To see the next song in the series click through to Tuk Kwai Tuey Pak 7.


English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

โหนกชาวนาเพื่อนของถึกควายทุย
nòhk chaao naa pêuan kŏng tèuk kwaai tui
Nohk, the farmer, friend of Tuk, the buffalo with the short twisted horns*
จับคันไถเดินลุยตามหลังทุยไถนา
jàp kan tăi dern lui dtaam lăng tui tăi naa
Grabs the plough handle and trudges along behind the buffalo ploughing
มาบัดนี้ไม่เหลือที่ทํานา
maa bàt-née mâi lĕua têe tam naa
But right now, he has nothing left to farm
ทั้งเพื่อนฝูงเฮฮาต่างเลิกรากันไป
táng pêuan fŏong hay haa dtàang lêrk raa gan bpai
All of his noisy crowd of friends have broken up and gone

อย่างบัวลอยคนที่โหนกรําพึง
yàang bua loi kon têe nòhk ram-peung
Like Bua Loy, the person that Nohk mournfully remembers**
ถึงชีวิตความดีสมศักดิ์ศรีลูกผู้ชาย
tĕung chee-wít kwaam dee sŏm sàk sĕe lôok pôo chaai
for the good things in his life worthy of a real man,
โหนกตัดสินใจรับใช้ชาติประชา
nòhk dtàt sĭn jai ráp chái châat bprà-chaa
Nohk decides to serve the country, the citizens
มาเป็นพลทหารม้าสังกัดมอพันสี่
maa bpen pon-lá-tá-hăan máa săng-gàt mor pan-sèe
He comes to be a soldier, belonging to Mor Pansee

* พลทหารมะโหนก ประจํากองทัพไทย
Pon tá-hăan má-nòhk bprà-jam gong táp tai
Private Manohk of the Thai army
อุทิศตนรับใช้ประเทศชาติประชาชน
u tít dton ráp chái bprà-tâyt châat bprà-chaa chon
Dedicates himself to serving the country and its citizens
พลทหารมะโหนก เขารักผืนดินไทย
Pon tá-hăan má-nòhk kăo rák pĕun-din tai
Private Manok, he loves the land of Thailand
เพราะเคยทํานาทําไร่เป็นลูกผู้ชายชาวนา
prór koie tam naa tam râi bpen lôok pôo chaai chaao naa
Because he used to work the fields. He’s a real man and a farmer

บ่าแบกไถมาเปลี่ยนไปแบกปืน
bàa bàek tăi maa bplìan bpai bàek bpeun
The hoe over his shoulder changes to be a gun
ลืมชีวิตขมขื่นพิทักษ์พื้นดินไทย
leum chee-wít kŏm kèun pí-ták péun din tai
[He] forgets the bitter life, guards the land of Thailand
จิตใจงามตามอย่างพลบัวลอย
jìt jai ngaam dtaam yàang pon bua-loi
He noble-mindedly follows the example of the soldier Bua Loy
โหนกมีเพื่อนเป็นร้อยคอยลุยไหนลุยโลด
nòhk mee pêuan bpen rói koi lui năi lui lôht
Nohk has hundreds of friends who will forge [ahead with him] anywhere

ได้เงินเดือนยังช่วยเพื่อนทหาร
dâai ngern deuan yang chûay pêuan tá-hăan
He donates his salary to help his soldier friends
ที่รบจนพิการที่รบจนตัวตาย
têe róp jon pí-gaan têe róp jon dtua dtaai
who are disabled or fallen veterans
สิ้นบางเดือนสงสารเพื่อนเคราะห์ร้าย
sîn baang deuan sŏng-săan pêuan krór ráai
At the end of some months he feels sorry for his unlucky friends.
จะล้วงขวาล้วงซ้ายเหลือติดตัวหกบาท
jà lúang kwăa lúang sáai lĕua dtìt dtua hòk bàat
He’ll dig [in both pockets] right and left, and in his hand have six baht. [like a quarter]***

* พลทหารมะโหนก ประจํากองทัพไทย
pon-lá-tá-hăan má-nòhk bprà-jam gong táp tai
Private Manohk of the regular Thai army
อุทิศตนรับใช้ประเทศชาติประชาชน
u tít dton ráp chái bprà-tâyt châat bprà-chaa chon
Dedicates himself to serving the country and its citizens
พลทหารมะโหนก เขารักผืนดินไทย
Pon tá-hăan-má-nòhk kăo rák pĕun-din tai
Private Manok, he loves the land of Thailand
เพราะเคยทํานาทําไร่เป็นลูกผู้ชายชาวนา
prór koie tam naa tam râi bpen lôok pôo chaai chaao naa
Because he used to work the fields. He’s a real man and a farmer

ขอทดแทนคุณประเทศชาติ ด้วยไออุ่น
kŏr tót taen kun bprà-tâyt châat dûay ai ùn
He’d like to warmly give in return to the nation
กระสุนปืนจะยืนต้านศัตรู แม้จนตัวตาย
grà-sŭn bpeun jà yeun dtâan sàt-dtroo máe jon dtua dtaai
[With] guns and bullets he will oppose the enemy even if he himself dies.

โหนกชาวนาคือท.ทหารอดทน
nòhk chaao naa keu taw tá-hăan òt ton
Nohk, the farmer is a “Perservering Soldier”****
เขาทําเพื่อทุกคนขอให้คนเข้าใจ
kăo tam pêua túk kon kŏr hâi kon kâo jai
He does it for every person and would have them understand:
อยู่ร่วมกันร่วมแผ่นดินไทย
yòo rûam gan rûam pàen din tai
We live together, compatriots of Thailand
อย่าแห้งแล้งนํ้าใจเราสายใยโยงกัน
yàa hâeng láeng nám jai rao săai yai yohng gan
Don’t be without generosity. We have a bond that ties us together

พลทหารมะโหนก ประจํากองทัพไทย
pon tá-hăan má-nòhk bprà-jam gong táp tai
Private Manohk of the Thai army
อุทิศตนรับใช้ประเทศชาติประชาชน
u tít dton ráp chái bprà-tâyt châat bprà-chaa chon
Dedicates himself to serving the country and citizens
พลทหารมะโหนกเขารบเพื่อคนไทย
Pon tá-hăan má-nòhk kăo róp pêua kon tai
Private Manohk, he fights for the Thai people
เพื่อชาวนาชาวไร่ ทั้งวัวควายชาวนา
pêua chaao naa chaao râi táng wua kwaai chaao naa
For the farmers of fields and for all their cows and buffalo

*To learn the sad story of Tuk, the buffalo with the short twisted horns, see the song “Tuk Kwai Tui” (Wild Buffalo with the Short Twisted Horns) in the first Carabao album, Lung Kee Mao.
** Bua Loy is of course the kindhearted soldier who died worrying aloud whether everyone else was alright. ( “Bua Loy” is a song on the previous (5th) album “Made in Thailand” and one of the most important Carabao songs).
*** Presumably, he’s helping out Bua Loy’s family?
**** What I have translated “Perservering Soldier” is actually Taw Tahan Ot Ton,” the title of 4th Carabao album and a song on that album. Click through for further explanation/background.

Very strange story about the song: On the album Ameri-goy (but not in the YouTube above) the song “Manohk” ends with the sounds of guns (tanks) firing and people shouting. These sounds are real. According to Thai Wikipedia and the notes in the album itself, Carabao was accidentally involved in the failed coup of September 9, 1985 lead by Manoonkrit Roopkachorn. The band had been invited to do a concert at a military base when the fighting erupted around them. Later in the studio, they took the recorded sound from that event and placed it at the end of “Mahnok.” And the album Ameri-goy has a big 6 on the cover because it is the 6th Carabao album, but if you turn the album cover upside down, it says 9 September, the data of that event.

ช่างมันเถอะเหงา Chang Man Tuh Ngao (Forget it! [I’ll Be] Lonely)

Melody ยืนยง โอภากุล  Yuenyong Opakul
Lyrics by ยืนยง โอภากุล Yuenyong Opakul and อาทิวราห์ คงมาลัย Athiwara Khongmalai aka ตูน บอดี้สแลม Toon Bodyslam

This is the last song on the Bodyslam album Dharmajāti (2014); the song and the album are available on iTunes.

Toon Bodyslam, of the band Bodyslam, is the nephew of Yuenyong Opakul (Aed Carabao). P’Aed wrote this song for Bodyslam at the request of his nephew. I can’t find an official Bodyslam video, so here is a cover:


English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

ขอแค่คำคำเดียวจากปาก
kŏr kâe kam kam dieow jàak bpàak
I ask for just one word from your mouth:
ว่าเธออยากจากหรือเธออยากอยู่
wâa ter yàak jàak rĕu ter yàak yòo
whether you want to go or stay
หัวใจฉันไม่อาจหยั่งรู้
hŭa jai chăn mâi àat yàng róo
My heart may not have insight,
ได้แค่ดูว่าเธอเปลี่ยนไป
dâai kâe doo wâa ter bplìan bpai
I only see that you’ve changed
ดีใช่ไหมหากเราได้ทำ
dee châi măi hàak rao dâai tam
Wouldn’t it have been good if I had done . . .
ทำในสิ่งที่ตนพอใจ
tam nai sìng têe dton por jai
done the things that make me happy/contented
ดีกว่ารอนแรมกันจนไกล
dee gwàa ron raem gan jon glai
Better than to go on a long trip together
แต่ผลสุดท้ายได้แค่มือเปล่า
dtàe pŏn sùt táai dâai kâe meu bplào
only to be left empty handed in the end

ช่างมันเถอะ ถ้ามันจะเหงา
châang man tùh tâa man jà ngăo
Forget this! . . . If it will be lonely,
มันดีต่อเราทั้งคู่มิใช่หรือ
man dee dtòr rao táng kôo mí châi rĕu
its [still] better for both of us, don’t you think?

ให้ถือว่าเคยมีใจตรงกัน
hâi tĕu wâa koie mee jai dtrong gan
I’d like to believe that before our hearts were exactly together
แต่คืนวันผันไปจนเปลี่ยน
dtàe keun wan păn bpai jon bplìan
But as days and nights went by, that changed
เราทั้งคู่ต่างรับบทเรียน
rao táng kôo dtàang ráp bòt rian
The two of us have received a lesson:
รักที่เสี้ยนหนามตำตรงใจ
rák têe sîan năam dtam dtrong jai
A love that sheds tears wounds hearts on the same wavelength

ต่อจากนี้ไปทางใครทางมัน
dtòr jàak née bpai taang krai taang man
After this, each goes their separate way,
ถึงฉันยังไม่มีที่ไป
tĕung chăn yang mâi mee têe bpai
even though I still don’t have anywhere to go
ดีกว่ายอมเจ็บจำช้ำใน
dee gwàa yom jèp jam chám nai
It’s better than accepting the pain, remembering the bruising,
และผลสุดท้ายได้แค่มือเปล่า
láe pŏn sùt táai dâai kâe meu bplào
and in the end being left with nothing in my hand

ช่างมันเถอะ ถ้ามันจะเหงา
châang man tùh tâa man jà ngăo
Just forget it! . . . If it’s going to be lonely,
มันดีต่อเราทั้งคู่มิใช่หรือ
man dee dtòr rao táng kôo mí châi rĕu
it’s [still] better for us two, don’t you think?

