กีต้าร์แม่ Gitar Mae (Mother’s Guitar)

by ยืนยง โอภากุล Yeunyong Opakul, aka แอ๊ด คาราบาว Add Carabao
Add Carabao wrote this song for his mother’s funeral. She passed in 2009. It was played in the Concert ตคนกับเมาท์ Kon Kap Mouth (Person with Harmonica), an exclusive concert featuring Add Carabao and not the whole band Carabao,
available on DVD from eThaiCD.(But beware of the zone problem. Thai DVDs might not play on American DVD players but they will play on computers.)

Note: Keep in mind that “Aed Carabao” is his stage name, whereas his family named him Yuenyong (Aed) Opakul. This song predates a more famous song Aed Carabao wrote for his mother (and all mothers). This later song, “Wan Waan Mai Me Kow,” is so outstanding, I translated a SINGABLE ENGLISH version. If somehow you have not yet heard the song for ALL mothers, please do it NOW!! ??

แม่ซื้อกีตาร์ให้ตัวหนึ่ง…เพื่อไม่ให้ไปแย่งพ่อเล่น
mâe séu gee-dtâa hâi dtua nèung … pêua mâi hâi bpai yâeng pôr lên
[My] mother bought one guitar for me . . . so I wouldn’t go snatch my father’s to play
ตั้งแต่เช้าจดเย็น ฉันนั่งเล่นกีตาร์ร้องเพลง…
dtâng dtàe cháo jòt yen chăn nâng lên gee-dtâa róng playng …
From morning to evening, I would sit around playing the guitar and singing
แล้วเพลงก็ไม่เคยหยุด ได้ยินกันไปทุกหย่อมหญ้า
láew playng gôr mâi koie yùt dâai yin gan bpai túk yòm yâa
And the songs have never stopped. You can all hear them everywhere
นี้ถ้าแม่ไม่หลบหนี้คุณตา ป่านนี้คงไม่มีแอ๊ดคาราบาว
née tâa mâe mâi lòp nêe kun-ná-dtaa bpàan née kong mâi mee áet kaa-raa baao
This [is my point]: if Mother didn’t hide that expenditure from Grandpa, today there probably would be no Aed Carabao

ไซ้ขิมแซอึ้ง มาเป็นจงจินต์โอภากุล
Sai Kim Sae-eung came to be Jong-jin Opakul
มีก๊งชื่อซิมฮั้วแซ่อุน กับยาย ซิลาคนไทย
[I] have a [Chinese] grandfather* named Sim-Hua Say-Un and a Thai grandmother Sila [from Tha Chang, Suphanburi Province])
เตียติ้นเข่งพายเรือขายหมู คนเซี่ยงไฮ้ผู้ไร้ความชำนาน
Dtia-dtin Kayng rows a boat to sell pork; Shanghai people [are] without expertise/experience
ม่กิมเฮี๊ยะ เห็นแล้วนึกสงสาร ต่อมาไม่นานก็กลายเป็นความรัก
Seeing this, [the one] felt sorry for [the other]. Not long afterwards, this changes to be love.*
ตำนานรักแห่งแม่น้ำท่าจีน
A legend of love of the Ta Chin River

มีลูกทั้งหมดสี่คน แม่ฉันเป็นคนที่สอง
mee lôok táng mòt sèe kon mâe chăn bpen kon têe sŏng
There were four children altogether. My mother was the second.
คนโตคือป้าเง๊กคิ้ม น้องแม่ไซ้ง้อและเรียบซ้ง
kon dtoh keu bpâa ngáyk-kím nóng mâe sái ngór láe rîap sóng
The firstborn is Aunt Ngak-kim. My mother’s younger siblings are Sai-ngor and Riapsong.
สามคนไปอยู่สวรรค์แต่หนึ่งคนยังอยู่เมืองจีน
săam kon bpai yòo sà-wăn dtàe nèung kon yang yòo meuang jeen
Three of them have gone to heaven, but one still lives in China
ตอนก้งหวนกลับคืนถิ่น โชคดีที่แม่พาป้าหนีทัน
dton gong hŭan glàp keun tìn chôhk dee têe mâe paa bpâa nĕe tan
When Gong [the Chinese Grandfather] turned and went back to the homeland, it was lucky that Mother lead my Aunt to flee in time
ไม่งั้นคงไม่มีแอ๊ดคาราบาว…
mâi ngán kong mâi mee áet kaa-raa baao …
If not for that, there would probably be no Aed Carabao

