สาละวิน Salaween [River]

By พิเศษ สังข์สุวรรณ Phiset Sangsuwan
Album: ช้างไห้ Chang Hai (Elephant’s Lament) (1993)
This album is highly recommended. Buy it HERE at eThaiCD where you can shop in English.

Note: This song was not written by Add Carabao but by Phiset Sangsuwan (according to Wikipedia). One unusual thing about this song is it is almost 10 minutes long! My translation of the note under the official Carabao YouTube of the song: “Water from the Himalayan mountains flows to the Andaman Sea, passing many lands and many peoples melting together into one and becoming the Salaween River. And how come the people of many types, many thoughts, many minds [living along the river] never combine?”

[Sound of guns firing]

น้ำเย็นยะเยือก
nám yen yá-yêuak
Cold water shivers
จากเทือกเขาหิมาลัย
jàak têuak kăo hì-maa-lai
off the cliffs of the Himalayas
ไหลเชี่ยวเลี้ยวลดไหลไป
lăi chîeow líeow lót lăi bpai
Flowing swiftly, winding along
กำเนิดเกิดสาย สาละวิน
gam-nèrt gèrt săai săa-lá-win
giving birth to the Salween River
ฮืม
heum
Hmmm . . .

เมื่อหิมะละลัย กลายเป็นสายธารา
mêua hì-má lá lai glaai bpen săai taa-raa
When the snow melts to be a stream
จากเขาสูงเสียดฟ้า ไหลลงมาสู่อันดามัน
jàak kăo sŏong sìat fáa lăi long maa sòo an daa man
Off of the tall, sky-piercing mountains, it flows on down to the Adaman [Sea]
ผ่านแผ่นดินหลากหลาย
pàan pàen din làak lăai
Past many different lands
ผ่านคนมากมายเผ่าพันธุ์
pàan kon mâak maai pào pan
Past people of many ethnic groups
ล้านๆ เม็ดน้ำรวมกัน
láan láan mét nám ruam gan
Millions of drops of water combine
เป็นหนึ่งเดียวกันนั้น สาละวิน
bpen nèung dieow gan nán săa-lá win
there to be one: Salween

ผู้คนอยู่ริมฝั่งน้ำ ชุ่มชื่นฉ่ำด้วยน้ำอาบกิน
pôo kon yòo rim fàng nám chûm chêun chàm dûay nám àap gin
People along the riverbanks are delighted to be moistened with water for bathing and drinking
สายน้ำเลี้ยงคนทั้งสิ้น
săai náam líang kon táng sîn
The river takes care of all the people
ไม่เลือกถิ่น ไม่เลือกเผ่าพันธุ์
mâi lêuak tìn mâi lêuak pào pan
not choosing one land or a tribe [over another]*
แต่คนนั้นต่างจิตต่างใจ
dtàe kon nán dtàang jìt dtàang jai
But those people, their individual hearts and minds
เดี๋ยวรักใคร่ เดี๋ยวทำร้ายกัน
dĭeow rák krâi dĭeow tam ráai gan
One moment they love each other, the next they hurt each other
ไม่เอื้อเฟื้อช่วยเหลือแบ่งปัน
mâi êua féua chûay lĕua bàeng bpan
They aren’t generous in aiding each other and sharing/portioning things out
มุ่งฟาดฟันฆ่ากันให้บรรลัย
mûng fâat fan kâa gan hâi ban-lai
They aim to fight and kill each other so as to ruin [each other]

สาละวิน มีทั้งสิ้นกี่หยดน้ำ
săa-lá win mee táng sîn gèe yòt náam
Salaween, all together how many drops of water?
มนุษย์ตาดำๆ มีทั้งสิ้นกี่ผู้คน
má-nút dtaa dam dam mee táng sîn gèe pôo kon
Humans with black, black eyes,** how many are there altogether?
หยดน้ำแห่งสาละวิน
yòt náam hàeng săa-lá win
The water drops of Salaween
รวมกันทั้งสิ้นเป็นหนึ่งสายชล
ruam gan táng sîn bpen nèung săai chon
altogether are one river of water***
แต่มนุษย์ผู้น่าฉงน
dtàe má-nút pôo nâa chà-ngŏn
But humans are puzzling
มีไม่กี่คนกลับไม่เคยรวมกัน
mee mâi gèe kon glàp mâi koie ruam gan
The number of people is much less [than number of drops of water] but [the people] never unite [into one group]****

สา…ละวิน สา…ละวิน
săa lá win săa lá win
Salaween Salaween
สา…ละวิน สา…ละวิน
săa lá win săa lá win
Salaween Salaween
สา…ละวิน สา…ละวิน
săa lá win săa lá win
Salaween Salaween
สา…ละวิน สา…ละวิน
săa lá win săa lá win
Salaween Salaween

[Sound of people arguing]

สาละวิน มีทั้งสิ้นกี่หยดน้ำ
săa-lá win mee táng sîn gèe yòt náam
Salaween, all together how many drops of water?
มนุษย์ตาดำๆ มีทั้งสิ้นกี่ผู้คน
má-nút dtaa dam dam mee táng sîn gèe pôo kon
Humans with black, black eyes [implies innocence] how many are there altogether?
หยดน้ำแห่งสาละวิน
yòt náam hàeng săa-lá win
The water drops of Salaween
รวมกันทั้งสิ้นเป็นหนึ่งสายชล
ruam gan táng sîn bpen nèung săai chon
altogether are one river of water
แต่มนุษย์ผู้น่าฉงน
dtàe má-nút pôo nâa chà-ngŏn
But humans are puzzling
มีไม่กี่คนกลับไม่เคยรวมกัน
mee mâi gèe kon glàp mâi koie ruam gan
The number of people is much less [than number of drops of water] but [the people] never unite [into one group]

สังคมผู้คนหลากหลาย
săng-kom pôo kon làak lăai
Society with many sorts of people
เช่นเชื้อสายผู้คนหลากพันธุ์
chên chéua săai pôo kon làak pan
like [with] family lineages from various races
ความรักความคิดก็ต่างกัน
kwaam rák kwaam kít gôr dtàang gan
[have] loves and thoughts that are also different
ที่ริมสายธารแม่สาละวิน
têe rim săai taan mâe săa-lá win
At the edge of Salaween River
บ้างรักในพงศ์เผ่าพันธุ์
bâang rák nai pong pào pan
Some people love their tribe/race
บ้างก็รักในผืนแผ่นดิน
bâang gôr rák nai pĕun pàen din
Some love their land/country
ริมฝั่งน้ำสาละวิน
rim fàng nám săa-lá win
Along the banks of the Salaween River
เป็นถิ่นสงคราม แย่งความเป็นใหญ่
bpen tìn sŏng-kraam yâeng kwaam bpen yài
is a region of war [with groups] competing to be [most] powerful.

* The river isn’t prejudiced.
**The term “black, black eyes” implies innocence.
*** “สายชล” would be bodies of water but “สายพันธุ์” is one breed or race, and ชล is homonym with ชน and สายชน could mean race.
****Thank you to an anonymous native-Thai translator for the translation of this line. I would never have figured it out.

Carabao in English

สาละวิน Salaween [River]

Lyrics Translations for the Band