โลกเกิดมาจากแสงตะวัน
lôhk gèrt maa jàak săeng dtà-wan
The world was born from the rays of the sun
พร้อมพระจันทร์เป็นเพื่อนราตรี
próm prá jan bpen pêuan raa-dtree
Along with the moon to be a nighttime friend
เหมือนดั่งเตือนให้ใจเรานี้
mĕuan dàng dteuan hâi jai rao née
As if to remind my heart here
เกิดชาตินี้ไม่ควรเดียวดาย
gèrt châat née mâi kuan dieow daai
[That] born into this life here, we shouldn’t be alone
มันคงไม่ตายหรอกอยู่คนเดียว
man kong mâi dtaai ròk yòo kon dieow
It probably won’t kill me to live alone
แค่อาจเปลี่ยวเหงาในคืนเดือนหงาย
kâe àat bplìeow ngăo nai keun deuan ngăai
It’s just that it may feel lonely in the moonlit night
คงดีกว่ายอมเจ็บจำช้ำใน
kong dee gwàa yom jèp jam chám nai
It’s probably better than accepting the pain remembering the bruising
ช่างประไรหัวใจเปลี่ยวเหงา
châang bprà rai hŭa jai bplìeow ngăo
Forget this! lonely desolate heart

ช่างมันเถอะ ถ้ามันจะเหงา
châang man tùh tâa man jà ngăo
Forget this! . . . if it’s going to be lonely,
มันดีต่อเราทั้งคู่มิใช่หรือ มิใช่หรือ มิใช่หรือ…
man dee dtòr rao táng kôo mí châi rĕu mí châi rĕu mí châi rĕu …
it [still] would be best for the both of us, don’t you think? Aren’t I right? Aren’t I right?
ช่างมันเถอะเหงา…
châang man tùh ngăo …
Forget it! [Be] lonely . . .

ความรักมีหลายหลากที่เจอ อย่างน้อยได้เรียนรู้กัน
kwaam rák mee lăai làak têe jer yàang nói dâai rian róo gan
There are many kinds of love that you meet. At least we’ve learn a lesson together:
มีพบมีพลั้งเจ็บที่เดิม เรียนรู้เพื่อในวันนั้น
mee póp mee pláng jèp têe derm rian róo pêua nai wan nán
Find strength from the original hurt. Learn for that day.

And make sure you check out the hit Bodyslam song Kwam Chuea (Belief), which features Aed Carabao.

จ้อนนอนเล่น John Non-Len [a pun meaning “John is (Just) Resting” in Thai]

By คาราบาว Carabao
Album: โฮะ Ho! (2009)
This album is RECOMMENDED! BUY The album HERE at eThai.CD, where you can shop in English.
English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

Note: The title of the song is a pun on the name John Lennon, and, in Thai, it means “John is [Just] Resting.” Also check out the even better Carabao song “9/11,” which concludes with lines from John Lennon’s “Imagine” translated into Thai.

ถ้าจอห์น เลนนอนยังไม่ตาย
tâa jon layn non yang mâi dtaai
If John Lennon wasn’t dead
เห็นโลกวุ่นวายในขณะนี้
hĕn lôhk wûn waai nai kà-nà née
He’d see the hectic/busy world of this moment
ด้วยความเป็นศิลปินกวี
dûay kwaam bpen sĭn-lá-bpin gà-wee
with the being of an artist and a poet
คงมีไอเดียละเหี่ยหัวใจ
kong mee ai dia lá-hìa hŭa jai
He’d probably have an idea tiring his heart:
คือการรังสรรค์ที่ติเพื่อก่อ
keu gaan rang săn têe dtì pêua gòr
it would be creating [something] to warn and arose:
เป็นการหยอกล้อที่มีความหมาย
bpen gaan yòk lór têe mee kwaam măai
something humorous and meaningful
ถ้าจอห์น เลนนอนยังไม่ตาย
tâa jon layn non yang mâi dtaai
If John Lennon wasn’t dead
คงลุกขึ้นมาแต่งเพลง
kong lúk kêun maa dtàeng playng
He’d probably get up and write a song

ในดวงใจฉัน เขานั้นเป็นครู
nai duang jai chăn kăo nán bpen kroo
In my heart, he is a teacher
ให้คอยเฝ้าดู เรียนรู้บรรเลง
hâi koi fâo doo rian róo ban-layng
to watch and learn to make music from
เขาทั้งฉลาดและเก่ง
kăo táng chà-làat láe gèng
He’s both smart and talented
เก๊ง เก่ง เก๊ง เก่ง
gáyng gèng gáyng gèng
So talented!
เป็นครูเพลงในดวงใจ
bpen kroo playng nai duang jai
He’s a song teacher in my heart
และมีนิสัยขบถ (ขบถ)
láe mee ní-săi kà-bòt ( kà-bòt )
And has the habits of a rebel (a rebel)
ไม่แคร์ต่อโลกทั้งใบ
mâi kae dtòr lôhk táng bai
Doesn’t care [if he has to] resist the whole world
ถ้าจอห์น เลนนอนยังไม่ตาย
tâa jon layn non yang mâi dtaai
If John Lennon wasn’t dead
คงลุกขึ้นมาแต่งเพลง
kong lúk kêun maa dtàeng playng
[he’d] probably get right up and write a song

ถ้าจอห์น เลนนอนยังไม่ตาย
tâa jon layn non yang mâi dtaai
If John Lennon wasn’t dead yet
คงลุกขึ้นมาแต่งเพลง
kong lúk kêun maa dtàeng playng
[he’d] probably get right up and write a song

ถ้าเลนินไม่สิ้นลม
tâa lay-nin mâi sîn lom
If [Vladimir] Lenin didn’t pass away
เห็นโลกสังคมนิยมวันนี้
hĕn lôhk săng-kom ní-yom wan née
[We’d] see a socialist world today
คงอยากเขกหัวตัวเองสิบที
kong yàak kàyk hŭa dtua ayng sìp tee
[We’d] probably want to bang our own heads ten times
ที่รุ่นพี่หมีขาวเจ๊งกระจาย
têe rûn pêe mĕe kăao jéng grà jaai
that our older brothers have failed
อุตส่าห์รวมพลโค่นเจ้าซาร์
ùt-sàa ruam pon kôhn jâo saa
trying to gather the power of the fallen Czar
นำชาวประชารัสเซียมีชัย
nam chaao bprà-chaa rát-sia mee chai
Bringing the Russian people to victory
เป็นผู้นำโลกคอมมิวนิสต์ใหญ่
bpen pôo nam lôhk kom-miw-nít yài
to be the leader of a big communist world
จนจีนจนใครต่อใครไล่ตาม
jon jeen jon krai dtòr krai lâi dtaam
until China, until everyone follows

ผู้นำเมืองจีน
pôo nam meuang jeen
The leader of China
ถึงกับพูดไม่ออก
tĕung gàp pôot mâi òk
doesn’t even know what to say [OR can’t say say anything]
อุตส่าห์เดินตามตรอก
ùt-sàa dern dtaam dtròk
tries to walk behind down the path
ดันไปออกตามน้ำ
dan bpai òk dtaam náam
is forced to go downstream
คอมมิวนิสต์เช้าชามเย็นชาม
kom-miw-nít cháo chaam yen chaam
Communist, morning bowl and evening bowl
สองชาม
sŏng chaam
both bowls
ไหนว่าเหยียดหยามนักทุนนิยม
năi wâa yìat yăam nák tun ní-yom
which greatly insults capitalism
ฟังเลนอน นอนอ่านเลนิน
Fang lay non non àan lay nin
Sounds like “Lennon.” Reads “Lenin”
เลนิน
lay-nin
“Lenin”

กลิ่นกัญชาลอยมาตามลม
glìn gan-chaa loi maa dtaam lom
The aroma of maraijuana floats along the breeze
นั่นเขาบ๊อบมาเลย์นิยม
nân kăo bóp maa lây ní-yom
Bob Marley is  popular
จ๊อบทูดูยืนกินกล้วยแก้มตุ่ย
Job2Do yeun gin glûay gâem dtùi
Job2Do stands eating a banana with puffy cheeks*
นั่นเขาบ๊อบมาเลย์นิยม
nân kăo bóp maa lây ní-yom
Bob Marley is popular
จ๊อบทูดูยืนกินกล้วยแก้มตุ่ย
Job2Do yeun gin glûay gâem dtùi
Job2Do stands eating a banana with puffy cheeks*
นี่ถ้าพี่จ้อนแกยังไม่ตาย
nêe tâa pêe jôn gae yang mâi dtaai
[All] this if you, Older Brother John, didn’t die
เชื่อใจได้เลย เล้ย..
chêua jai dâai loie lóie . . .
Beleive me, . . .
ไม่เคยเห็นจ้อนนอนเล่น
mâi koie hĕn jôn non lên
I never saw John Lennon rest [or give up the cause].**

*Job2Do is a Thai reggae singer.

**This is a pun with the name “John Lennon” flipped around to be “John Non-len” which in Thai means “John rests leisurely” or “John takes a break.”]

World

By ยืนยง โอภากุล Yuenyong Opakul, aka แอ๊ด คาราบาว Aed Carabao
Album: World Folk Zen (1991)
This album is HIGHLY RECOMMENDED. BUY IT HERE from eThaiCD, where you can shop in English.

Note: This song was written using both English and Thai, with the English part almost a direct translation of the Thai part. Therefore I won’t translate it. I just want to make you aware of it.The Farang in the video is American “Todd Tongdee,” (real name Tomas James Lavelle), who wrote and sang the English lines for four songs in World Fold Zen that have English. I suspect it was Aed who wrote his part first. Also, based on the Thai (not to mention their hand motions), the English part means “We can hold this World, together” (with a comma) or “Together, we can hold this World.” Below I will post a translation of the patter in the middle of this song (which still needs to be checked).

https://www.youtube.com/watch?v=x1iGhvo0w0g

At the beginning Todd is trying to thank whoever arranged the event and is asking who arranged the event. The patter in the middle of the song:

Todd says: P’Aed, when you look . ..  . As for me today, looking at the future, all this, how do you think it is (well? not well?)? Myself, I just don’t know.

Aed: I have hope, the way I see it, that one day and today slowly, little by little, we can safely entrust this world to our friends, everyone that comes here. It’s a great honor to have received. It’s not mine. It’s our friend’s, each and every person. Its Todd’s. Todd already came took off his clothes and played in the water. He came [here] until he had the knowledge to write songs [that captured?] the essence of the town. I stood there and listened. He spoke of the cliff, of the river, of the forest, of the mountain, of love, which [he] connected to once. I think all the friends here will have understanding like Todd. Understand that rice is owned by the world; rice isn’t owned by America.* Rice is the world’s. Just like all of us are the world’s–same thing.

[Then Aed makes a joke that the guitar player wants him to hurry up and finish the song.]

Todd: Thank you to Aed, Ut, and the people who arranged this event. Thank you Baby. Thanks to the world that gave me life. And thank you to everyone who knows/understands the Earth.

Aed: Thank you, George [?].

 

*There is an ongoing complaint through several Carabao songs that American claims to own the rights to a genetically engineered variety of rice grown in Thailand.

