by ยืนยง โอภากุล Yuenyong Opakul, aka แอ๊ด คาราบาว Add Carabao [presumably, as it was on his solo album]
Album: กัมพูชา Kampucha (Cambodia) (1984)
To learn more about the history of dam building in Thailand and the controversies surrounding it, you might want to check out this article in the Isaan Record. Interestingly, although I had not previously translated a Carabao song specifically about dam building, I had long ago posted a link to this impressive Thai movie “ทองปาน” (“Tong Bpan”) from the 1970s, which centers around a family living in grinding poverty in the town of Chiang Khan about to be impacted (or not) by a controversial proposed dam project. It has English subtitles. I thought this movie vividly illustrates the context that Add Carabao and other songwriters must have had in mind when they wrote their Songs for Life.
ดินแดนสุดแสนไกล
In a land far, far away
กว้างใหญ่สุดสายตา
As vast and wide as the eye can see
มีความงามเหลือคณา
There is infinite beauty
คล้ายดังเป็นเมืองแมน
resembling [legendary city?] Muang Maen [Suuang?]
หมู่ปลาว่ายแหวก
Schools of fish swim
เสียงนกร้องระเริงรำ
The sounds of birds singing joyously and dancing
ขุนเขา ทะมึนดำ
The immense hulking black mountains
เสียดเมฆ อยู่เรียงราย.
Piercing the clouds in rows
มีผู้คน
There are people
อาศัยตามเชิงชายเขา
living at the base of the mountain
ทุกค่ำเช้า
Every morning
หากิน พอเลี้ยงกาย
they go out to find food, enough to nourish their bodies [they go out to make a living]
จับสัตว์
Hunting animals
หาปลา ปลูกพืชผัก
Fishing, planting vegetables
พอกันตาย
Whatever it takes/ all in it together [?]
เลาะริมชาย ธารน้ำที่เชิงภู
Sticking near the edge of the mountain and the stream at the base of the mountain.
มีใบบอกจากทางการ
There is an official letter
ให้ย้ายบ้านไปหลังเขา
Saying they have to leave their homes and go to Lang Khao [Lang Khao means “behind the mountain”]
จะสร้างเขื่อนเพื่อบรรเทา
[They] will build a dam to alleviate [a problem]
เอาน้ำใช้ยามกันดาร
[They] will take the water and use it in times of drought
ทิ้งแหล่งน้ำอันอุดม
Tossing out water plentifully
ซานซม สู่หลังเขา
With no other options, they must head towards Lang Khao
น้ำจากเขื่อน ท่วมนาเรา
The water from the dam floods our fields
บอกกล่าว ไร้คนเหลียวแล
It is announced, without anyone to tend to them
เจริญแล้ว
Prospering now!
มีเขื่อนกักเก็บกักน้ำ
The dam is holding back the water
มีสนาม กอล์ฟสวยเป็นหลักฐาน
There are mainly beautiful golf courses,
บังกะโล ใหญ่โต ทั้งบ้านพัก พนักงาน
Large bungalos, both homes to live in and for employees.
เป็นสถาน พักผ่อน ของคนเมือง
It’s a place for the rest and relaxation of the city people
สุดหลังเขา คละเคล้าด้วย น้ำตาคน
All of Lang Khao is mixed with the tears of people
ที่แสนจน ทนยาก ลำบากกาย
who are so very poor, enduring hardship, and difficulty
จะแล้งฝน ก็ทนทุกข์ นิรันดร์ไป
When there’s no rain, there is suffering eternally
คือความหมาย ที่กล่าวถึง คนหลังเขา
It’s what they say regarding the people of Lang Khao
คือความหมาย ที่กล่าวถึง คนหลังเขา
It’s what they say regarding the people of Lang Khao
คือความตาย ที่มาถึง คนหลังเขา
It’s what has come to the people of Lang Khao