แม่ผู้โอบอ้อมอารี ผู้มีฝีมือทำหน่อไม้และขนม
mâe pôo òhp ôm aa-ree pôo mee fĕe meu tam nòr máai láe kà-nŏm
[My] mother was a generous person, skilled in crafting flowers and making sweets/snacks
ลูกๆพากันชื่นชมชื่นชอบช่วยแม่นำขนมไปขาย
lôok lôok paa gan chêun chom chêun chôp chûay mâe nam kà-nŏm bpai kăai
The children were proud of this and liked to help Mother take the treats to go sell:
ขนมเทียน ขนมเข่ง ข้าวต้มมัด กะหรี่พัฟ ข้าวตู สัมปันนี
kà-nŏm-tian kà-nŏm kàyng kâao-dtôm-mát gà-rèe-páf kâao dtoo săm-bpan-nee
Candle kanom, kanom kayng, kow dtom mat, curry puff, kow dtoo, and sampani [A list of the types of sweets and snacks (kanom) she made to sell]
ที่อบเทียนกลิ่นหอมยวนยี แต่น่าเสียดายไม่มีใครสานต่อ
têe òp tian glìn hŏm yuan yee dtàe nâa sĭa-daai mâi mee krai săan dtòr
When cooking with the candle, the fragrant smell stimulated the senses, but sadly, no one carries on with this*
ช่างน่าเสียดายไม่มีใครสานต่อ
châang nâa sĭa-daai mâi mee krai săan dtòr
Oh well . . . sadly, no one carries on with this.

เช้าตรู่เปิดประตูสวรรค์ แม่มาบอกฉันต้องลาจากไป
cháo dtròo bpèrt bprà-dtoo sà-wăn mâe ma bòk chăn dtông laa jàak bpai
Dawn opens the door of heaven. Mother comes to tell me [she] must say her goodbyes and leave us
จูบลาเป็นครั้งสุดท้าย ลูกซาบซึ้งใจได้พระราชทานเพลิง
jòop laa bpen kráng sùt táai lôok sâap-séung jai dâai prá râat taan plerng
The goodbye kiss is the last. The child is appreciative to receive a royal cremation [for the mother]
ศาสดานั้นสอนโลก แต่แม่เราสอนลูกทุกคน
sàat-sà-daa nán sŏn lôhk dtàe mâe rao sŏn lôok túk kon
A prophet teaches the world. But my mother taught all [her] children
ให้รู้รักสามัคคี มีเหตุผล เกิดมาเป็นคนเท่านี้ก็ดีพอ
hâi róo rák săa-mák-kee mee hàyt pŏn gèrt maa bpen kon tâo née gôr dee por
To know love, unity, have reason. To be born a person equal to this is good enough

แม่ซื้อกีตาร์ให้ตัวหนึ่ง…เพื่อไม่ให้ไปแย่งพ่อเล่น
mâe séu gee-dtâa hâi dtua nèung … pêua mâi hâi bpai yâeng pôr lên
[My] mother bought one guitar for me . . . so I wouldn’t go snatch my father’s to play
ตั้งแต่เช้าจดเย็น ฉันนั่งเล่นกีตาร์ร้องเพลง…
dtâng dtàe cháo jòt yen chăn nâng lên gee-dtâa róng playng …
From morning to evening, I would sit around playing the guitar and singing
แล้วเพลงก็ไม่เคยหยุด ได้ยินกันไปทุกหย่อมหญ้า
láew playng gôr mâi koie yùt dâai yin gan bpai túk yòm yâa
And the songs have never stopped. You can all hear them everywhere
กระหึ่มร้องก้องดังเจตนา ที่แม่ให้กีต้าร์แก่แอ๊ดคาราบาว
grà-hèum róng gông dang jàyt-dtà-naa têe mâe hâi gee-dtâa gàe áet kaa-raa baao
A resounding cry, echoing as if to say that Mother gave a guitar . . . to Aed Carabao

*Aed’s grandmother felt pity for Aed’s grandfather because of his lack of skill in rowing the boat and selling the pork. And this changed to be love. Sim-Hua Say-Un and Dtia-dtin Kayng are different names for the same person, the grandfather.
**There is a type of kanom that is cooked with a candle. It ends up with the flavor of the candle.