เสกไม่ได้ Sek Mai Dai (Sek, No You Can’t)

By แอ๊ด คาราบาว Aed Carabao

Note: Sek Loso has just released a new album, which contains the song “Aed Carabao” (“แอ๊ด คาราบาว”), a tribute he wrote a little over a year ago.
sekpart2jpeg
In the song, Sek praises Aed Carabao profusely for sticking by him [after Sek came out of drug rehab] and for being the King of Sam-Cha music in Thailand. The song “Aed Carabao,” with my translation is now posted HERE at my friend Tahmnong’s amazing Thai music translation site Duangdutjai. The song “Aed Carabao” is by no means the best song on that album. Check out Tahmnong’s review of
Sek Loso Part 2 HERE and click through to the songs highlighted. I think she and I are in agreement that the album as a whole is much better than the example of this particular song. My favorite thing about Sek Loso’s song “Aed Carabao” is that it put Aed on the spot and set him up for this awesome reply–a song about Sek–two weeks later [the YouTube below.] So this is a playful exchange between the two artists that unfolded originally on Facebook and YouTube in the weeks just before the 2014 coup. The title of Aed’s song just says “Sek Can’t,” but I read it as, “Sek, you can’t beat me at this game.”  In this song, it is important to know that the name “Sek” means “Magic.”

English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

เดินมาถูกทาง มาถูกใจ ที่ผิดก็แล้วๆ ไป
dern maa tòok taang maa tòok jai têe pìt gôr láew láew bpai
[We] walked down each path with all our heart. Whatever was wrong, it’s over now.
ไม่ว่ากัน ไม่โกรธกัน เป็นพวกกัน
mâi wâa gan mâi gròht gan bpen pûak gan
We don’t talk bad about each other, don’t get mad at each other
เป็นพี่เป็นน้องรักกัน คอยห่วงใย
bpen pêe bpen nóng rák gan koi hùang yai
Are brothers, LOVE! each other, worry and look out for [each other]
คอยตักเตือน คอยติชม ถามไถ่
koi dtàk dteuan koi dtì chom tăam tài
advise, warn, [and] inquire after [each other]

มันไม่ง่ายเลย ไม่สเบย ไม่เหมือนที่เราคุ้นเคย
man mâi ngâai loie mâi sà-boie mâi mĕuan têe rao kún koie
It’s not easy. It’s not comfortable. It’s not like we’re already used to
ทั้งกดดัน ทั้งบีบคัน ขึ้นสวรรค์หรือลงนรกหมกไหม้
táng gòt dan táng bèep kan kêun sà-wăn rĕu long ná-rók mòk mâi
[One feels] both suppressed and oppressed. [We] go up to heaven or down to hell . . .
ให้แลกเอา นะหนุ่มสาว เป็นร๊อกสตาร์เมืองไทย
hâi lâek ao ná nùm săao  bpen reu òk sà-dtâa meuang tai
So you want to swap [places], young people, [and] be rock stars of Thailand?

เสกสรร สุขพิมาย คือลูกผู้ชายมีฝีมือ
sàyk săn sùk-pí-maai keu lôok pôo chaai mee fĕe meu
Seksan Sukpimai is a guy who has skills
เสกสรร สุขพิมาย แต่เสกไม่ได้ดังตั้งชื่อ
sàyk săn sùk-pí-maai dtàe sàyk mâi dâai dang dtâng chêu
Seksan Sukpimai. But Sek didn’t get them as his name [meaning “by magic”]*
เสกยังต้องหมั่นฝึกปรือ ใครรึเสกได้ในวันเดียว
sàyk yang dtông màn fèuk bpreu krai réu sàyk dâai nai wan dieow
Sek still must practice. Who can conjure them in just one day?

เดินมาถูกทาง มาถูกซอย ที่มาเป็นเสกโลโซ
dern maa tòok taang maa tòok soi têe maa bpen sàyk loh soh
Walked down the correct path, the correct street to be Sek Loso
ผู้โด่งดัง ไม่ผิดหวัง แม้พลาดพลั้ง ช่างหัวมันเถอะ
pôo dòhng dang mâi pìt wăng máe plâat-pláng châang hŭa man tùh
A famous person, not disappointed, even [if he] messes up, . . well, f*ck it!*
น้องเอยพี่ก็เคยยิ่งกว่าน้อง ร้องรำทำเพลงดีที่สุด
nóng oie pêe gôr koie yîng gwàa nóng róng ram tam playng dee têe sùt
Younger Brother, I also used to, better than you, sing, dance and make songs really, really well.

SOLO

เสกสรร สุขพิมาย คือลูกผู้ชายมีฝีมือ
sàyk săn sùk-pí-maai keu lôok pôo chaai mee fĕe meu
Seksan Sukpimai is a guy who has skills
เสกสรร สุขพิมาย แต่เสกไม่ได้ดังตั้งชื่อ
sàyk săn sùk-pí-maai dtàe sàyk mâi dâai dang dtâng chêu
Seksan Sukpimai. But Sek didn’t get them as his name [meaning “by magic”]*
เสกยังต้องหมั่นฝึกปรือ หรือใครเสกได้ในวันเดียว
sàyk yang dtông màn fèuk bpreu rĕu krai sàyk dâai nai wan dieow
Sek still has to train to get them. So who can conjure [them] in one day?

เดินมาถูกทาง มาถูกซอย ที่มาเป็นเสกโลโซ
dern maa tòok taang maa tòok soi têe maa bpen sàyk loh soh
[He] walked down the correct road, the correct street to be Sek Loso
ผู้โด่งดัง ไม่ผิดหวัง แม้พลาดพลั้ง ช่างหัวมันเถอะ
pôo dòhng dang mâi pìt wăng máe plâat-pláng châang hŭa man tùh
A famous person, not disappointed, even [if he] messes up, . . . well, f*ck it!**
น้องเอยพี่ก็เคยยิ่งกว่าน้อง ร้องรำทำเพลงดีที่สุด
nóng oie pêe gôr koie yîng gwàa nóng róng ram tam playng dee têe sùt
Younger brother, I also used to, better than you, sing dance and make songs really, really well.

แม้พลาดพลั้งก็ช่างมันเถอะ
máe plâat-pláng gôr châang man tùh
Even if there’s a mistake . . . well, f*ck it!**
น้องเอยพี่ก็เคยยิ่งกว่าน้อง
nóng oie pêe gôr koie yîng gwàa nóng
Younger Brother, I also used to, even better than you
ร้องรำทำเพลงดีที่สุด…
róng ram tam playng dee têe sùt …
sing, dance, and make songs really, really well.

**Not necessarily that strong, but it falls somewhere between “Let it go,” “Who frick’n cares?!” and “F*ck it”

เพื่อประเทศไทย (Peua Prathet Thai) For Thailand

By Sek Loso, featuring Aed Carabao, Khan Thaitanium, and other artists
English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

NOTE: This song came out as whistleblower protests started, leading to the 2014 coup (I posted a translation around 12-28-13). This is not strictly speaking a Carabao song, but Aed Carabao sings the opening lines. I post it as a record of where people stood leading up to the coup:

Aed Carabao sings:

ทะเลาะกันไปได้อะไรขึ้นมา หรือคิดแค่ว่าจะเอาชนะท่าเดียว
tá-lór gan bpai dâai a-rai kêun maa rĕu kít kâe wâa jà ao chá-ná tâa dieow
You can split up whatever happens or think only of winning
ไม่แคร์ใครไม่ใส่ใจแลเหลียว บ้างเลย ใครจะเป็นอย่างไร
mâi kae krai mâi sài jai lae lĭeow bâang loie krai jà bpen yàang rai
Not caring about anyone, not paying attention to how people will be [as a result].

Someone else sings:

คิดต่างกันอยู่ด้วยกันได้ไหม มีสิทธิ์อะไรจะแบ่งไทยเป็นสอง
kít dtàang gan yòo dûay gan dâai măi ท mee sìt a-rai jà bàeng tai bpen sŏng
Can you think differently [but] live together? What right do you have to divide Thais into two?
หรือจะรอให้น้ำตานอง หรืออย่างไร ถึงทำอย่างนี้
rĕu jà ror hâi nám dtaa nong rĕu yàang rai tĕung tam yàang née
[So] you will wait for the flood of tears or whatever, to the point of doing this?!

Sek Loso:

รักกัน รักกัน รักกัน ดีกว่าไหม สามัคคีกันดีกันดีกว่าไหม
rák gan rák gan rák gan dee gwàa măi săa-mák-kee gan dee gan dee gwàa măi
Love each other, love each other, love each other! Wouldn’t that be better? Unite! Reconcile! Wouldn’t that be better?
ร่วมมือร่วมใจเพื่อประเทศไทย ไทย ไทย
rûam meu rûam jai pêua bprà-tâyt tai tai tai
Join hands, join hearts for Thailand, Thailand, Thailand!

Someone else:

เหลืองหรือแดงก็ไทยทั้งนั้น รบรากันไม่มีจุดหมาย
lĕuang rĕu daeng gôr tai táng nán róp raa gan mâi mee jùt măai
Red or yellow, [we] are also all Thais. There is no purpose in fighting each other.
ชนะบนซากปรักหักพังของชาติแล้วไง หรือพอใจอย่างนั้น
chá-ná bon sâak bpà-ràk hàk-pang kŏng châat láew ngai rĕu por jai yàang nán
To win on top of the ruins of the nation, [and] so what! Or are you OK with that?

Someone else:

พ่อมองดูเกรงใจบ้างไหม แม่มองดูเกรงใจบ้างไหม
pôr mong doo grayng jai bâang măi mâe mong doo grayng jai bâang măi
Does father look out feeling greng jai (afraid to offend somehow)? Does mother look out feeling greng jai (afraid to offend somehow)?*
พี่มองดูเกรงใจบ้างไหมเจ้านาย รวยไหมครับพี่น้อง
pêe mong doo grayng jai bâang măi jâo naai ruay măi kráp pêe nóng
Does older sibling look out feeling greng jai (afraid to offend somehow)?* Is the boss rich, brothers and sisters?

Many sing together:

รักกัน รักกัน รักกัน ดีกว่าไหม สามัคคีกันดีกันดีกว่าไหม
rák gan rák gan rák gan dee gwàa măi săa-mák-kee gan dee gan dee gwàa măi
Would[n’t] it be better to love each other? Would[n’t] it be better to unite and reconcile?
ร่วมมือร่วมใจเพื่อประเทศไทย ไทย ไทย
rûam meu rûam jai pêua bprà-tâyt tai tai tai
Join hands, join hearts for Thailand!

Khan? Thaitanium:

เลือดเนื้อไทย ชาติเชื้อไทย แล้วพวกเราจะฆ่าฟันกันไปทำไม
lêuat-néua-tai châat-chéua-tai ท láew pûak rao jà kâa fan gan bpai tam-mai
Thai flesh and blood. Thai nation. So why would we all go kill each other?
ยืนตรงเดะ ธงไตรรงเดะ แผ่นดินลุกเป็นไฟเดี๋ยวก็ล้มเดะ
yeun-dtrong-dè tong-dtrai-rong-dè pàen din lúk bpen fai dĭeow gôr lóm-dè
Stand right here [at?] the tri-color flag. The country bursts into flame in a moment and passes away.
น้ำตาคนไทยมันต้องหลั่งไหล แต่ทำไมซึนามิเราไม่หวั่นไหว
nám dtaa kon tai man dtông làng lăi ท dtàe tam-mai séu-naa-mí rao mâi wàn wăi
Tears of Thai people, they must flow. But why doesn’t a tsunami shake us?
ร่วมใจกัน ไม่เป็นไรกัน [the lyrics I found had something different] พี่น้องคนไทยเราไม่Fightกัน
rûam jai gan mai bpen rie gan ท pêe nóng kon tai rao mâi Fight gan
Join hearts together. Never mind, no problem between us. Brothers and sisters, Thai people don’t FIGHT together
คิดหลากหลายอย่างหลายสิ่งที่เปลี่ยนไป
kít làak lăai yàang lăai sìng têe bplìan bpai
Think of the various different things that change [over time]
ก็แต่ละคนย่อมมีมุมมองในใจที่ต่างกันออกไป
gôr dtàe lá kon yôm mee mum mong nai jai têe dtàang gan òk bpai
And each person naturally has their own differing opinion going out.
ร้อยพ่อพันแม่ชั่วดีกันแค่ไหน
rói pôr pan mâe chûa dee gan kâe năi
A hundred fathers and a thousand mothers, however much good and evil between us**
แต่เรามีพ่อแม่เดียวกันถ้าคุณได้เกิดเป็นคนไทย
dtàe rao mee pôr mâe dieow gan tâa kun dâai gèrt bpen kon tai
But we have the same parents if you were born a Thai
เก็บแรงไว้เพื่อประกาศศักดาเมื่อถึงเวลาสู้เพื่อชาติ
gèp raeng wái pêua bprà-gàat sàk-gà-daa mêua tĕung way-laa sôo pêua châat
Keep your strength stored for declaring force when it comes time to fight for the country
เขาบอกว่าไทยเรารักสงบไม่เหมือนยามรบเพื่อเอกราช
kăo bòk wâa tai rao rák sà-ngòp mâi mĕuan yaam róp pêua àyk-gà-râat
They say we Thai love peace, but it’s different when it’s time to fight for sovereignty/independence***
ปี พ.ศ.2552 แผ่นดินต้องนองน้ำตาริน
bpee por sŏr sŏng pan hâa rói hâa sìp sŏng ท pàen din dtông nong nám dtaa rin
In 2009, the land was flooded with tears [Red Shirt protests and clearing of the protesters, with many casualties]
สิ้นเสียงเพลงแห่งความขัดแย้งจงร้องเพลงชาติให้โลกได ้ยิน
sîn sĭang playng hàeng kwaam kàt yáeng jong róng playng châat hâi lôhk dâai yin
The ending music of the opposition must be to sing the National Anthem for the world to hear

Someone else:

คิดต่างกันอยู่ด้วยกันได้ไหม มีสิทธิ์อะไรจะแบ่งไทยเป็นสอง
kít dtàang gan yòo dûay gan dâai măi ท mee sìt a-rai jà bàeng tai bpen sŏng
Can you think differently from each other [but still] live together? What right do you have to divide Thailand into two?
หรือจะรอให้น้ำตานอง หรืออย่างไร ถึงทำอย่างนี้
rĕu jà ror hâi nám dtaa nong rĕu yàang rai tĕung tam yàang née
You will wait for the flood of tears, or do anything else up to and including this?

Sek Loso?:

พ่อมองดูเกรงใจบ้างไหม แม่มองดูเกรงใจบ้างไหม
pôr mong doo grayng jai bâang măi ท mâe mong doo grayng jai bâang măi
Does Father look out feeling greng jai (afraid to offend somehow)? Does Mother look out feeling greng jai (afraid to offend somehow)?
พี่มองดูเกรงใจบ้างไหมเจ้านาย รวยไหมครับพี่น้อง
pêe mong doo grayng jai bâang măi jâo naai ท ruay măi kráp pêe nóng
Does Older Sibling look out feeling greng jai (afraid to offend somehow)?* Is the boss rich, brothers and sisters?

Many together?:

รักกัน รักกัน รักกัน ดีกว่าไหม สามัคคีกันดีกันดีกว่าไหม
rák gan rák gan rák gan dee gwàa măi săa-mák-kee gan dee gan dee gwàa măi
Love each other, love each other, love each other! Wouldn’t that be better? Unite! Reconcile! Wouldn’t that be better?
ร่วมมือร่วมใจเพื่อประเทศไทย ไทย ไทย
rûam meu rûam jai pêua bprà-tâyt tai tai tai
Join hands, join hearts for Thailand, Thailand, Thailand!

ไทยแลนด์ ไทยแลนด์ ไทยแลนด์ ไทยแลนด์
tai-laen tai-laen tai-laen  tai-laen
Thailand, Thailand, Thailand, Thailand
ไทยแลนด์ ไทยแลนด์ ไทยแลนด์ ไทยแลนด์
tai-laen tai-laen tai-laen  tai-laen
Thailand, Thailand, Thailand, Thailand
ไทยแลนด์ ไทยแลนด์ ไทยแลนด์ ไทยแลนด์
tai-laen tai-laen tai-laen tai-laen
Thailand, Thailand, Thailand, Thailand
ไทยแลนด์ ไทยแลนด์ ไทยแลนด์ ไทยแลนด์
tai-laen tai-laen tai-laen tai-laen
Thailand, Thailand, Thailand, Thailand

*The word ”greng jai” ( เกรงใจ) has no equivalent in English, but it means feeling compelled (from within) to be polite. So I think the song is asking, Aren’t we putting Mother, Father, and Older Sibling in an awkward position with our fighting (such that they are afraid to take sides and say anything that might offend)?

**I don’t know what that means.

*** This point is made in the Thai National Anthem.

สามช่าคาราบาว Sam-Cha Carabao

Lyrics and Music by ยืนยง โอภากุล Yuenyong Opakul (Aed Carabao)
Album: หากหัวใจยังรักควาย Hak Hua Jai Yang Rak Kwai (If Your Heart Still Loves Buffalos) (1995)
This album, for the band’s 15th Anniversary was a comeback album and is HIGHLY RECOMMENDED. Buy it HERE at eThaiCD where you can shop in English.

Note: This song was written for the band’s 15th Anniversary. Sam-cha is of course their signature musical style.


English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

Aed sings:

อันลูกผู้ชาย ว้ลายมือนั้นคือยศ
an lôok pôo chaai wái laai meu nán keu yót
A man stores up his handwritten drafts. These are his claim to fame*
ใช้ดีดกีต้าร์
chái dèet gee-dtâa
[He] uses [them] to strum guitar
ให้เป็นโน้ตร้องเพลงแหล่
hâi bpen nóht róng playng làe
to be the notes that [he] sings
คอยปลุกคอยปล้ำ
koi bplùk koi bplâm
[To] slowly arouse, slowly struggle
กับสังคมที่ปรวนแปร
gàp săng-kom têe bpruan-bprae
with society to change
ให้พ่อให้แม่
hâi pôr hâi mâe
So father, so mother,
ให้พี่น้องได้ร้องตาม
hâi pêe nóng dâai róng dtaam
so brothers and sisters [in the community] can sing along
สมญาว่าถึกควายทุย
sŏm-yaa wâa tèuk kwaai tui
The title [of the song] is “Teuk Kwaai Tui” [“Wild Buffalo”]**
เสียงกลองเสียงขลุ่ยปลุกวิญญาณ
sĭang glong sĭang klùi bplùk win-yaan
The sound of the drums, the sound of the flute arouses the spirit
สมญาว่าถึกควายทุย
sŏm-yaa wâa tèuk kwaai tui
The title [of the song] is “Teuk Kwaai Tui” [“Wild Buffalo”]
ลำนำขับขานผู้ทุกข์เข็ญ
lam-nam kàp kăan pôo túk kĕn
The song sings [of] people’s suffering
คลายความลำเค็ญแด่กรรมกรชาวนา
klaai kwaam lam-ken dàe gam-má-gon chaao naa
[And] lightens the hardship for the peasant farmer
ดังผืนผ้าเช็ดหน้า ซับน้ำตาผู้ยากจน
dang pĕun pâa chét-nâa sáp nám dtaa pôo yâak jon
like a hankerchief absorbs the tears of a poor person

Thierry sings:

นานสิบห้าปี ผ่านพ้นมาสิบห้าฝน
naan sìp hâa bpee pàan pón maa sìp hâa fŏn
A long time, 15 years, have passed by. Fifteen rains
เรารวบรวมพล
rao rûap ruam pon
We gather forces
รวบรวบเพื่อนผองน้องพี่
rûap rûap pêuan pŏng nóng pêe
Gather friends, brothers and sisters, both older and younger
กลับมาพบกัน พบกับท่านในครั้งนี้
glàp maa póp gan póp gàp tâan nai kráng née
Come back and meet together. [We] meet with you on this occasion
ใช่ฝากผีฝากไข้
châi fàak pĕe fàak kâi
Yes, we entrust ourselves to your care
แต่ตั้งใจมาฝากเพลง
dtàe dtâng jai maa fàak playng
But we intend to come deposit this song
สมญาว่าคาราบาว
sŏm-yaa wâa kaa-raa baao
The name is Carabao
บัวลอยเจ้าเก่าเขามาเอง
bua loi jâo gào kăo maa ayng
Bua Loy, the original, he himself comes
สมญาว่าคาราบาว
sŏm-yaa wâa kaa-raa baao
The name is Carabao
มะโหนกหำน้อยลูกชาวนา
má nòhk hăm nói lôok chaao naa
Manohk, “Little Weenie,” the son of a farmer***
ฮาร์ดร๊อคช่าๆๆา ลีลาครื้นเครง
hâat-rók châa châa châa lee-laa kréun kay rong
Hard rock, cha cha cha, cheerful/boisterous style
คารวะด้วยบทเพลงสามช่าคาราบาว
kaa-rá-wá dûay bòt playng săam châa kaa-raa baao
Show respect for the Carabao sam-cha song****

มาๆ มาเริงระบำ สามช่าคาราบาว
maa maa rerng rá-bam săam châa kaa-raa baao
Come, come dance, lively/cheerfully [to] Carabao sam-cha
มาๆ มาเริงระบำ สามช่าคาราบาว
maa maa rerng rá-bam săam châa kaa-raa baao
Come, come dance, lively/cheerfully [to] Carabao sam-cha
มาๆ มาเริงระบำ สามช่าคาราบาว
maa maa rerng rá-bam săam châa kaa-raa baao
Come, come dance, lively/cheerfully [to] Carabao samcha
มาๆ มาเริงระบำ สามช่าคาราบาว
maa maa rerng rá-bam săam châa kaa-raa baao
Come, come dance, lively/cheerfully [to] Carabao sam-cha

Aed sings:

คนเราบางที มีชีวิตคล้ายละคร
kon rao baang tee mee chee-wít kláai lá-kon
Us people sometimes have lives similar to a soap opera
นำมาสะท้อน ในบทเพลงเพื่อชีวิต
nam maa sà-tón nai bòt playng pêua chee-wít
Take and reflect on the lyrics for life
เป็นเพื่อนคลายเหงา
bpen pêuan klaai ngăo
[They can] be friendly company to relieve the loneliness
คอยปลุกเร้าทางความคิด
koi bplùk ráo taang kwaam kít
[And] quietly encourage us in the way [we] think
เป็นผู้ปลอบจิต และปลุกใจให้ต่อสู้
bpen pôo bplòp jìt láe bplùk jai hâi dtòr sôo
Are someone to console the heart and arouse the spirit to struggle on

2X

Lek sings:

เป็นสิบห้าปี ที่ตั้งใจให้จดจำ
bpen sìp hâa bpee têe dtâng jai hâi jòt jam
It’s 15 years that we intend to commemorate
ตราบที่สังคม ยังเหลื่อมล้ำสู้ต่อไป
dtràap têe săng-kom yang lèuam lám sôo dtòr bpai
As long as there is social inequality, we fight on
ขอร่วมเส้นทาง
kŏr rûam sên taang
Please stay together on the path
เพื่อสร้างสรรค์สังคมไทย
pêua sâang săn săng-kom tai
for creating Thai society
ให้แผ่นดินสดใส
hâi pàen din sòt săi
so that the land is fresh and bright
ฟ้ารุ่งรางสว่างเรือง
fáa rûng raang sà-wàang reuang
[And] the sky tomorrow shines brilliantly

มาๆ มาเริงระบำ สามช่าคาราบาว
maa maa rerng rá-bam săam châa kaa-raa baao
Come, come dance, lively/cheerfully [to] Carabao sam-cha

8X

[At the end of the song, where Khun Aed is just talking, he is talking about how when he was little he would run to the wat [temple] and listen when sam-cha music was performed there, and how he was really fascinated by the sam-cha (a Hispanic-influenced, northern Thai musical style.)]

*The exact translation is: “A man stores up his handwritings. That is his rank/title.”
**“ Tuk Kwai Tui” is a long running series of songs that begins in the first album and continues up through recent times. The famous song “ Bua Loy” is actually titled “Tuk Kwai Tui Pak (#) 5” and is the 5th song in the “Tuk Kwai Tui” saga. According to Thai Wikipedia there are now 10 songs in the series.***
***Manohk, or Nohk, is a main character in the saga “Tuk Kwai Tui,” and “ Manohk” is the title of the 6th song in the series. The nickname I have translated “Little Weenie,” is actually “Little Penis.” It is an affectionate name, like “Willy,” such that it can actually serve as someone’s knickname. Carabao has a whole song “Ham Tiam,” about someone with this knickname.
****Samcha is the musical style that Carabao is famous for. Sam-cha is a combination of Thai and Latin musical styles. Sam-cha actually means 3 cha’s or “cha cha cha.”

ถึกควายทุย ภาค 2 Tuk Kwai Tuey Pak 2 (Tuk, The Buffalo with Unusual Horns, Part 2)

By คาราบาว Carabao
Album: แป๊ะขายขวด Bpae Kaai Kuat (1982)

Click HERE for Tuk Kwai Tuey,” which is part 1 of the 10-part Tuk Kwai Tuey series about Tuk the Buffalo and the farmer Manohk. I’d never heard “Tuk Kwai Tuey 2” before until I googled it. CLICK HERE for Tuk Kwai Tuey 3, which is pretty cool.

เอี้ยงโครง โยงหลังควายเฒ่า
A black-collared starling stands on the back of the old buffalo
คอยเฝ้าจับแมลง…ริ้น เหลือบไร
Keeps watch catching insects . . . knats, horseflies, fleas
เจ้าเอี้ยงบินมาจากรวงรัง หนทางยังคงไม่ไกล
The starling flies here from the nest, not a long ways away
มุ่งไป…สู่ฝูง ควายที่ไถนา
Straight away . . . towards the group of buffalo that plow the field

ถึกควายทุย ลุยไถนาข้าว
Tuk, the buffalo with short twisted horns. Wading along plowing the rice field
แต่เช้า อาบเหงื่อนองท่วมท้องนา
dtàe cháo àap ngèua nong tûam tóng naa
since morning bathed in sweat which floods the paddy field
หมู่แมลง รุนล้อมตอนต่อติดหนังตา
A group of bugs swarms the eyelids
เอี้ยงไขว่คว้าจับตามอง จ้องจับกิน
The cowbird clutches on, observing intently, staring to catch and eat.

สองเพื่อนสองพันธุ์ช่วยกันทํากิน
Two friends, two species, helping each other make a living
นกเอี้ยงโผบินควายเฒ่าก้าวเดิน
The starling hovers, the old buffalo walks along.
ทุยเอ๋ยเจ้าเคยแต่ไถนาข้าว
Buffalo, oh, you only ever plowed the rice field
ทุยเจ้าทําผิดฉันใด มาจากไกลไม่อาวรณ์
Buffalo, in what way did you do anything wrong?! Coming from afar without clinging [dying abruptly]

2X

เอี้ยงเอ๋ย เจ้าเคยเลี้ยงควายเฒ่า
Starling, oh, you used to take care of the old buffalo
แดดลับเงา ควายเฒ่าจากเจ้าไปไกล
The sun disappears. The old buffalo leaves you far behind
เจ้าเอี้ยงยังคงบินค้นหา หนทางยิ่งบินยิ่งไกล
The bird still flies searching, farther and father
หนใด…ยังมีควายให้เอี้ยงโครง
Where, anywhere,. . . are there still buffalo for the starling?
ที่หนใด…ยังมีควายให้เอี้ยงเอ๋ย…
Is there somewhere . . . there are still buffalo for the starling?

Tips for Singing in Thai

Singing in Thai helps one internalize the language and learn the culture, and it motivates further language learning. There is no downside. Pick a song you love (hard or easy) and sing it for your friends! Here are some tips for singing in Thai:

1) Don’t feel bad about your mistakes. Be aware that Thai people do imperfect covers of English-language songs all the time. The band itself has some imperfect English-language songs. (Singing a song 90 percent correct is way better than not trying at all.) This is how we bridge the cultural gap(s).

2) Pay attention to the tones. These are still important when singing. Sometimes the tune follows the tone to the point that it changes the tune slightly from verse to verse. Listen and imitate.

3) Think about the meaning of what you are saying. Don’t just sing sounds. This is an important tip for singing even if you are singing in your own language.

4) When singing in Thai, if a musical phrase ends early with a word that ends in like “k” or “t”, it is OK to extend the word with the sound “nnnnnn.” Thus we get the words “rak-nnnn” (love) and “chewit-nnnn” (life) at the ends of the lines of some songs.  Listen and imitate.

5) Aed Carabao has a wide range. If you can’t hit both his highest and lowest notes in a song, jump up and down octaves.

6) Guitar cords for almost any of these songs can be found by googling the title of the song in Thai, the name of the band “คาราบาว”  and  “คอร์ด” (cords).

7) If you are really into one of the Carabao songs, google to find multiple versions of it. Most of these songs are classics that have been performed and covered in many different ways.  Your cover can likewise be creative.

Come together to sing, make music
Come together to sing, make music
Sing . . . make music [under] the the spell of Carabao songs

There is no competition in music
There is truth and dreams in music
There is music created in this world of freedom

— From “The Spell of Carabao Songs” from the first Carabao album, “The Drunken Uncle”

Learn to Speak, Read, and of course SING! in Thai

Learn Thai

Singing in Thai helps one internalize the language and learn the culture, and it motivates further language learning. There is no downside.  Pick a song you love (hard or easy) and sing it for your friends! Click HERE for tips on singing in Thai. If you are an international fan singing Carabao, send me your video, and I will post it here.

But of course, singing must be combined with other methods of language learning:

I HIGHLY recommend the following resources:

All of Benjawan Poomsan Becker‘s books are wonderful, both the “Speak Like a Thai” series and the “Thai for Beginners” through “Thai for Advanced Learners” series. Here is her author’s page at Amazon:

http://www.amazon.com/Benjawan-Poomsan-Becker/e/B001JP7YSG

Everyone with a connection to Thailand should download the Thai2English translation program. “Thai2English enables anyone to easily read, understand and translate Thai text, even with little or no knowledge of Thai grammar.” You can use it to converse with your Thai friends on facebook, or to read online articles in Thai. It is years ahead of Bing or Google Translate. The downloaded version has many cool features you don’t get with the free version.

For fast results, I highly recommend personal lessons with a professional language teacher in Thailand via skype. It is surprisingly affordable. I was taught by Kru Nok at Learn2SpeakThai. You can go there and read my testimonial for Kru Nok.

http://ressources.learn2speakthai.net/teacher-nok-testimonials/

Check out the many free resources and advice available to Thai language learners at Catherine Wentworth’s blog

WomenLearnThai.com

It is also useful to listen to Thai movies and TV shows. It so happens that Carabao has a TV series, with each separate episode based on the lyrics of a different song. 40 minutes of each episode consists of a drama related to song of the week, and most of these soap operas are excellent and shed further light on the meaning of the song. Google “Carabao The Series” or “คาราบาว เดอะซีรี่ส์” and you will find the episodes.

If you would like to also translate Thai songs into English, I describe exactly how it’s done in a post on Catherine Wentworth’s blog:

“Translating Thai Song Lyrics: How I Do It! And You Can Too!” by ME!

For the backstory on how and why I learned the language, see the post in Catherine Wentworth’s Interviewing Successful Thai Language Learners series:

Successful Thai Language Learner: Ann Norman

อเมริโกย Ameri-goy [The title is is a pun usually translated “Greedy Americans”]

by คาราบาว Carabao
Album: อเมริโกย Ameri-goy (1985)
This album is HIGHLY RECOMMENED. Buy it HERE at eThaiCD.com, where you can shop in English.

Note: Another translator, who is a native Thai fluent English speaker, has a new, suprising suggestion for the translation of “โกยลิเก”: it translates as “play action,” a term from American football! A play action is when the offense fakes a running play, but it turns out to be passing play. This makes alot of sense for the song: As the Americans try their tricks from American football in the field of international trade and business, the Thais are urged to treat this competition as a Thai kickboxing match. The notes from the album cover state that this album speaks about the American government restricting its quota of textiles coming Thailand. Also, in my own memory of that time, Thais were anxiously following the progress of a U.S Farm Bill through the US congress because higher subsidies on U.S. rice would lower the international price of rice and hurt Thai farmers. Meanwhile, I can tell you that few Americans even knew that rice was grown in Texas (I didn’t know), let alone that it was a Thai strain of rice with disputes about patents and subsidies and all the rest of the controversy [see the footnotes]. So the song is correct that the U.S. was paying no attention to the complaints coming from the countries affected by its trade policies and business practices.

English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

อเมริกา อเมริโกยลิเก อเมริกา อเมริโกย
America Ameri-goy-likay America Ameri-goy
America America does a “play action.” America Ameri-runs away [with the ball]
อเมริกา อเมริโกยลิเก อเมริกา อเมริโกย
America Ameri-goy-likay America Ameri-goy
America America does a “play action.” America America runs away

เมืองไทยกว้างใหญ่อุดม
meuang tai gwâang yài u-dom
Thailand is big, wide, and abundant
ดีสมและทรัพย์นาสวน
dee sŏm láe sáp naa sŭan
It is well suited for and wealthy in rice fields and orchards
เป็นของคนไทยทั้งมวล
bpen kŏng kon tai táng muan
the property of all the Thai people.
มาชุมมาช่วยกันดูแล
maa chum maa chûay gan doo lae
Let’s come together to tend to [the rice and resource]
อเมริกาเล่นลิเกปลูกข้าวเจ้า
a-may-rí-gaa lên lí-gay bplòok kâao jâo
America plays like they are growing rice [to get the rice patent]
คน คนรู้เรื่องข้าวจากเมืองไทย
kon kon róo rêuang kâao jàak meuang tai
Those who know about rice are from Thailand
หลอกไปแลกแจกกระดาษทําด๊อกเตอร์
lòk bpai lâek jàek grà-dàat tam dokdtêr
[America] tricks them [to do graduate studies in the US] with a paper that makes them a doctor*
ด๊อกเตอร์ ด๊อกเตอร์ ด๊อกแหมมันน่าภูมิใจ
dokdtêr dokdtêr dok hăem man nâa poom jai
“Doctor, doctor” “Doc”/”Dog”! Oh! That’s something to be proud of! **
เป็นข้าวไทยพันธุ์ทางกลางเท็กซัส
bpen kâao tai pan taang glaang ték-sát
It’s a hybrid Thai rice in the the middle of Texas
อเมริกาโยนหมัดควํ่าไทยลงได้
a-may-rí-gaa yohn màt kwâm tai long dâai
America throws a punch that can drop Thailand [by getting the rice patent?]
กระแทกพุงยุ้งฉางข้าวไทยกระเพื่อม
grà-tâek pung yúng chăang kâao tai grà-pêuam
Hits the belly, the storehouse of Thai rice heaves,
จนชาวนาสั่นสะเทือนพลัดตกหลังควาย
jon chaao naa sàn sà-teuan plát dtòk lăng kwaai
until the farmer shakes and falls off his buffalo

อเมริกา อเมริโกยลิเก อเมริกา อเมริโกย
America Ameri-goy-likay America Ameri-goy
America America does a “play action.” America Ameri-runs away [with the ball]
อเมริกา อเมริโกยลิเก อเมริกา อเมริโกย
America Ameri-goy-likay America Ameri-goy
America America does a “play action.” America America runs away

เมืองไทยกว้างใหญ่อุดม
meuang tai gwâang yài u-dom
Thailand is big, wide, and abundant
ดีสมและทรัพย์นาสวน
dee sŏm láe sáp naa sŭan
It is well suited for and wealthy in rice fields and orchards,
เป็นของคนไทยทั้งมวล
bpen kŏng kon tai táng muan
the property of all the Thai people,
มาชุมมาช่วยกันดูแล
maa chum maa chûay gan doo lae
who come together to tend to [the rice]

อเมริกาเล่นลิเกขุดแร่ธาตุ
a-may-rí-gaa lên lí-gay kùt râe tâat
America does a “play action” [trick] in drilling for petroleum
อย่างแก๊สก๊าซธรรมชาติกลางอ่าวไทย
yàang gáet gáat tam-má-châat glaang àao tai
Like natural gas from the middle of the Gulf of Thailand
ว่าโชติช่วงชัชวาลบานเบ้อเร่อเท่อ
wâa chôht-chûang chát-waan baan bêr-rêr têr
That huge bright glow
ใครฉลาดใครเซ่อใครต้มใคร
krai chà-làat krai sêr krai dtôm krai
Who is smart, who is stupid, who rips off who?
แก๊สก๊าซของใหม่ไทยไม่ถนัด
gáet gáat kŏng mài tai mâi tà-nàt
Gas, gas! New things! Thais have no knowledge.
ถ้าโค่นป่าเผาถ่านมาพอฟัดกันไหว
tâa kôhn bpàa păo tàan maa por fát gan wăi
When it comes to knocking down the forest and burning it to charchoal, we’re experts.

อเมริกาโดดทิ่มไทยได้สองต่อ
a-may-rí-gaa dòht tîm tai dâai sŏng dtòr
Only America defeats Thailand two times in a row
มีปลายนวมติดคอฉันจะพูดได้อย่างไง
mee bplaai nuam dtìt kor chăn jà pôot dâai yàang ngai
If you have tip of the glove [kickbacks] choking one’s throat, how are you going to speak out?****
ศึกข้าวเจ้าชิงแชมป์เปี้ยนโลก
sèuk kâao jâo ching chaem-bpîan lôhk
Competing for world champion in the rice war!

ไทยถูกชกลงไปนอนนับสิบ
tai tòok chók long bpai non náp sìp
In the boxing match, Thailand is down, laying for 10 counts
ศึกแร่ธาตุชิงแชมป์เปี้ยนโลก
sèuk râe tâat ching chaem-bpîan lôhk
Competing for world champion in the battle for minerals!
ไทยถูกชกแพ้ ที .เค.โอ.
tai tòok chók páe tee kay oh
In the boxing match, Thailand is defeated by a T.K.O. [technical knock out]

อเมริกา อเมริโกยลิเก อเมริกา อเมริโกย
America Ameri-goy-likay America Ameri-goy
America America does a “play action.” America Ameri-runs away [with the ball]
อเมริกา อเมริโกยลิเก อเมริกา อเมริโกย
America Ameri-goy-likay America Ameri-goy
America America does a “play action.” America America runs away

อเมรีกาเล่นลิเกแก้ผ้าผ่อน
a-may ree-gaa lên lí-gay gâe pâa pòn
America’s “play action” is nakedly obvious
ฉันทนาเดือดร้อนใครสนใจ
Chan tan-na duet ron
chăn tá-naa dèuat rón krai sŏn jai
[If] Chantana [a textile worker] is distressed, who pays attention?***
ทั้งสิ่งทอไหมไทยรวมทั้งผ้าดิบ
táng sìng tor măi tai ruam táng pâa dìp
Clothing, thai silk, and calico
บีบเสียจนหน้าเขียวเสียวตับไต
bèep sĭa jon nâa kĭeow sĭeow dtàp dtai
Squeezed until the face is green, feeling a sharp pain in the liver and kidney,
ไทยต้องเลิกขายผ้าเอาหน้ารอด
tai dtông lêrk kăai pâa ao nâa rôt
Thailand must give up selling textiles in order to save face
อย่าหวังแต่คิดสวมกอดเขาเพื่อลี้ภัย
yàa wăng dtàe kít sŭam gòt kăo pêua lée pai
Don’t hope, or even think to hug him [to beg] for escape
เป็นคนไทยมวยไทยเรายังเป็นต่อ
bpen kon tai muay tai rao yang bpen dtòr
You are Thai! Our muay Thai can still prevail!
เขาไม่ใช่พันธุ์แม่พันธุ์พ่อกลัวญาติเขาทำไม
kăo mâi châi pan mâe pan pôr glua yâat kăo tam-mai
They are not our parents. Why be scared of them?

spoken:

(อย่าไปกง อย่าไปกลัว)
(yàa bpai gong yàa bpai glua)
(Don’t leave the ring! Don’t be scared!)

ศึกฉันทนาชิงแชมป์เปี้ยนโลก
sèuk chăntana chíng chaem-bpîan lôhk
Fighter Chantana competes for Champion of the World!***
ส่งผู้ใหญ่ไปชกเพื่อคนไทย
sòng pôo yài bpai chók pêua kon tai
Send an adult to box for Thai people
ให้เป็นมวยมิใช่มวยล้ม
hâi bpen muay mí châi muay lóm
For a good fight. Not a fix.

มวยไทย ไทยนิยม
muay tai ท tai-ní-yom
Muay Thai, Thais admire
อเมริโกย แน่บกลับไป
a-may-rí-goi nâep glàp bpai
Ameri-run-away, retreats back.

*This is an accusation that many Thai people agree on: That the US unfairly obtained a patent on Thai rice by inviting Thais to study and do their research here.
** With a Thai pronunciation, the words “doc” and “dog” sound the same [because these ending constants are unaspirated]; so it’s a pun.
*** Chantana is a character from a song “ฉันทนาที่รัก” (“Darling Chantana”) and she is a worker in a textile factory.
**** Another translator explains that the phrase “เดิมพันติดปลายนวม” [literally, the wager attached to the glove] is idiomatic and refers to the amount of money that both sides agree to wager on a boxing match. These days ติดปลายนวม [attached to the glove] (without เดิมพัน) is used to mean “an thing or condition attached to a particular event.” From the context, we can guess that “kickbacks” are the attached things/condition that makes one unable to speak out publicly.

รอยไถแปร Roi Tai Bprae “Plowing over Old Furrows”

Background of this song as a Carabao song: This song is an older song, not original to Carabao. It became an important “Carabao song” after a famous incident in 1985. At one of the very earliest concerts, right after their song “Made in Thailand” turned the young band into superstars, the crowd was huge and arrived hours early. The crowd was out of control all through the concert, pushing each other, pushing against the stage, and throwing things at each other. More seriously, many people had climbed up on some tall, old bleachers that were supposed to be no longer in use. The crowd was warned multiple time to get off the bleachers because they the bleachers might collapse, but they weren’t responding to these warnings. So three songs early, the police ended the concert, shouting at the crowd to leave slowly so no one would get hurt. The crowd would miss the biggest songs they came to hear. The band obediently started packing up and Khun Aed spontaneously grabbed a mic and told the crowd that if they would start walking away slowly, he would sing them a song as they left. And he sang this song with no instruments, just a lullaby to the crowd, interrupting himself to urge the crowd to keep on walking.  And it worked. The crowd calmed and no one was killed or seriously hurt that night in a very dangerous situation. This incident struck many, including myself when I discovered it at the end of the concert CD, as a complelely magical moment.

Translation note: The title actually means the “altered furrows” which I changed to “Plowing over Old Furrows.” The song is about a male farmer abandoned by his girl friend or wife. He is missing the woman as he sees the farming tools he used last year and the last year’s furrows he carved. The title รอยไถแปร (altered furrows) metaphorically means the woman’s love has changed. In other words, the woman left him. รอยไถเก่า (old furrows) refers to the man. รอยไถใหม่ (new furrows) refers to the woman’s new lover.

tûng naa daen née mâi mee kwaam măai
It’s come to where this land has no significance
เหลือเพียงกลิ่นโคลนสาบควาย
lĕua piang glìn koh lon sàap kwaai
All that’s left is the smell of musty mud and buffalo
เห็นซาก คันไถแล้วเศร้า
hĕn sâak kan tăi láew sâo
I see the remains of the plow and feel sad
เห็นนาที่ร้าง นั้นมีแต่ฟาง แทนรวงข้าว
hĕn naa têe ráang nán mee dtàe faang taen ruang kâao
[I] see this deserted field, which has only straw instead of ears of rice
เห็นเคียวที่เกี่ยว เหน็บติดเสา
hĕn kieow têe gìeow nèp dtìt săo
I see the scythe that harvested, hanging from a post
เล่นเอาใจเรา สะท้อน
lên ao jai rao sà-tón
Which makes me feel sad.*

…ทุ่งนาแดนนี้ ข้าเคยไถทำ
… tûng naa daen née kâa koie tăi tam
This field, this land that I once worked
สองมือ ข้าเคย หว่านดำ
sŏng meu kâa koie wàan dam
[My] two hands used to sow and transplant rice seedlings**
ฤดู ฝนพร่ำ หน้าก่อน
réu-doo fŏn prâm nâa gòn
in the previous rainy season
แต่มาปีนี้ ฤดี ข้าแสนจะสะท้อน
dtàe maa bpee née réu-dee kâa săen jà sà-tón
But this season, I feel so sorry [for myself]
เพราะมา ไร้คู่ กอดเคียงหมอน
prór maa rái kôo gòt kiang mŏn
Because I’m without my partner. I hug my pillow beside me.
ทิ้งให้เรานอน ระกำ
tíng hâi rao non rá-gam
[If I] toss it, I have broken sleep.

รอย ไถเอย ข้าเคยไถถาก
roi tăi oie kâa koie tăi tàak
Oh the furrows that I once carved [metaphorically their love]
เดี๋ยวนี้ เจ้ามา คิดจาก
dĭeow née jâo maa kít jàak
Now you have thought to leave
ฝากให้ เป็นรอย ไถช้ำ
fàak hâi bpen roi tăi chám
leaving [me] with old furrows bruised and broken
เปลี่ยนรอย ไถใหม่
bplìan roi tăi mài
changing to new furrows [the woman’s new lover]
ทิ้งรอย ไถเก่า ระกำ
tíng roi tăi gào rá-gam
The old marks left to a sorry state
อกใคร ใครบ้าง ไม่ช้ำ
òk krai krai bâang mâi chám
Whose heart wouldn’t hurt
เมื่อยาม เห็นรอย ไถแปร
mêua yaam hĕn roi tăi bprae
when seeing the furrows change?

ทุ่งนาแดนนี้ คงร้างไปอีกนาน
tûng naa daen née kong ráang bpai èek naan
So it seems this land will probably be left deserted for a long time
ข้าเอง ก็เหลือ จะทาน
kâa ayng gôr lĕua jà taan
I myself can’t endure it***
เพราะมัน แสนสุด จะแก้
prór man săen sùt jà gâe
because it is very difficult to mend.
หมดกำลังใจ แล้วเรียมเอ๋ยข้า คงตายแน่
mòt gam-lang jai láew riam ŏie kâa kong dtaai nâe
I’m worn out now, my love; I will surely die.****
จะไถไปอีก ก็กลัวแพ้
jà tăi bpai èek gôr glua páe
[If] I keep plowing, I’m afraid of failing [being abandoned again]
เพราะรอยมันแปร เสียแล้ว เรียมเอย
prór roi man bprae sĭa láew riam oie
Because the furrows are all run down now. Oh me!

Last verse 2X

*สะท้อนใจ = สะเทือนใจ, which is feeling sad, and more specifically a sad, touching feeling
**ดำ is short for ดำนา which is to transplant rice seedlings.
***ทาน = ต้านทาน (resist, stand,bear) or ทนทาน (endure)
****เรียม = the woman he loves

ทินเนอร์ Tinner (Paint Thinner)

By ยืนยง โอภากุล Yeunyong Opakul, aka แอ๊ด คาราบาว Add Carabao
Album: ท ทหารอดทน Taw Tahaan Ot Ton (The Persevering Soldier) (1983)

This album is highly recommended. BUY IT AT eThaiCD, where you can shop in English.

English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

*เด็กชายคนนั้นดูหงอยเหงา
dèk chaai kon nán doo ngŏi ngăo
That boy looks lonesome
ในมือของเขามีทินเนอร์
nai meu kŏng kăo mee tin-ner
In his hand is paint thinner
เด็กหญิงคนนั้นดูซึมเซา
dèk yĭng kon nán doo seum sao
That girl looks dull and drowsy
ทั้งเธอและเขาดมทินเนอร์
táng ter láe kăo dom tin-ner
The two of them are sniffing paint thinner
ฉันผ่านไปพบประสบเจอ
chăn pàan bpai póp bprà-sòp jer
I run across them
จึงรํ่าร้องบอกเธอถึงอันตราย
jeung râm róng bòk ter tĕung an-dtà-raai
and so warn them about the danger

ดวงตะวันฉายแสงสดใส
duang dtà-wan chăai săeng sòt săi
The sun shines brightly (in the morning)*
เขาสะบัดผิวกายบิดแขนขาไหล่
kăo sà-bàt pĭw gaai bìt kăen kăa lài
They shake themselves and stretch their legs and arms
ที่ซึมเซาเมาพับหลับไป
têe seum sao mao páp làp bpai
trying to drag themselves out of intoxication
หลังจากดมลมร้าย…เขารุมล้อม
lăng jàak dom lom ráai … kăo rum lóm
after smelling the fumes . . . that they crowd around
หวังมอมดวงจิตดวงใจให้เหนือความวุ่นวาย..ในสังคม
wăng mom duang jìt duang jai hâi nĕua kwaam wûn waai .. nai săng-kom
with hopes to intoxicate the heart and mind to get over the chaos … in society
ใครชมอย่าสมนํ้าหน้า
krai chom yàa sŏm naam nâa
Whoever is watching don’t [say] “serves them right”
ผ่านมาอย่าให้ร้ายเขา
pàan maa yàa hâi ráai kăo
[If you] pass by don’t blame them
ไถ่ถามเหตุผลกลเมา
tài tăam hàyt pŏn gon mao
Inquire the reason for this method of getting high
ว่าหมองเศร้าสิ่งใดจึงใช้ดม…จึงใช้ดม
wâa mŏng sâo sìng dai jeung chái dom … jeung chái dom
Say, “What makes you so sad that you use and inhale? . . . that you use and inhale?”

*เด็กชายคนนั้นดูหงอยเหงา
dèk chaai kon nán doo ngŏi ngăo
That boy looks lonesome
ในมือของเขามีทินเนอร์
nai meu kŏng kăo mee tin-ner
In his hand is [paint] thinner
เด็กหญิงคนนั้นดูซึมเซา
dèk yĭng kon nán doo seum sao
That girl looks dull and drowsy
ทั้งเธอและเขาดมทินเนอร์
táng ter láe kăo dom tin-ner
The two of them are sniffing [paint] thinner
ฉันผ่านไปพบประสบเจอ
chăn pàan bpai póp bprà-sòp jer
I run across them
จึงรํ่าร้องบอกเธอถึงอันตราย
jeung râm róng bòk ter tĕung an-dtà-raai
and so warn them about the danger

คุณจะเสพสิ่งใดไม่ว่า
kun jà sàyp sìng dai mâi wâa
You will partake of anything and not mind
คุณจะขายจะค้าสิ่งใดไม่สน
kun jà kăai jà káa sìng dai mâi sŏn
You will sell, will trade anything and not care
ย่างก้าวของเยาวชน ทุกคนมีสิทธิ์ติดยา
yâang gâao kŏng yao-wá-chon túk kon mee sìt dtìt yaa
In this phase of youth, everyone has an opportunity to become drug addicted
ปัญหาอยู่ที่จิตใจก้าวหนึ่งผิดไปก้าวใหม่อีกหน
bpan-hăa yòo têe jìt jai gâao nèung pìt bpai gâao mài èek hŏn
The problem is psychological. If one step is wrong, walk on to another place.
งดเสพงดได้ด้วยตน
ngót sàyp ngót dâai dûay dton
You can stop using, stop by yourself
หลุดพ้นเย้ยคนนินทา
lùt pón yóie kon nin-taa
Get free from the people who gossip
คือคนละที่เดินลุยหน้า
keu kon-lá têe dern lui nâa
It’s up to each person to keep pressing forward
ผ่านมาไว้เป็นบทเรียน…เป็นบทเรียน
pàan maa wái bpen bòt rian … bpen bòt rian
What is passed and stored away is a lesson . . . is a lesson

*Refrain 4X

*ดวงตะวันฉายแสงสดใส literally means “The sun shines brightly” but refers to “in the morning”

เวลา Waylaa (Time)

by ปรีชา ชนะภัย Peecha Chanpai, aka เล็ก คาราบาว Lek Carabao
Album: ท ทหารอดทน Taw Tahaan Ot Ton (The Persevering Soldier) (1983)
THIS ALBUM IS HIGHLY RECOMMENDED BUY IT HERE

This song starts with 16 seconds of ticking . . . :

English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

ยามเย็น เมฆลอย
yaam yen mâyk loi
In the evening a cloud floats
คล้อยเคลื่อน
klói klêuan
along
ตะวัน เดือนเลื่อนลอย
dtà-wan deuan lêuan loi
The sun and moon slide
คล้อยต่ำ
klói dtàm
lower.
..หลบลับขอบฟ้า
.. lòp láp kòp fáa
Duck and hide [beneath] the horizon
เวลาล่วง เลย
way-laa lûang loie
Time moves on ahead
เหตุเพราะโลกหมุน
hàyt prór lôhk mŭn
because the world revolves
ไม่หยุดนิ่ง เฉย
mâi yùt nîng chŏie
It’s not motionless, and still
..อันวันเวลา ย่อมผ่านพ้นไป
an wan way-laa yôm pàan pón bpai
A piece of time naturally passes on by
ลอยไป ลอยไป ไม่กลับย้อนมา
loi bpai loi bpai mâi glàp yón maa
floats away, floats away, won’t return and come back.
..เวลา เวลา ไม่เคยคอยใคร
.. way-laa way-laa mâi koie koi krai
…time, time, never waits for anyone
เวลา เวลา ไม่เคยคอยใคร
.. way-laa way-laa mâi koie koi krai
…time, time, never waits for anyone

หวนคิดสักนิด ถึงชีวิตคน
hŭan kít sàk nít tĕung chee-wít kon
Take a moment to look back over human life
สำรวจตัวตน บนวันเวลา
săm-rùat dtua dton bon wan way-laa
Review yourself through the passage of time
บกพร่องภาระ เวลาล่วงเลย
bòk prông paa-rá way-laa lûang loie
[When] you fail to do your duty, time goes on by
โธ่เอ๋ย โธ่เอ๋ย อยู่เฉยทำไม
tôh ŏie tôh ŏie yòo chŏie tam-mai
Oh come on! Why do nothing?

…อันวันเวลา ย่อมผ่านพ้นไป
an wan way-laa yôm pàan pón bpai
A piece of time naturally passes on by
ลอยไป ลอยไป ไม่กลับย้อนมา
loi bpai loi bpai mâi glàp yón maa
floats away, floats away, won’t return and come back.
..เวลา เวลา ไม่เคยคอยใคร
.. way-laa way-laa mâi koie koi krai
…time, time, never waits for anyone
เวลา เวลา ไม่เคยคอยใคร
.. way-laa way-laa mâi koie koi krai
. . . time, time, never waits for anyone


This album is highly recommended. BUY IT AT eThaiCD, where you can shop in English.

ราชาเงินผ่อน “Rachaa Ngern Pon” (King of Credit)

By คาราบาว Carabao
Album: เมดอินไทยแลนด์ Made in Thailand (1984)
Gold Version (Limited Edition) of the album Made in Thailand available; you can BUY IT HERE

Note: This song came out in 1984, when very few people owned video players, at least where I lived in Thailand. Here is a version of the song by Spoonfulz from “Carabao The Series” (The show and the album):

English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

เจียมเพราะจนเป็นคนอย่างข้า
jiam prór jon bpen kon yàang kâa
I’m humble because I’m poor.
เกิดเป็นราชาเงินผ่อนเมืองไทย
gèrt bpen raa-chaa ngern pòn meuang tai
I became a royal on the Thai installment plan

ทํางานทําเงินทําเกินเงินเดือน
tam ngaan tam ngern tam gern ngern deuan
Work, make money, do things more than the salary
เศรษฐกิจคลาดเคลื่อน เงินเดือนไม่พอใช้
sàyt-tà-gìt klâat klêuan ngern deuan mâi por chái
The economics isn’t right. My salary is insufficient for everything I need to do.

ให้เราทํางานทําแลกเงินตรา
hâi rao tam ngaan tam lâek ngern dtraa
[They] have us work in exchange for money,
แต่ต่อตีราคาตํ่ากว่าความเป็นไป
dtàe dtòr dtee raa-kaa dtam gwàa kwaam bpen bpai
but they suppress the wage lower than it should be

การค้าการขายก็มีเงินผ่อน
gaan káa gaan kăai gôr kít hâi mee ngern pòn
The businesses offer an installment plan
ดาวน์ไม่เดือดร้อนผ่อนตามสบาย
daao mâi dèuat rón pòn dtaam sà-baai
The downpayment is no trouble. I can do that comfortably.

ข้าวของเครื่องใช้ก็ซื้อได้ด้วยดาวน์
kâao kŏng krêuang chái gôr séu dâai dûay daao
All kinds of useful things,* I can buy them with a down payment
ผ่อนกันยาวๆ ดอกเบี้ยบานตะไท
pòn gan yaao yaao dòk bîa baan-dtà-tai
The installments [are stretched] over along period of time; [there is] alot of interest

ดอกทวีคูณก็หมุนเดือนชนเดือน
dòk tá-wee koon gôr mŭn deuan chon deuan
The interest multiplies, there’s no money left at the end of each month**
เขาคอยมาเตือนว่าผ่อนช้าเกินไป
kăo koi maa dteuan wâa pòn cháa gern bpai
They keep warning me of the late payments
ก็อยากจะใช้แต่สิ่งของจําเป็นเอย……
gôr yàak jà chái dtàe sìng kŏng jam bpen oie ……
and so I want to use only necessary things . . . .

ก็อยากจะใช้แต่สิ่งของจําเป็น
gôr yàak jà chái dtàe sìng kŏng jam bpen
I want to use just necessary things:
ทีวี ตู้เย็นจําเป็นต้องใช้
tee wee dtôo yen jam bpen dtông chái
The TV, the refrigerator are necessary. I must use [them].
ความสุขเล็กน้อยนี่ว่าจะถอยวีดีโอ
kwaam sùk lék nói nêe wâa jà tŏi wee dee oh
Just a little bit of happiness here. I think I’ll buy a new video player***
มาฉายดูหนังโป๊ที่กลาดเกลื่อนเมืองไทย
maa chăai doo năng bpóh têe glàat-glèuan meuang tai
to play the porn movies available all over Thailand****
ให้ลืมทุกข์โศกลืมโลกวกวน
hâi leum túk sòhk leum lôhk wók won
So [one] can forget their suffering and sadness; forget the world going round
ลืมหน้าคนบางคน ที่ชอบเอาเปรียบอยู่รํ่าไป
leum nâa kon baang kon têe chôp ao bprìap yòo ram bpai
Forget the faces of people who like to repeatedly take advantage

ดวงใจจนทนความลําบาก
duang jai jon ton kwaam lam-bàak
My heart is poor, endures difficulty
มาร้องความทุกข์ ยากได้โปรดจงเห็นใจ
maa róng kwaam túk yâak dâai bpròht jong hĕn jai
[I] come complaining about my suffering. Please empathize!

อย่าให้สินค้าแพง อย่าให้แรงงานถูก
yàa hâi sĭn káa paeng yàa hâi raeng ngaan tòok
Don’t let the cost of living go too high. Don’t let the wage go too low.
อย่าให้ใครมาผูกตลาดค้าของไทย
yàa hâi krai maa pòok dtà-làat káa kŏng tai
Don’t let anyone come monopolize the market of Thailand

อย่าให้ใครมาแย่งขนแรงไปต่างเมือง
yàa hâi krai maa yâeng kŏn raeng bpai dtàang meuang
Don’t let anyone come and snatch away our workers to a foreign country
ไปทําความรุ่งเรืองมันน่าอาย น่าอาย
bpai tam kwaam rûng reuang man nâa aai nâa aai
to go make prosperity [for that country]. It’s disgraceful!
ประเทศประไทยไม่ใช่ตะวันออกกลาง
bprà-tâyt bprà tai mâi châi dtà-wan òk glaang
Thailand isn’t the Middle East
เห็นเพื่อนไทยเดินทางแล้วใจหาย ใจหาย
hĕn pêuan tai dern taang láew jai hăai jai hăai
When [I] see a friend go there [to work], I am disappointed

ถึงฉันจะกลายเป็นราชาดาวน์ดอก
tĕung chăn jà glaai bpen raa-chaa daao dòk
Even if I become a king of credit
ฉันก็ไม่เสียใจหรอกเพราะอุดหนุนคนไทย
chăn gôr mâi sĭa jai ròk prór ùt nŭn kon tai
I won’t regret it, because [it] aids Thai people

แต่ขอให้คิดคํานึงถึงหัวอกคนจน
dtàe kŏr hâi kít kam neung tĕung hŭa òk kon jon
But please consider the heart of poor people
อย่าปล่อยให้เขาสับสน จนหมดหนทางไป
yàa bplòi hâi kăo sàp sŏn jon mòt hŏn taang bpai
Don’t let them be confused until their path is completely gone

อย่าปล่อยให้เขาวกวนไปชนคุกตะราง
yàa bplòi hâi kăo wók won bpai chon kúk dtà-raang
Don’t let them just wander around until they end up in prison
เพราะเมื่อสิ้นหนทางจะเดินหนทางใด
prór mêua sîn hŏn taang jà dern hŏn taang dai
Because when their path is cut off,they will take any path.
อันเมืองไทยใหญ่อุดมเอย……ดินดีสมเป็นนาสวน
an meuang tai yài u-dom oie …… din dee sŏm bpen naa sŭan
Thailand is large and bountiful . . .the land is good for farming
เพื่อนเอ๋ยเราชักชวนต้องช่วยกันมุ่งหมั่นทํา
pêuan ŏie rao chák chuan dtông chûay gan mûng màn tam
Friends, we want to persuade you: we must help each other to be diligent and take action.

* The phrase or word “ข้าวของเครื่องใช้” breaks down to “my things and mechanical or tool-type things I use.” The translation programs suggest “appliances” or “utensils” but it is actually broader than that corresponding more to “things we use.”
**The expression หมุนเดือนชนเดือน means the salary is just enough to cover the monthly expenses.
***ถอยรถใหม่ is slang for to buy a brand new car. Here ถอย means to buy something brand new
****In Thai you “project” or “shine” a video instead of “play” a video. The word “ฉาย” means “project” or “shine.”

 

คนไร้ค่า Khon Rai Kaa (Unworthy Person)

by  ยืนยง โอภากุล Yuenyong Opakul, aka แอ๊ด คาราบาว Aed Carabao
Album: ทุ่งฝันตะวันรอน Tung Fun Dtawan Ron (The Meadow Dreams of the Setting Sun) (2006)
English translation of lyrics (เนื้อเพลงแปลเป็นภาษาอังกฤษ):

Note: Sorry, I can’t find an official Carabao YouTube of this Top 100 song. However, here is a behind-the-scenes excerpt from Chaiyuth Limlawan of Carabao.net. Buy the newly released Gold Edition of the album, which includes all the audio from the album, plus an associated live concert on three gold-colored CDs. BUY IT HERE. There is also a beautiful version from the Carabao New Year Expo concert DVD. FYI: The New Year Expo was a Carabao convention at a hotel, which, among other activities, included 7 nights of concerts, each night on a different theme.

เก็บเอาไว้เถอะนะ
gèp ao wái tùh ná
Keep [these words] with you, OK?
ฉันมันคนไร้ค่า
chăn man kon rái kâa
Me, I’m a unworthy person,
ไม่คู่ควรกับความไว้ใจ
mâi kôo kuan gàp kwaam wái jai
not appropriate for your trust
ดอกไม้สีสดสวย
dòk máai sĕe sòt sŭay
A beautiful brightly colored flower
หอมกระจายไกลถิ่น
hŏm grà jaai glai tìn
is fragrant far across the land
แมลงบินมารุมตอมมากมาย
má-laeng bin maa rum dtom mâak maai
Many bees [insects] fly over and swarm around
ฝากความรักของฉัน
fàak kwaam rák kŏng chăn
[I] deposit my love
นั้นคือความห่วงใย
nán keu kwaam hùang yai
that is care/concern for you
อยากให้เธอก้าวไกล
yàak hâi ter gâao glai
I’d like you to progress far
พ้นแดนดงพงหนาม
pón daen dong pong năam
beyond the jungle and thorn bushes
อยากให้เธอมั่นจำ
yàak hâi ter mân jam
I want you to remember for sure
คำที่เคยพร่ำสอน
kam têe koie prâm sŏn
the words of advice I would say
ก่อนหลับลงครั้งใด
gòn làp long kráng dai
each time before you went to sleep:
ให้ฝันดีมีฝัน
hâi făn dee mee făn
Have sweet dreams. Your dreams
เป็นเพื่อนยามหลับไหล
bpen pêuan yaam làp lăi
are your friends when you sleep.

ฝันของเธอจงสีทอง
făn kŏng ter jong sĕe tong
Your dreams must be golden
คล้องดดอกไม้พวงมาลัย
klóng dòk máai puang maa-lai
laced with a garland of jasmine
ฝันของเธอลอยล่องไป
făn kŏng ter loi lông bpai
Your dreams float off
ไต่ตามโค้งรุ้งเจ็ดสี
dtài dtaam kóhng rúng jèt sĕe
following and climbing a rainbow
มีอนาคตงดงาม
mee a-naa-kót ngót ngaam
There is a beautiful future,
มีแก้วสามดวงในใจ
mee gâew săam duang nai jai
there are three virtues in your heart
มีคนเป็นห่วงเป็นใย
mee kon bpen hùang bpen yai
there is a person who worries about you,
ห่มผ้าให้ยามหนาวเหน็บ
hòm pâa hâi yaam năao nèp
tucking in the covers when it is cold

เก็บเอาไว้เถอะนะ
gèp ao wái tùh ná
Keep [these words] with you, OK?
ฉันมันคนไร้ค่า
chăn man kon rái kâa
I’m a useless person
ไม่คู่ควรกับความไว้วาง
mâi kôo kuan gàp kwaam wái waang
Not [even] fit for storage
โลกใบนี้กว้างนัก
lôhk bai née gwâang nák
This world is extremely wide
พร้อมให้คนก้าวเดิน
próm hâi kon gâao dern
As a person walks along
ต้องเผชิญ
dtông pà-chern
[they] have to confront
กับปัญหาหลายอย่าง
gàp bpan-hăa lăai yàang
all kinds of problems
แต่อย่าเพิ่งท้อแท้
dtàe yàa pêung tór táe
But don’t get downhearted now
แม้ฉันไม่เคียงข้าง
máe chăn mâi kiang kâang
even if I’m not next to you
อยากให้เธอเดินทาง
yàak hâi ter dern taang
I want you to travel on
ถึงที่ปรารถนา
tĕung têe bpràat-tà-năa
until you reach what you desire
แต่ให้เธอหันมา
dtàe hâi ter hăn maa
But [when you get there] I want you to turn around
ยิ้มให้คนข้างหลัง
yím hâi kon kâang lăng
[and] smile at the person behind you
ยังเป็นกำลังใจให้รู้ว่าเธอมีสุข
yang bpen gam-lang jai hâi róo wâa ter mee sùk
It will give me strength of spirit to know that you are happy
ฉันก็สุขเหมือนเธอ
chăn gôr sùk mĕuan ter
Then I will also be happy like you.

(After that some of the verses repeat)